Türk kahvesinin geçmişi XVI. yüzyıla, Osmanlı dönemine kadar uzanmaktadır. Kahve çekirdekleri, Yemen'den İstanbul’a getirilmiştir. 500 yıl önce Türk kültürüne gelen kahve “Türk kahvesi” adını almıştır. Türk kahvesi, kahve çekirdeklerinin öğütülmesiyle elde edilir. Öğütülme şekline göre farklılık göstermektedir. İri, orta ve ince olarak farklı şekillerde öğütülür. Bu öğütme şekli kahvenin aromasını değiştirmektedir. Türk kahvesi kendine özgü pişirme yöntemiyle diğer kahvelere göre farklılık göstermektedir. Pişirilirken köpüklü ve yumuşak bir kıvamı olmasına dikkat edilmektedir. Geçmişte bakır ve çelik cezvelerde pişirilirken günümüzde Türk kahvesi için özel üretilmiş kahve makinelerinde pişirilir. Türk kahvesi sade, orta ve şekerli olarak üç farklı şekilde hazırlanmaktadır. Kahve, Türk kahvesi için üretilmiş kahve fincanında su ve lokum ile birlikte ikram edilmektedir. Su ise kahvenin içimini kolaylaştırmaktadır.

Türk kahvesi, Türk toplumunun kolektif bilincinde farklı bir yere sahiptir. Toplumun bütün bileşenlerinin kabul ettiği, benimsediği ve sürdürdüğü bir geleneği temsil etmektedir. Misafirlere ikram edilen özel bir içecek olarak kabul edilmektedir. “Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.” sözü de kahvenin dostluk bağları kurduğunu ifade etmektedir. Evlenme geleneği içerisinde kız isteme törenlerinde misafirlere Türk kahvesi ikram edilmektedir. Bu tören sırasında damat için pişirilen kahveye tuz koyma geleneği vardır. Türk kahvesi pişirme, sunum ve geleneğin içindeki yeri düşünüldüğünde özel bir yere sahiptir. Günümüzde Türk kahvesi yapma makineleri üretilmiş, Türk kahvesi yapılan mekânlar açılmıştır. Kültürün icrasında metalaşan durumların görülmesi de kültür endüstrisi bağlamında da değerlendirilmektedir. Türk kahvesi, toplumun ortak hazinesini temsil etmesi ve gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlamak hasebiyle 2013 yılında UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi'ne alınmıştır. Bu bağlamda UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Temsilî Listesine alınması; geleneğin korunması, gelecek kuşaklara aktarılması ve sürdürülebilir bir kültürel miras oluşturması açısından önemlidir. 

Tarihi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde XVI. yüzyıl dönemine kadar uzanan, Türk mutfağı kültürünün gelenekseli sayılan Türk kahvesi, Arabica ve Robusta çekirdek çeşitlerinin tek veya harmanlanıp kavrulması, değirmende öğütülmesi ve kendine özgü pişirilme yöntemiyle hazırlanan önemli bir içecektir. 2013 yılında, UNESCO'nun Somut Olmayan Kültürel Değerler Listesi'ne dahil edilerek, Türk Kahvesi'nin, sadece bir içecek değil, gelecek nesillere kültürel değerleri taşıyan bir sembol olarak da tescillenmiştir.

Osmanlı döneminde, farklı statüden kişilerin sohbet ve fikir alışverişlerinde bulunduğu kahvehaneler, Türk kahve kültürünün yayılmasında oldukça etkin olmuştur. Türk Kahvesi, kahvehanelerde tüketilmesinin yanı sıra, kız isteme, söz ve nişan merasimleri, bayram ziyaretleri, farklı amaçlarla yapılan toplantıların konuklarının ağırlanması gibi sosyalleşme faaliyetlerinin de değişmez ikramı haline gelmiştir. Çekirdeğinin yetiştirilmesi, belirli standartlarda kavrulması, öğütülmesi ve pişirilmesine kadar kendine has ritüeller ile sunumu da benzersiz olan Türk kahvesinin, estetik ve statü değeri olan fincanları, tepsileri, lokumluk, şekerlikleri ile yanındaki ikramları da ayrı bir önem taşımaktadır. Saraylarda yapılan kahve servislerinde, iki kişinin eşliğinde konuk ağırlama odasına “sitil örtüsü” adı verilen bir örtü ilk olarak getirilir, üzerine de ağır olma durumuna göre iki kişiyle taşınan kahve tepsisi yerleştirilirdi. Bu tepsi üzerindeki ibrikten de kahve fincanlara servis edilirken, en son kahveyi de kahve dağıtan kişi alırdı. 

Türk Kahvesi'ni diğer kahve çeşitlerinden benzersiz kılan, telvesi ile hazırlanması, fincan altlığı, küçük dekoratif bir kase (birkaç adet) lokum ve fincanın boyutlarına uygun küçük bir bardak su eşliğinde servis edilmesidir. Genellikle, sade içimi tercih edilen Türk Kahvesinin yanında hafif aromalı lokum, badem şekeri vs. gibi tatlı ikram edilmektedir. Bu ikramlara ek olarak, tepsiye bir küçük kadeh nane ve badem likörü de konulmaktadır. Bununla beraber, bölgesel olarak, yöresel kahvelerimizin hazırlanma ve sunumları da farklılık göstermektedir.  Genellikle Güneydoğu Anadolu’da tüketilen ve acı bir tadı olan bu yöresel kahvelerden biri olan Mırra, özel demleme tekniğiyle, tadı acı, koyu renkli ve küçük bardaklarla içilmektedir. Mırranın en önemli ritüeli, aynı fincanla herkese ikram edilmesi ve fincanın yere koyulmadan ikram edene tekrar verilmesidir ki; fincan dağıtan kişiye tekrar verilmez, yere veya masaya konulursa, ikram eden kişiye saygısızlık olarak kabul görmektedir. Farklı bir sunum şekli de Süvari veya Tarz-ı Hususi Kahvesi’ne ait olup, kahvenin ince belli bardakta servis edilmesidir. Şekersiz hazırlanan bir Türk kahvesi olan Yandan Çarklı kahve ise, servis edilen kıtlama şeker ile tüketilmektedir. Manisa yöresinde ise, gelinlik kız bakma merasimlerinde, Türk kahvesinin üzerine çifte kavrulmuş ve öğütülmüş badem ile iki farklı baharat dökülen bol köpüklü  bir kahve ikram edilir. “Cilveli kahve” olarak bilinen bu kahvenin yanında badem ezmesi servis edilir.