Gaziantep Biberi
GASTRONOMİ DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS Coğrafi İşaretli Ürün Gastronomik Değer
-
2025
Biber, dünyada ve ülkemizde sevilerek tüketilen, vitamin ve mineral maddeleri bakımından zengin bir sebze türüdür. Askorbik asit (C vitaminin) ve karoten (A vitaminin bitkilerdeki formu) içeriği yönünden zengin olan kırmızıbiberlerin yemeklerde, salatalarda çiğ veya pişmiş şekilde kullanılmaktadır. Bunun dışında baharat (pul biber, toz, biber, isot), yem maddesi ve antibiyotik hammaddesi şeklindedir. Biber yemeklerde, salatalarda, turşularda, mezelerde ve konserve olarak kullanılan bir besin maddesidir (Korkutata ve Kavaz 2013:53). Ülkemizin sebze yetiştiriciliğine uygun iklim yapısının olması, özellikle bölgelerdeki iklim farklılığı çok sayıda biber genotipi ve tiplerin oluşmasına neden olmuştur
Gaziantep zengin mutfağı ve kaliteli tarım ürünlerinden bir tanesi de biberdir. . Gaziantep Biberinin (GB) kendine has tat ve aroması, zengin besin içeriğinin olması yemeklerde neredeyse ana malzeme kadar önemli olmasına sebep olmaktadır. Biber bölge yörede yoğun olarak üretilmekte ve yöre dışındaki pazarlara da biber ve biberden yapılan ürünler gönderilmektedir. Yöresel olarak farklı tat ve aromaya sahip, ince etli, ince kabuklu, dolmalık tipe benzeyen biber yörede oldukça yoğun olarak üretilmekte aynı zamanda özellikle kurutmalık dolma biber, salça, toz biber, pul biber il dışına pazarlanması gerçekleştirilmektedir. Nurdağı ilçesi, biber üretimi konusunda önemli bir merkezlerden biridir. Nurdağı, verimli toprakları ve uygun iklimiyle biber üretimi için ideal bir ortam sunmaktadır. Akdeniz ikliminin etkisiyle sıcak yazlar ayları, biberlerin olgunlaşması için uygun koşulları sağlar. Bölgenin kendine has toprak yapısı ve doğal su kaynakları, biberlerin lezzetli ve kaliteli olmasında iklim koşulları kadar önemli bir rol oynamaktadır.
Tatlı Biber: Tatlı biberler, çiğ veya pişmiş olarak salatalardan yemeklere kadar pek çok tarifte kullanılır. Etli ve dolgun yapıdadır. Tatlı toz biber, dolmalık kuru biber hazırlanabilir.
Acı Biber: Acı biberler pul biber ve isot üretiminde kullanılmaktadır. Kendine özgü aroması ve yüksek acılık seviyesiyle tanınır. Pul biber dışında kışın tüketilmek üzere dolmalık acı biber olarakta kurutulur.
Kapya Biber: Közlenmiş biber ve biber salçası yapımında tercih edilir. Etli, dolgun ve tatlı yapısı, bu türü diğerlerinden ayırmaktadır.
Pul Biber: Acı biberlerin yıkanıp ayıklandıktan sonra güneşte kurutularak pul biber haline getirilir. Biberlerin güneşte kurutulması biberlerin aromasını ve acılığını korumasını sağlamaktadır.
İsot: İsot yapımı, biberlerin güneşte kurutulup karartılmasıyla gerçekleştirilir. Bu yöntem, biberlerin hem tat hem de renk açısından benzersiz olmasını sağlamaktadır.
Biber Salçası: Acı ve tatlı biberler, seçilip yıkanıp, sapları ve tohumları temizlendikten sonra güneşte biraz soldurulur ve makinalarda öğütülerek salça haline getirilir. Güneşe serilerek renginin parlak kırmızı olması için sık sık karıştırılarak yoğunlaştırılır. Kıvam aldığında tuz eklenir. Biber salçası, yoğun aroması ve doğal yapısıyla mutfakların, yöresel yemeklerin vazgeçilmezidir. Özellikle pul biber, isot ve biber salçası Nurdağı'nın ve Gaziantep’in önemli ihraç ürünlerindendir.
Gaziantep’te İslahiye biberi Türk Patent Kurumu, 01.01.2022 tarihinde No: 991 coğrafi tescil belgesi almıştır.
Referanslar
Fırat Korkutata, N. ve Kavaz, A. (2013). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yetiştirilen Kırmızı Acı Biber Popülasyonlarının (Capsicum Annum L.) Bazı Kalite Parametreleri, Akademik Gıda 11(1): 53-58; https://ci.gaziantep.bel.tr/Urunler/islahiye-biberi-1063, (Erişim tarihi: 24. 02. 2025); https://ci.gaziantep.bel.tr/Urunler?page=4, (Erişim tarihi: 24. 02. 2025); https://www.ndsi.org.tr/blog/gaziantep-in-nurdagi-ilcesinde-biber-uretimi-lezzetin-ve-kalitenin-adresi?, (Erişim tarihi: 24. 02. 2025).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Fırat Korkutata, N. ve Kavaz, A. (2013). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yetiştirilen Kırmızı Acı Biber Popülasyonlarının (Capsicum Annum L.) Bazı Kalite Parametreleri, Akademik Gıda 11(1): 53-58; https://ci.gaziantep.bel.tr/Urunler/islahiye-biberi-1063, (Erişim tarihi: 24. 02. 2025); https://ci.gaziantep.bel.tr/Urunler?page=4, (Erişim tarihi: 24. 02. 2025); https://www.ndsi.org.tr/blog/gaziantep-in-nurdagi-ilcesinde-biber-uretimi-lezzetin-ve-kalitenin-adresi?, (Erişim tarihi: 24. 02. 2025).