Adana Kebap

Gastronomi Türk Mutfağı Anadolu Mutfağı

Adana Kebabı Türkiye’nin uluslararası alanda tanınan önemli bir lezzetidir. Bu lezzetli et yemeği, Türk ve Adana mutfağının önde gelen ve tanınmış bir temsilcisi olarak dünya çapında ün kazanmıştır. Adana Kebabı, özel eti ve baharatlarıyla Türk mutfağının zenginliğini yansıtan önemli bir kültürel değer haline gelmiştir. Adana Kebabı adını Türkiye’nin Çukurova bölgesinde yer alan Adana şehrinden alır. Adana Kebabı’nın en önemli karakteristik özelliği etin özel baharatlarla yoğrulması ve zırh adı verilen şişlere şekil verilerek kömür ateşinde pişirilmesidir. Kömür ateşinin közünde pişirme yöntemi etin lezzetini korurken, baharatların ete tam olarak işlenmesini ve zengin bir aroma oluşmasını sağlar.

Adana Kebabı, Türkiye’nin mutfak zenginliğini ve gastronomi mirasını temsil eden uluslararası bir lezzettir. Sadece yurtiçinde değil, Türk mutfağının yurtdışında tanınan ve talep gören lezzetleri arasındadır. Özellikle Türk restoranlarında ve yeme-içme mekânlarında sıklıkla sunulur ve yabancı turistlerin de ilgisini çeker. Yurtdışında birçok ülkede, Türk mutfağının önemli bir parçası olarak kabul edilir ve genellikle et severlerin favori tercihlerinden biri olmuştur. Ayrıca Adana Kebap, mahreç işareti olarak coğrafi işaret tescili ile koruma altına alınan bir lezzettir.

Adana Kebabı’nın yapımında en önemli noktalardan biri et seçimine dikkat edilmesidir. Adana Kebabı’nın eti erkek koyunlardan seçilir. Adana Kebabı’nın hazırlanışı: yaylalarda doğal ortamda yetiştirilmiş, en az bir yaşındaki erkek koyundan elde edilen et, iç yağ, sinir, damar ve zarlarından ayıklanır. Ayıklanan et, parçalar halinde bir gün dinlendirilir. Etin yağ durumuna göre ihtiyaç halinde kullanılmak üzere, koyundan elde edilen kuyruk yağı da aynı şekilde ayıklanıp, dinlendirilir. Dinlendirilmiş et, “zırh” tabir edilen, iki elle kullanılan, keskin bıçakla kıyılır. Kıyılmış et miktarının yüzde 15’i kadar dinlenmiş kuyruk yağı, etin yağ durumuna göre ihtiyaç olması halinde, zırh ile ayrıca kıyılır. Kıyılmış et ile kuyruk yağı, binde üç ile binde sekiz arasında (ideali binde beş) toz kırmızı biber ve tuz ilave edilerek yoğrulur. Bu karışım Adana Kebabı’nın ana unsurunu teşkil eder. Farklı olarak, yukarıdaki karışıma kırmızı taze biber doğranarak katılır. Hazırlanan karışım tekrar yoğrularak homojenlik sağlanır. Yoğrulmuş karışım, zırh ile tekrar kıyılır. Kıyma tekrar yoğrulur. Homojen hale gelmiş karışım, 0,5 santimetre kalınlığında, üç santimetre eninde, 90 - 120 santimetre uzunluğunda demir şişlere sıvanır gibi yapıştırılır. Bu işleme, eti şişe saplama adı verilir. Saplanan et, şiş yüzeyine dengeli bir şekilde yayılır. Dengeli sıvama pişmenin önemli şartıdır. Saplama esnasında el suya batırılıp, şiş üzerindeki et sıvazlanır. Bu işlem, etin şişten dökülmemesi için önemlidir. Şişe saplanan et miktarı 120 gramdır. Bir buçuk tabir edilen Adana Kebabı’nın eti ise 180 gramdır.

Pişirme: Hazırlanan şişler, alevsiz, durgun, korlu, kimyasal katkı maddesi içermeyen odun kömürü ateşinde, yeteri miktarda pişirilir. Pişirme derecesi, etin renginin kırmızıdan koyu kahverengiye dönme seviyesidir. Pişirme esnasında şişler sık sık çevrilir. Bu sırada etin üzerinde oluşan yağlar pide ekmeklerle alınır. Yağlanan pide ekmekler, pişmekte olan kebabın üzerinde tutularak, ekmeklerin ısısı korunur. 

Sunum: Pişmiş olan kebap eli yakmayacak kadar ısıtılmış, kuru, geniş ve yayvan porselen veya metal tabakta servis yapılır. Yağlanmış ve soğutulmamış pide ekmek usulüne uygun, keskin bıçakla parçalanır. Büyük parça, kebabın alt kısmına gelecek şekilde tabağın içine serilir. Pişen kebap ekmek parçası yardımı ile şişten parçalanmadan tabaktaki ekmeğin üzerine sıyrılır. Geniş tabağın boş görünen bölümlerine, kebapla aynı anda pişen, domates parçaları, yeşil sivri biber (acı veya tatlı) ile süs biberi ilave edilir. Ayrıca ayrı ayrı küçük tabaklarda; soğan salata (kuru soğan ve maydanoz kıyılarak sumak ve tuz ilave edilerek yanında turunç/limon parçaları ile sunulur); ezme domates salata (kabuğu soyulmuş domates, kuru soğan, ezilmiş görüntüsü verecek şekilde zırh ile kıyılarak, tuz, acı kırmızı toz biber, zeytinyağı, turunç/limon suyu ilave edilir); çoban salata (domates, salatalık, maydanoz, yeşil sivri biber doğranarak, tuz, zeytinyağı, turunç/limon suyu ilave edilir); arzu edilirse maydanoz, tere, yeşil sivri biber, süs biberi, turp, süs biberi turşusu, kesilmiş turunç/limon parçaları hazırlanarak kebapla birlikte sunulur.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Adana Mutfağı