Bursa Cantık
GASTRONOMİ Türk Mutfağı DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS Anadolu Mutfağı Yemek/Yiyecek Coğrafi İşaretli Ürün Sokak Yemekleri/Yiyecekleri Pide Mutfak Kültürü
-
2025
Bursa’da geçmişi 1800’lü yıllara dayanan kökeni Tatar Mutfağı olan kenarları kalın orta kısmı ince, iç harcı kıyma, kavram yağı, soğan, domates, biber ve baharatlardan oluşan, iç harcı hamurun ince olduğu orta kısma konulan, geleneksel yöntemlere göre taş tabanlı fırınlarda özellikle gürgen odunu ile pişirilen üstü açık yuvarlak bir pide çeşididir. Tatar mutfağındaki formu ise üzeri kapalı ve uzun biçimdedir. Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Bursa’ya gelen Tatar göçmenler tarafından Türk Mutfağına kazandırılmıştır.
Bursa Cantık, Bursa’da özellikle tarihi Kayhan Çarşısı ve Tuzpazarı Çarşısında hizmet veren işletmeler ile birlikte il genelinde farklı konumlardaki işletmeler tarafından üretilmektedir. Bursa’ya özgü olan ve şehir dışında çok fazla bilinmeyen cantık şehirde cenaze, mevlit, düğün, sünnet, kına gecesi gibi merasimlerde ve özel günlerde ikram edilmektedir.
Bursa Cantık iç harcı dana eti, kavram yağı, soğan ve tercihen ekmeğin kıyma makinesinden çekilmesi ile hazırlanmaktadır. Bu karışıma tuz, dağ kekiği ve tercihen kimyon, karabiber ve yenibahar eklenebilmektedir. Tuz ve baharatların eklenmesi ardından karışıma su ve domates ilave edilerek iç harç hazır hale gelmektedir.
Bursa Cantık hamuru un ve suyun karıştırılması ardından maya ve tuz ilavesi ile yoğurma işleminin tamamlanmaktadır. Yaklaşık 15 dakika dinlendirilen hamur yoğurma kazanından çıkarılarak yaklaşık 30 dakika daha dinlenmeye bırakılmaktadır. Hamur 120 ile 150 gram aralığında parçaların daire şekline getirilmesi ile hamurun orta kısmının el ile inceltilerek kenar kısımlarının boş bırakılması ardından inceltilen kısma iç harcın konulması ile pişirilmeye hazır hale getirilmektedir.
Bursa Cantık herhangi bir katkı maddesi veya koruyucu dahil edilmeden geleneksel yöntemlere göre hazırlanmakta ve isteğe bağlı olarak pişirilmeden dondurulabilmektedir. Pişirme işlemi 300-350 °C sıcaklıkta ortalama 5 dakika kadardır. Pişirme işleminden sonra kenar kısımlarına ayçiçeği yağı veya tereyağı sürülerek sıcak servis edilmektedir.
Bursa Cantık, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında korunmak üzere 01.11.2021 tarihinde mahreç işareti verilerek Bursa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından tescil ettirilmiştir. Bursa Cantık'ın coğrafi sınıra özgü üretim şekli vardır ve coğrafi sınır ile ün bağı bulunmaktadır.
Referanslar
Küçükkaya, K. (Ed.) Gastro Bursa Gastronomi Turizmi Rehberi. Bursa: Bursa GTD. ; Özgören, A. S., Özcan Sinir, G. ve Çopur, Ö. U. (2024). Geçmişten Günümüze Bursa Mutfağının Gastronomi Değerleri. İçinde; Tıkır, İ. ve Özen, U. O. (Editörler) Bursa’nın Lezzet Tarihi (s. 26-42). Bursa: Mümin Ceyhan Bursa Kültür Kaynakları Araştırma Kütüphanesi; Gedik, A. ve Kondakçı, Z. (2019). Bursa Mutfağı Cennet Sofrası. Bursa: Bursa Valiliği; https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/f7782332-f213-4ad1-91aa-c9576b5c0daf.pdf, (Erişim tarihi: 18.03.2025); Ulema, Ş., Karakaş, D. ve Semint, S. (2024). Coğrafi İşaretli Pastacılık ve Fırıncılık Ürünleri: Marmara Bölgesi Örneği, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 31(3): 573-596.