Meksika Mutfağı
Gastronomi Dünya Mutfağı
-
2021
Meksika, Kuzey Amerika’da yer almaktadır. Meksika’nın tropikal bölgede yer alması iklim değişiklerinin olmasına neden oldu. Diğer Kuzey Amerika ülkelerinin aksine kültürel ve günlük yaşantı açısından farklılık göstermektedir. İklim alçak kesimlerde nemli ve sıcakken üst kesimlere doğru sıcaklık azalmaktadır. Coğrafi özelliklerin farklılaşması, iklim çeşitliliği gibi özelliklerden dolayı, tarım ve hayvancılık ürünleri çeşitlilik göstermektedir. Meksika mutfağının kökeni binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Meksika mutfağının geçmişi Maya kültürüne ardından Azteklere dayanmaktadır. Mısırın yaygın kullanımı Azteklerde Mısır tanrısının yüceltilmesiyle yansıtılmıştır. İspanyolların Amerika kıtasını keşfetmesi birçok yeni ürünlerin kullanılması ve mutfağın zenginleşmesini sağladı. Bu ürünlerden domuz eti, kakao, mısır gibi ürünler bütün dünyanın mutfak kültürünü etkiledi. Meksika’da en çok üretimi ve tüketimi olan sebzelerden acı biber, domates, mısır ve fasulye sofralarda yerini almaktadır. Avokadonun üretiminin yoğunlaşması farklı sos türlerinin de sofralarda yer almasına neden oldu. Mutfakta farklı baharatlar, lime limon ve acı biber oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. İç bölgelerde mısırdan yapılan ürünler tüketilirken; kıyılarda deniz ürünleri tüketilmektedir. Meksika’da yetiştirilen acı biber birbirinden farklı soslara eklenerek kullanılan mutfakta; morina balığı, Guacamole sos, salsa sos gibi yiyeceklerle birlikte acı biber tüketen yerel halk için acı biber günlük beslenmenin vazgeçilmezidir. Hint mutfağında Garam Masala, farklı baharatların birleştirilmesiyle oluşur ve her yemeğe istenilen miktarda katılabilir. Bu baharatlardan bazıları, kişniş tohumu, tarçın, zerdeçal, tane karabiber, kakule, karanfil ve anasondur. Mole Poblano ise, genellikle et yemeklerinin yanında servis edilen ya da tek başına tüketilen Meksika mutfağının en önemli soslarından biridir. Sosun içinde kakao, bitter çikolata, çeşitli baharatlar ve kurutulmuş çili biber kullanılmaktadır. Tortilla ekmeği Meksikalıların milli ekmeği olarak kabul edilir. Tortilla ekmeği isteğe göre mısır veya buğday unundan yapılmaktadır.
Meksika’da yiyecek yemek ritüel hâle gelmiş ve sosyalleşme aracı olarak kullanılmıştır. Meksika’nın en meşhur içeceği tekiladır. Meksika aynı zamanda sokak lezzetleri bakımından da oldukça zengin bir ülkedir. Şehirde yaşayan halkın öğlen yemeği molasında sokak satıcılarını tercih etmesi ve en önemli öğünün öğlen yemeği olması sokak lezzetlerinin çeşitlenmesinde rol oynamıştır. Tortilla ekmeği hızla hazırlanan ve pişirilen, içindeki ana malzemeyle servis edilen, içindeki malzemeyle farklı farklı isimlere sahip olan en önemli sokak yiyeceklerinden biridir. İçerisine et çeşitleri, sebzeler, baharatlar koyularak hazırlanır. Dünya mutfağında da tüketilen fajita, kırmızı et veya tavukla yapılan yanında tortilla ekmeğinin ve sosların bulunduğu Meksika mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir.
Referanslar
Belge, M. (2006). Tarih Boyunca Yemek Kültürü. İstanbul: İletişim Yayınları; Esquıvel, L. (2010). Saklı Lezzetler-Mutfağa Felsefi Bir Yaklaşım. (Çev. O. Öztunalı). İstanbul: Can Yayınları; Martinez, E. (2005). Mexicans in the U.S.A: MexicanAmerican/Tex-Mex Cuisine, http://www.lightmillennium.org/2005_15th/emartin ez_tex_mex_cuisine.html, (Erişim tarihi 20.12.2014); Yıldız, E. ve diğerleri (2018). Dünya Mutfakları I. İçinde; Yılmaz, H. (Editör). Eskişehir; Anadolu Üniversitesi Yayını.