Antep İslahiye Biberi
Gastronomi Türk Mutfağı Anadolu Mutfağı Yemek/Yiyecek
-
2024
Gaziantep'in İslahiye ilçesi, Türkiye'nin güneydoğusunda yer alır ve ünlü Gaziantep pul biberinin üretiminde önemli bir role sahiptir. İslahiye pul biberi, yöresel olarak yetiştirilen biberlerin özenle kurutulması ve öğütülmesiyle elde edilir. Bu biberler, özellikle acılığı ve aromasıyla tanınır ve Gaziantep mutfağının vazgeçilmez bir parçasıdır. İslahiye pul biberi, çeşitli yemeklerde kullanılarak onlara karakteristik bir tat ve acılık katar. Gaziantep'in sıcak iklimi ve verimli toprakları, biberlerin kalitesini artırmak için uygun bir ortam sağlar. İslahiye pul biberi, Gaziantep'in zengin ve çeşitli mutfak kültürünün önemli bir simgesidir.
Gaziantep’te pul biber hazırlıklarına ağustos ve ekim ayları arasında başlanır. Ağustos ayında ilk biberler çıkar. Bu biberler Hatay biberi ve Gaziantep biberi olmak üzere iki çeşittir. Hatay biberi daha acı ve fiyatı diğer bibere göre daha uygundur. Sebze halinde acı ve tatlı biber olmak üzere çuvallarda satılır ve her çuval 25-30 kilogram arasındadır. Ortalama 10 kilogram biberden bir kilo pul biber elde edilir. Kişiler damak zevklerine göre ve kış için yetecek kadar bu biberlerden satın alırlar.
Satın alınan bu biberler eve getirilir, imece usulü ile komşular ile beraber ayıklanmaya başlanır. Kesme tahtası ve bıçak yardımı ile biberler tohumları atılacak şekilde doğranır. Damda güneşin en çok geldiği yere temiz bir hasa (bez) serilir ve doğrandıkça biberler bu hasa üzerine dökülür. Hasanın her yerine kalın olmayacak şekilde ve eşit olarak biberler serilir. dört-beş gün biberler güneşte kurumaya bırakılır ve gün içerisinde üç-dört kere bir sopa yardımı ile karıştırılır. Daha sonra kuruyan biberler için isteyen kişiler morartma adı verilen işleme geçer. Bu işlem için kuruyan biberler, döşek torbası adı verilen şeffaf torbaya konulur ve hiçbir yerden hava almaması için torbanın ağzı mandallarla kapatılır. İki gün bu torbanın içerisinde biberler terlemeye bırakılır. Terledikçe rengi koyulaşır. İki günün sonunda torbandan çıkarılır ve tekrar bezin üzerine serilir. Terleyen biberler bir-iki gün daha güneşte kurumaya bırakılır.
Kuruyan bu biberler evde bu işi meslek olarak yapan kadınların yanına götürülür, makine yardımı ile çektirilir. Çekim sırasında makineye zeytinyağı da dökülür. Çekilen biberler daha sonra büyük elek yardımı ile elenir. Pul biber haline gelmiş biber eve götürülür. Evde son işlem olarak büyük bir leğen içerisine alınır, göz kararı toz şeker atılır, zeytinyağı dökülür ve el yardımı ile karıştırmaya başlanır. Daha sonra üzerine bir tepsi kapatılarak iki gün leğen içerisinde bekletilir. Bu işlemi yapma sebebi biberin rengi koyu olsun diye yapılır. Hazır hale gelmiş pul biber cam kavanozlara, buzdolabı poşetlerine veya plastik bidonlara konularak kış için balkonda, kilerde veya buzdolabında muhafaza edilir. İslahiye pul biberi, Gaziantep mutfağında sıklıkla kullanılan önemli bir baharattır ve birçok yemeğe özgün bir tat ve acılık katar. Ayrıca, Gaziantep'in yöresel tatları olan kebaplar, lahmacunlar, meze ve çorbalar gibi birçok yemeğin vazgeçilmez bir baharatıdır.