-
2025
Antep Yuvalaması (Antep Yuvarlaması), Gaziantep mutfağının en özel ve zahmetli yemekleri arasında yer alır. Coğrafi işaretli bir ürün olarak tescillenen bu yemek, özellikle Ramazan Bayramı’nın ilk günü kahvaltılarında geleneksel bir şekilde tüketilir. Yemeğin hazırlanışı, Gaziantep’in coğrafi sınırlarına özgü nitelikler taşır ve mutfak kültürünün köklü geçmişini yansıtır. Antep Yuvalaması, doyuruculuğu ve özenli hazırlanışıyla diğer çorbalardan farklıdır ve yörede çorba kategorisine dahil edilmez. Bayram sabahlarında namaz sonrası bütün aileyi bir araya getiren bu yemek, aynı zamanda Ramazan ayı boyunca sabırla terbiye edilen nefsin bir ödülü olarak kabul edilir.
Antep Yuvalaması, et, pirinç ve isteğe bağlı kuru soğan kullanılarak hazırlanan beş-altı milimetre çapındaki küçük köftelerin, haşlanmış et ve nohut ile birlikte pişirilmesiyle yapılır. Son aşamada, süzme yoğurt ve yumurta karışımı çorbaya eklenir; üzerine ise kızdırılmış tereyağı ya da zeytinyağı ile nane dökülerek servis edilir. Geleneksel tariflerde, köfte yapımında kullanılan pirinç havanda dövülerek elle yoğrulurken, günümüzde kıyma makinesiyle hazırlanması yaygınlaşmıştır. Köfteler genellikle toklu (bir yaşını doldurmamış erkek koyun) veya şişek (hiç doğurmamış dişi koyun) etinden hazırlanan yağsız, ince çekilmiş et ile yapılır. Bu yöntem, yemeğin besleyiciliğini artırırken özgün lezzetini korumasını sağlar.
Antep Yuvalaması’nın üretimi oldukça zahmetlidir ve her aşaması dikkat ve sabır gerektirir. Pirinç, bir-üç saat suda bekletilip süzüldükten sonra kurutulur ve köfte yapımında kullanılır. Hazırlanan köfteler, pişen et ve nohudun üzerine eklenerek kısa bir süre pişirilir. Daha sonra, süzme yoğurt ve yumurta karışımı yavaşça eklenerek çorbanın kıvamı sağlanır. Üzerine tavada kızdırılmış nane ve yağ dökülerek servis edilir. Köfteler, buharda haşlanarak dondurulabilir ve gerektiğinde çözdürmeden kullanılabilir, bu da yemeğin pratik bir şekilde hazırlanmasını sağlar.
Antep Yuvalaması, Gaziantep’in mutfak kültüründe önemli bir yere sahiptir. Hem tarihi hem de kültürel bir miras olarak kabul edilen bu yemek, bayram sofralarının vazgeçilmezi olmasının yanı sıra, coğrafi sınır ile güçlü bir bağ taşır. Yemeğin hazırlanışı, kullanılan malzemeleri ve pişirme teknikleri, Gaziantep mutfağının zenginliğini ve çeşitliliğini gözler önüne serer. Zahmetli yapım sürecine rağmen, Antep Yuvarlaması, nesiller boyunca korunan geleneksel bir lezzet olarak kültürel mirasımızda haklı bir yer edinmiştir.
Referanslar
Ertaş Sabancı, A. ve Girgin, G. K. (2023). Destinasyon Pazarlamasında Coğrafi İşaretli Ürünler; Gaziantep Örneğ, Boyabat İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergisi, 3(2): 237-264.; Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2025). İlimize ait tescillenmiş coğrafi işaretli ürünler. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı.https://gaziantep.ktb.gov.tr/TR-207872/ilimize-ait-tescillenmis-cografi-isaretli-urunler.html, (Erişim tarihi: 25. 06. 2025); Güzelbey, C. C. (1982). Gaziantep'e Özgü Yemekler. Türk Mutfağı Sempozyumu(s. 90). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları: 41, Seminer Kongre Bildirileri Dizisi:12. Ankara Üniversitesi Basımevi.; Karakeçili, G., Çetinsöz, B.C., (2017), Gaziantep Yöresinde Bayram Yemekleri Geleneği, VI. Ulusal II. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu.; Türk Patent ve Marka Kurumu. (2025). Antep Yuvarlaması / Antep Yuvalaması Coğrafi İşaret Belgesi. https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/detay/%20%2038161, (Erişim tarihi: 25. 06. 2025).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/detay/%20%2038161, (Erişim tarihi: 25. 06. 2025).