Belçika Mutfağı

Gastronomi Dünya Mutfağı

Belçika konum olarak Hollanda, Fransa ve Kuzey Denizi arasında küçük bir coğrafyada yer almaktadır. Ülke zaman içerisinde tarihi ve konumu nedeniyle İngilizlerin, Vikingler’in, Fransızlar’ın, İspanyollar’ın, Almanlar’ın, Romalılar’ın ve Hollandalılar’ın kültürel etkisi altında kaldı. Belçika’ya yapılan göçler, etnik mutfakların oluşmasına zemin hazırladı. Germen kültürünün Latin kültürü ile Belçika’da karşılaşması Belçika mutfağını olumsuz yönde etkiledi. Ortaçağ döneminde Belçika kendi ulusal mutfağını geliştirmesine rağmen Fransız mutfağının etkisinden kurtulamadı. Bu nedenle Belçika yemekleri Fransızlar gibi pişirilip, Almanlar gibi servis edilmeye başlandı. Ülkenin güneyinde bulunan Valon bölgesinde Fransa mutfağının etkileri görülürken, kuzeyde bulunan Flaman bölgesinde ise Hollanda mutfak kültürünün etkisini görmek mümkündür. Restoranlarda, aile toplantılarında ve kutlamalarda bu çeşitlilik rahatlıkla gözlenebilmektedir.

Belçika halkı tarafından önemli günlerde özel yemekler eşliğinde ziyafet sofraları kurulmakta, resmi tatillerde ağırlıklı olarak unlu mamuller tüketilmekte ayrıca Noel zamanında çocuk İsa formundaki tatlı ekmekler yaygın olarak yapılmaktadır. Toplu ziyafetlerde ise genellikle kuzinede tavşan pişirilmektedir.

Belçika’da nüfusun sadece yüzde 5’lik kısmı tarımla uğraşmasına rağmen ülkede 164 çeşit peynir bulunmaktadır. Ülkede restoranlarda genellikle tatlı seçeneği olarak peynir ikram edilmektedir. Yöresel olarak üretilen peynirler arasında djotte de nivelles, remoudou ve krem peynirler bulunmaktadır. Süt ürünlerinin ağırlıklı olarak tüketildiği Belçika’da yemekler tereyağı ile yapılmaktadır.

Ülke mutfağında yemeklerde genellikle domuz, tavuk ve dana eti kullanılmaktadır. Belçika mutfağında etler uzun sürede, sebzeler ise kısa sürede pişirilmektedir. Et yemeklerinin yanında mutlaka az pişmiş sebzelere de yer verilmektedir. Belçika’da yahni yapımı oldukça yaygındır ağır ateşte pişirilen et her zaman lezzetlidir. Ülkede et tüketimi kadar yaygın olan bir diğer gıda ise balıktır. Belçika’nın kuzey kısmında deniz mahsulleri güneyine göre daha fazla yaygındır. Denizden uzak olan yerleşim alanlarında tezgâhlarda bol miktarda balık görülebilmektedir. Ülkenin doğusu denizden birkaç saatlik mesafede olmasına karşın deniz ürünleri yerel mutfakta önemlidir. Belçika’nın birçok kasabasında yüzyıllardır faaliyet gösteren balık pazarları bulunmaktadır. Ülkede bira milli içecek olarak bilinmekte şarap ise ülkeye ithal edilmektedir.

Patates yemeklerde sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle ayaküstü yenen patates kızartması çeşitli soslarla lezzetlendirilerek yaygın olarak tüketilmektedir. Belçika’da yabancı ziyaretçilere midye, waffle ve çikolata tüketimi tavsiye edilmektedir. Ülke mutfağında midye en ünlü sıcak yemekler arasında yer almaktadır. Büyük tencerelerde buharda haşlanan ya da kızartılarak hazırlanan midye; domates, kaşar, soğan ve farklı soslarla servis edilmektedir. Belçika çikolatalar ve pralinler ile ünlü bir ülkedir. Belçika’nın en ünlü tatlısı eritilmiş çikolata, taze meyveler ve krem şanti ile hazırlanan waffle’dır. Belçika mutfağında tatlı çeşitleri arasında krep de bulunmakta ve krep, waffle sunumunda olduğu gibi çeşitli meyveler, çikolata sosu ve farklı malzemeler ile servis edilmektedir. Ayrıca kuru üzümle hazırlanan tatlı ekmek Couque de Brussels de Belçika mutfağının en özel tatlıları arasındadır.

Belçika Mutfağına özgü bazı yemeklere ait bilgiler şöyledir:

Le waterzooi: Waterzooi Flamenkçe kaynayan su anlamındadır. Gand şehri asıllı olan bu yemek mevsim sebzelerinin tavuk veya balık ile birlikte uzun süre kısık ateşte pişirilmesi ve krema ilave edilmesiyle yapılmakta, patates ve pilav eşliğinde servis edilmektedir. Genellikle kış mevsiminde tüketilen waterzooi çorba özelliğindedir.

La carbonnade: Belçika’nın en meşhur yemekleri arasında olan carbonnade, dana etinin uzun süre pişirilmesiyle elde edilmekte ve patates püresi veya patates kızartması ile servis edilmektedir.

Le boulet sauce lapin: Türkçesi tavşan soslu köfte olan bu yemeğin malzemeleri arasında tavşan eti bulunmamaktadır. Yemekte kıymalı et köftenin üzerine Liege şurubu, arpacık soğanı ve adaçayı bitkisinin karışımıyla elde edilen sos dökülmekte ve genellikle salata, patates kızartması ve elma kompostosu ile servis edilmektedir.

Ayrıca elma, soğan ve sirke ile hazırlanan Chou Rouge A La Flamande, peynir ve salamla hazırlanan Gratinee Au Four ve Brüksel lahanası Belçika mutfağında karşılaşılan lezzetler arasındadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Belçika Mutfağı Hakkında Genel Bilgiler, https://gastromanya.com/belcika-mutfagi-hakkinda-genel-bilgiler/, (Erişim tarihi: 04.12.2019); Belçika Mutfağı, https://nelazimsa.carrefoursa.com/belcika-mutfagi/, (Erişim tarihi: 01. 12. 2019); Belçika Mutfağından Seçmeler. https://le-cuistot.com/2018/03/02/belcika-mutfagindan-secmeler/, (Erişim tarihi: 05. 12. 2019); Belçika Yemekleri: Brüksel’de Ne Yenir? https://www.flypgs.com/sehir-rehberi/brukselde-ne-yenir, (Erişim tarihi: 04. 12. 2019); Vatan, A. (2013). Kuzey Avrupa Mutfağı. İçinde; M. Sarıışık (Editör), Uluslararası Gastronomi. Ankara: Detay Yayıncılık.