Gaziantep Yenidünya Kebabı/ Antep Yenidünya Kebabı
GASTRONOMİ Coğrafi İşaretli Ürün Kebap
-
2025
Gaziantep Yenidünya Kebabı / Antep Yenidünya Kebabı; yenidünya meyvesi (malta eriği) ve koyunun genellikle döş bölümünden elde edilen ve zırhta çekilen orta yağlı-yağlı kıyma kullanılarak hazırlanan yöresel bir kebap çeşididir. Yenidünyanın kesildikten sonra çekirdeklerinin çıkarılması ile oluşan boşluk kısmına hazırlanan kıymalı harcın yerleştirilerek mangalda pişirilmesi ile hazırlanmaktadır. Veya aynı şekilde hazırlanan Yenidünya meyvesi ve köfteli harç tepsiye dizilerek fırında da pişirilmesi de mümkündür. Gaziantep Yenidünya Kebabının / Antep Yenidünya Kebabının üretiminde kullanılan kıymanın, koyun etinden elde edilmiş, zırhta çekilmiş kebaplık kıyma olması gerekmektedir. Yenidünya meyvesi ise mevsiminde olan ince kabuklu ve hafif mayhoş bir tada sahip olmalıdır. Gaziantep Yenidünya Kebabı / Antep Yenidünya Kebabı, yenidünya meyvesinin yetişme zamanı olan mayıs ayından haziran ayı ortasına kadar üretilip tüketilmektedir. Mevsim dışında yenidünyanın yerine kullanılabilecek başka bir ürün bulunmamaktadır. Özellikle yenidünya meyvesinin yanmadan pişirilmesi bakımından ustalık becerisi gerektiren yöresel bir yemektir.
Yenidünya kebabı yapılırken, kebaplık koyun eti (zırh kıyması şeklinde hazırlanmış), mayhoş iri, etli ve ince kabuklu yenidünya meyvesi, karabiber, tuz gerekmektedir. Gaziantep Yenidünya Kebabı / Antep Yenidünya Kebabı iki farklı şekilde pişirilmektedir.
Mangalda Pişirme Yöntemi: Yenidünya meyveleri yıkanır. Baş ve sap kısımlarından boylamasına ortadan ikiye ayrılarak bıçakla çekirdekleri çıkartılır. Bir tabakta isteğe göre tuz ve karabiber karışımı hazırlanarak çekirdeği temizlenmiş yenidünya meyvelerinin iç kısmına sürülerek lezzetlenmesi sağlanır. Kıymaya tuz ve karabiber ilave edilip karıştırıldıktan sonra ceviz büyüklüğünde kıyma köfteleri hazırlanır. Kebaplık dört köşe kalın şişe sırasıyla yenidünya, kıyma topu ve tekrar yenidünya (2 yenidünya arasına bir kıyma topu) dizilir. Yenidünyaların iç kısımları köftelere bakmalıdır. Etin kıvamında pişmesi için yenidünya meyvelerinin arasında 2-2,5 cm mesafe olmasına dikkat edilir. Ayrıca mangalın uzunluğu göz önünde bulundurularak şişlerin başına ve sonuna mutlaka yenidünya meyvesi denk gelecek şekilde dizilmelidir. Şişler, harı geçen mangal üzerinde ara sıra çevrilerek pişirilmelidir. Yenidünya meyvesi çabuk yandığı için şişler sürekli çevrilerek pişirilmelidir.
Tepside Pişirme Yöntemi: Bu yöntemde de mangalda pişirildiği gibi kebaplar hazırlanır. Tabanı düz fırın tepsisine yatay olarak veya yuvarlak fırın tepsisine iki yenidünya arasına bir kıyma topu olacak şekilde dizilip üzerine bir çay bardağı su gezdirilir. Önceden 180-200 °C’ye ısıtılmış fırında 45 dakika süreyle fırının kapağı açılmadan pişirilir. Yenidünya kebaplarının yanmaması için üzerine yağlı kâğıt kapatılabilir. Pişirme işleminin son beş dakikasında fırının kapağı açılır. Pişen Gaziantep Yenidünya Kebabı / Antep Yenidünya Kebabı tabağın üzerine veya coğrafi işaret olarak 223 sayı ile tescilli Antep Tırnaklı Pidesinin (Gaziantep Tırnaklı Pidesinin, Antep Pidesinin) arasına koyulup üzerine karabiber serpilerek de servis edilmektedir. Yanında tercihen soğan ve maydanozdan yapılmış piyaz, közlenmiş biber ve közlenmiş domates ile servis edilmektedir.
Türk Patent Kurumu 30.04.2021 tarihli No:743 mahreç işareti ile yemekler ve çorbalar kategorisinde Gaziantep Yenidünya Kebabı/Antep Yenidünya Kebabı adı ile tescillemiştir.
Referanslar
https://ci.gaziantep.bel.tr/Urunler/gaziantep-yenidunya-kebabi-antep-yenidunya-kebabi-1037, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025); https://gaziantep.ktb.gov.tr/TR-207872/ilimize-ait-tescillenmis-cografi-isaretli-urunler.html, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025); https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/liste?il=27, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025); https://gastromanya.com/yenidunya-kebabi-tarifi/, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
https://ci.gaziantep.bel.tr/Urunler/gaziantep-yenidunya-kebabi-antep-yenidunya-kebabi-1037, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025); https://gaziantep.ktb.gov.tr/TR-207872/ilimize-ait-tescillenmis-cografi-isaretli-urunler.html, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025); https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/liste?il=27, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025); https://gastromanya.com/yenidunya-kebabi-tarifi/, (Erişim tarihi: 12. 03. 2025).
Sanal Gezinti / İnternet Adresi
https://gaziantep.ktb.gov.tr/TR-207872/ilimize-ait-tescillenmis-cografi-isaretli-urunler.html