Kanada Mutfağı
Gastronomi Dünya Mutfağı
-
2020
Kanada, Kuzey Amerika kıtasında yer alan, dünyanın yüzölçümü bakımından en büyük ikinci ülkesidir. Ülkenin kuruluşu, 1867 yılında ABD’den kuzeye göç eden İngiliz ve Fransız kolonilerine dayanmaktadır. Ülkenin nüfus yapısı ise Kuzey Amerika yerlilerine ek olarak Amerika’da yer edinmiş İngiliz ve Fransızların etkisi ile şekillendi, ancak ilerleyen yıllarda aldığı göçler ile başta Asya kökenliler olmak üzere birçok azınlık ve etnik grup ile zenginleşmiştir. Nüfus yapısının sahip olduğu bu özellikler ülkenin beslenme alışkanlıkları ve mutfak yapısını da etkilemektedir.
Kanada’nın çok kültürlü yapısı nedeniyle, özünde, belirgin şekilde sınırları çizilmiş bir Kanada mutfağından bahsetmek mümkün değildir. Ancak ülke bölgelerine göre ele alınabilir. Kanada içerisinde resmi dilin Fransızca olduğu tek eyalet olan ve ülkenin doğusunda yer alan Quebec bölgesindeki mutfak da Fransız mutfağına özgü ürün ve teknikler yer almaktadır. Quebec Poutine ve Pate Chinois bu bölgenin en bilinen yemekleridir. Aynı zamanda Kanada’nın simgesi olarak bilinen Akçaağaç (Maple) Şurubu da Fransızlardan kalmadır. Quebec’te akçaağaç için hasatlar düzenlenmektedir. Quebec dışında kalan diğer doğu eyaletlerinde ise İngiliz mutfağına benzer özellikler görülmektedir. Doğu Kanada’da çeşitli tahıllar ve ıstakoz oldukça önemli yer tutmaktadır. Her yıl geleneksel olarak “ıstakoz festivali” düzenlenmektedir.
Ülkenin batısında ise daha çok hayvancılık etkilidir. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yaygın olmasına bağlı olarak barbekü ile ızgarada pişirme en çok kullanılan tekniktir. Çiftlik hayvanlarının yanı sıra av etleri de sıklıkla tüketilmektedir. Geyik yahnisi, Bacon Strata gibi yiyecekler bu bölgede oldukça popülerdir. Ülkenin büyük kısmının denizlerle çevrili olması nedeniyle, kara hayvanlarının yanı sıra balıkçılık da oldukça gelişmiş durumdadır. Başta somon ve morina olmak üzere birçok balık türü Kanada mutfağında kendine yer almaktadır. Bu balıklardan yapılan yahniler ve ızgaralar ile Kanada’ya bağlı olan Newfoundland adasına has Fish and Brewis yemeği oldukça ünlüdür.
Ülkede buğday ve mısır yetiştiriciliği yapılması nedeniyle hamur işleri oldukça çeşitlidir. Nanaimo tatlısı, mısır pankekleri ve Bannock ekmeği gibi hamur işlerinin yanı sıra Rappie Pie, Cipaille ve Tourtières gibi tartlar ana yemek olarak tüketilmektedir. Ülkede kahvaltılar ıslatılmış Bannock eşliğinde çeşitli peynirler, reçeller ve çay ya da kahveye ek olarak meyve suları ile yapılmaktadır. Öğle yemekleri ise önemli bir öğündür. Akşam yemeklerinde, yaşanılan bölgeye has yemeklerin yapılmasına özen gösterilmektedir.
Ülkede yer alan çok sayıdaki mutfağın kültürlerinin bir araya gelmesi ile Kanada’nın gastronomik kimliği de şekillenmektedir. Söz gelimi ülkede etlerin tütsülenerek pişirilmesi yönteminde Yahudilerin etkisi bulunmaktadır. Etlerin hazırlanmasında kullanılan zencefil gibi bitki ve keskin lezzete sahip baharatların kullanılması ise Asya kökenli göçmenlerin bir sonucudur. Gündelik hayatta tüketilen hotdog gibi ürünler de Amerika Birleşik Devletleri’nin ile etkileşimin bir sonucu olarak ülkede yer edinmektedir.
Kanada’da özel günlere oldukça önem gösterilmektedir. Şükran Günü gibi Hristiyan dünyasının dini bayramlarına ek olarak; İskoç kökenli vatandaşlarca kutlanan Burnsday ve Asya kökenli vatandaşlarca kutlanan “Yeni Ay Yılı” kutlamaları sırasında çeşitli etnik yiyecekler sunulmaktadır.
Ülkenin geneline has özel bir gün olan Kanada Günü ise her yıl 1 Temmuz’da kutlanmaktadır. Kanada gününde sofralar kırmızı ve beyaz renkler ile kurularak akçaağaç yaprakları ile süslenmektedir. Kanada’ya özgü yiyeceklerin yanında Rye Whiskey olarak bilinen çavdar hammaddeli Kanada viskisi ve ladin birası tüketilmektedir.
Referanslar
Gıda Hattı (2019). Kanada Mutfağı/En popüler Kanada Yemekleri, https://www.gidahatti.com, (Erişim tarihi: 23. 06. 2020); Hashimoto, A. ve Telfer, D. J. (2006). Selling Canadian Culinary Tourism: Branding the Global and the Regional Product. Tourism Geographies, 8 (1): 31-55; Jacobs, H. (2009). Structural Elements in Canadian Cuisine, Cuizine: The Journal of Canadian Food Cultures, 2(1):1; Kenneally, R. R. (2008). The Cuisine of the Tundra: Towards a Canadian Food Culture at Expo 67, Food, Culture & Society, 11 (3): 287-313; Wlmshurst, S. (2013). How to Eat Like a Canadian: Centennial Cookbooks and Visions of Culinary Identity, Cuizine: The Journal of Canadian Food Cultures, 4(2).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Jacobs, H. (2009). Structural Elements in Canadian Cuisine, Cuizine: The Journal of Canadian Food Cultures, 2 (1):1.