1960’lı yıllarda klasik mutfak anlayışına tepki olarak doğmuş olan bu akım, sadece yemek tariflerinde değil, kullanılan tekniklerde, sunumlarda, ekipmanlarda ve yemek felsefesinde de radikal bir dönüşüm yaratmıştır. Avangart mutfak, estetik, teknoloji ve bilimsellik ile birleşen bir mutfak formu olarak yaratıcı şeflerin özgün yorumlarını ve deneysel yaklaşımlarını ön plana çıkarmıştır. Bu yönüyle yalnızca bir mutfak tarzı olarak kalmamış, sanatsal yaratıcılığın ve kültürel dönüşümün bir yansıması haline gelmiştir.

Klasik Fransız mutfağı, Auguste Escoffier’in katkılarıyla doruk noktasına ulaşmış ve 1960’lara dek küresel ölçekte belirleyici bir mutfak anlayışı olarak kabul görmüştür. Bu dönemde, başarılı şeflerin temel amacı, yeni tarifler üretmekten ziyade, Marie-Antoine Carême ve Auguste Escoffier’in belirlediği katı kurallara bağlı kalarak mükemmele ulaşmış yemekleri tekrar etmekti. Böylece aşçılık sanatı, zamanla yenilikten uzak, durağan ve katı sınırlarla şekillenmiş bir uygulama alanına dönüşmüştür. Bu yaklaşım, şefleri yaratıcı bireyler olmaktan çok teknik becerilere dayanan uygulayıcılara indirgemiştir. Ancak bu durağan yapı, değişen toplumsal, teknolojik ve sanatsal koşullar karşısında sorgulanmaya başlanmış ve bu sorgulama 1960’lı yıllarda avangart mutfağın doğuşuna zemin hazırlamıştır. Bu yeni anlayış, mutfak sanatında farklılık, özgünlük ve duyulara hitap eden estetik formlara yönelmiş; klasik mutfak kalıplarının dışına çıkarak hem hazırlık sürecinde hem de sunumda yenilikçi yöntemlerin benimsenmesini beraberinde getirmiştir. Geleneksel sosların yerini hafif baharatlar ve taze aromatikler almış, güçlü marinasyonlar yerine malzemenin doğal aroması ön plana çıkarılmıştır. Sunumlarda alışılmış formların dışında yaratıcı tabak tasarımları ve kısa, anlaşılır menüler tercih edilmiştir. Buharda pişirme gibi daha sağlıklı teknikler yaygınlaşmış, ekipmanlar modernleşmiş ve en taze malzemelerin kullanımı öncelik kazanmıştır.

Avangart mutfak anlayışı, sanat, edebiyat ve politikada gelişen avangart hareketlerin mutfak kültüründeki yansıması şeklinde yorumlanmaktadır. İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yaşanan küresel dönüşümler, toplumların yanı sıra bireylerin yeme-içme alışkanlıkları ve beklentilerini de derinden etkilemiştir. Bu etkiyle birlikte mutfakta estetik arayışı artmış ve yeni mutfak hareketleri doğmuştur. Avangart mutfak bu süreçte, klasik mutfağın durağan yapısına karşı itiraz ve yaratıcı bir yaklaşımın ürünü olarak şekillenmiştir. Akımın kurucularından Henri Gault’un da vurguladığı gibi avangart mutfak teknik ve felsefi bir duruş olarak kabul görmektedir.

Sonuç olarak avangart mutfak, yalnızca gastronomik bir devrim olmasının yanı sıra estetik, kültürel ve düşünsel bir değişimin de habercisi olmuştur. Geleneksel kalıplara meydan okuyan bu mutfak anlayışı, modern şeflerin yaratıcılıklarını sergileyebilecekleri özgür bir alan sunmuş ve gastronominin sanat disiplinleriyle örtüşen bir anlayışla yeniden tanımlanmasına katkıda bulunmuştur.