XV. yüzyılda Aden’de (Yemen) çok sayıda kahvehane bulunduğu, XVI. yüzyılın başlarında ise kahvehanelerin kamusal alanda kahve tüketilen ilk mekânların Mekke’de görüldüğü biliniyor. Osmanlı İmparatorluğu’nda ise ilk kahvehane 1554 yılında Halepli Hakem ile Suriyeli Şems tarafından İstanbul Tahtakale’de açıldı. Kahvehaneler, dönemin kibar ve entelektüel kişilerinin devam ettiği ve bu mekânların birer kültür merkezi olarak faaliyet gösterdiği biliniyor. Bu bağlamda, kahvehaneye kâtipler, şairler, memurlar ve dervişler gelir, kimi tavla ya da satranç oynar, kimileri ise kitap ve şiir okurdu.

Avrupa’da ilk kahvehane, 1672-1673 yıllarında Paris’te, Saint-André-des-Arts Sokağı’nda açıldı. Viyana’da ilk kahvehane 1683 yılında Polonyalı çevirmen Franz Georg Kolshitzky tarafından Saint Stephan Katedrali’ne çok yakın bir yerde açılan Mavi Şişe Alametli Ev'dir. Almanya’da ise Coffe-House adı ile bilinen ilk kahve mekânı 1694 yılında Hamburg’da açıldı.

Kahvenin keyif vermesi dinsel açıdan, kahvehanelerde toplanan insanların siyaset konuşmaları da devlet açısından zararlı görüldüğünden zaman zaman yasaklandı. Osmanlı’da ilk kez III. Murad zamanında kahvehaneler kapatıldı. Bu yasak, pek etkili olmamasına rağmen Osmanlı kahvehaneleri tarihinde ilk olması açısından önemlidir. Daha sonraki dönemlerde de zaman zaman kahvehanelere yasaklar getirildi ancak bu yasaklar kısa süreli ve etkisiz oldu. Benzer yasaklar Avrupa’da da görüldü. XVII. yüzyıldan itibaren birçok toplumsal hareketin ve devrimin şekillenmesinde aracılık ettiği, sosyal düzene karşı bir tehdit oluşturduğu düşüncesi ile birlikte siyasi, dini ve ticari kaygılarla kahvehaneler, Avrupa’da da birçok kez yasaklara maruz kaldı.

XX. yüzyıl ortalarından başlayarak çayın yaygın bir içecek olması kahveyi ikinci plana iterken, kahvehaneler de adları değişmese de başka meşrubatları da satar hâle geldi. Batı tarzı cafe kültürünün yaygınlaştığı büyük şehirlerde ise kahvehaneler mahalle aralarına çekilmek zorunda kaldı.