Avustralya Mutfağı
Gastronomi Dünya Mutfağı
-
2019
Kırk bin yıllık bir geçmişe sahiptir. Kıtaya özgü yiyeceklerden oluşan bu mutfağın temelleri kıtanın kuzey kesiminde yaşamış olan Aborjinlere (Avustralya yerlileri) dayanmaktadır. Aborjinlerin temel besinleri yerel bitki ve hayvan türlerini kullanarak elde ettikleri yemeklerdir.
Avustralya mutfağına, kıta dışından yapılan göçlerin büyük etkisi oldu. 1788 yılında un, sığır eti, çay, tahıl ve peynir İngiltere’den kıtaya dışarıdan getirilen ilk besinlerdir. 1880 yılında Akdeniz kıyısındaki bazı ülkelerden gelen yerleşimcilerden ötürü Akdeniz mutfağının özellikleri kıtada görülmeye başlandı. Mısır, portakal, üzüm, buğday, muz gibi ürünler tarımı yapılması amacıyla İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avustralya’ya getirildi. Yine İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa ülkelerinden göçmenler ülkeye geldiler ve yanlarında getirdikleri tarımsal ürünleri yetiştirerek kendi mutfak kültürlerinin kıtada yayılmasına sebep oldular. Yoğurt, peynir, makarna, zeytin, pizza, tabuli, makarna gibi ürünler Avrupalı göçmenlerin mutfaklarından yerel mutfağa yansıyan ürünlere örnektir.
Hayvancılık çok gelişmiş olduğundan dolayı et tüketimi epeyce fazladır. Halk bahçeli evlerinde et ürünlerinden yaptıkları barbeküye çok önem vermektedir. Barbekü yapmak Avustralya halkı için vazgeçilmez bir eğlenme etkinliğidir. Kanguru, deve kuşu, timsah ve kertenkele Avustralya mutfağındaki önemli et kaynakları olmakla birlikte sığır, domuz, koyun, kümes hayvanları ve deniz ürünleri daha sonraki dönemlerde mutfağa ilave oldu. Popüler meyveler olarak quandong, riberry, macadamia, muntries, kutjera, bunya sayılabilir.
Etin içine soğan koyularak pişirilen tart şeklindeki bir ürüne meat pie (etli turta) adını vermektedirler. Ülkenin ulusal yemeği olarak kabul edilen meat pie çok lezzetlidir. Tatlı bir sos olan golden syrup, kurutulmuş domatesten hazırlanan dampers adlı ekmek, kutlamalar esnasında tüketilen ve çikolata ve hindistan cevizi ile süslenen sade kekten yapılan lemington keki, ağdalı bir tatlı olan ve çilek, muz, kivi kullanılarak servis edilen pavlova tatlısı Avustralya mutfağının öne çıkan ürünleridir. Billy tea adı verilen ve bir tenekenin içinde doğrudan ateşin üzerine koyularak pişirilen çay alkolsüz içeceklere örnektir. Bu çay reçine yapraklarının kaynatılmasıyla hazırlanır ve içerisinde okaliptüs aroması bulunmaktadır. Sıcak havalarda ferahlatması amacıyla muz, kivi, ananas, böğürtlen, çilek ve çarkıfelek meyvesinden oluşan smoothieler hazırlanmaktadır. Ülke köklü bir kahve kültürüne de sahiptir. Dünyanın dördüncü büyük şarap ihraç eden ülkesi olan Avustralya’nın, Cabernet Merlot, Pinot Noir, Penfolds, Semillion, Rhine Riesling gibi ünlü şarapları bulunmaktadır.
Avustralya halkı, genelde günde üç öğün yemek tüketmekle birlikte öğleden sonraları çay ve bisküvi yemek çok yaygın bir alışkanlıktır.
Referanslar
Güripek, E. (2016). Uzak Doğu ve Avustralya Mutfağı. İçinde; H. Kurgun ve D. Bağıran Özşeker (Editörler) Gastronomi ve Turizm (Kavramlar-Uygulamalar-Uluslararası Mutfaklar-Reçeteler). (ss. 270-271). Ankara: Detay Yayıncılık; https://www.australiangeographic.com.au/topics/history-culture/2014/06/australias-cuisine-culture-a-history-of-food/, (Erişim tarihi: 14. 12. 2019); Polat, S. (2019). Uzak Doğu ve Avustralya Mutfağı. İçinde; M. Sarıışık ve G. Özbay. (Editörler), Uluslararası Gastronomi içinde (Temel Özellikler–Örnek Menüler ve Reçeteler) (ss. 118-120). Ankara: Detay Yayıncılık.