İçki

Gastronomi

İçecekler, alkollü ve alkolsüz içecekler olarak sınıflandırılmaktadır. Bu genel bir sınıflandırmadır ve her iki kategoride kendi içinde tüketim şekli, üretim yöntemi ya da içilme zamanı gibi özelliklere göre ayrıca sınıflandırılabilir. İçki kavramı alkollü içecekler için kullanılan bir kavramdır. İçki üretiminde temel işlem etil alkol (CH3CH2OH) fermantasyonudur. Alkol, şeker içeren sıvıların mayalandırılması ve damıtılması ile elde edilen, kendine has kokusu olan, renksiz yapıda, uçucu ve yanıcı bir sıvıdır.

Alkolün bulunuşu, kesin olarak bilinmese de, MÖ sekiz bin yıllarında Mezopotamya’da yaşayan kavimler tarafından kullanıldığı çeşitli kaynaklarda belirtilmektedir. Alkolün tarih boyunca hem tıbbı amaçlarla hem de dini törenlerde kullanıldığı bilinmektedir. Günümüzde ise alkol, içkilerin ana maddesini oluşturmakta ve daha çok keyif verici, rahatlatıcı bir içecek olarak görülmektedir.

İçki, damıtma (distilasyon) ve mayalandırma (fermantasyon) yöntemi olarak adlandırılan iki farklı üretim yöntemiyle elde edilmektedir. Fermente içkiler tarımsal hammaddelerin doğal ya da kültür mayasıyla mayalandırılması sonucunda üretilen içkilerdir. Bu yöntemle; bira, şarap, kımız gibi düşük alkollü içkiler elde edilmektedir. Distile içki eldesi ise şarap ya da fermente edilmiş tarımsal kökenli sıvıların damıtma işlemi ile gerçekleşmektedir. Damıtma işlemi için imbikler kullanılmaktadır. Bu yöntemle elde edilen içkiler fermente içkilere göre daha yüksek alkol oranına sahip oldukları için yüksek alkollü içkiler olarak tanımlanmaktadır. Bu tür içkilerin alkol oranları yüzde 25’in üstünde olmaktadır. Viski, rakı, tekila, rom, cin gibi içkiler bu grupta yer almaktadır.

İçkiler ayrıca servis ve tüketilme sıcaklıklarına göre de ayrılmaktadır. Rakı, bira, beyaz şarap ya da şampanya gibi içkiler soğuk servis edilmekte; tüketilirken, kırmızı şarap, konyak ya da egg-nog gibi içkiler sıcak servis edilerek tüketilmektedir. Tüketilme zamanına göre yemekten önce (aperatif), yemek ile birlikte (vokal) veya yemekten sonra (dijestif) tercih edilmektedir. İçkinin aşırı kullanımı bağımlılık yapabilmektedir, olası zararları önlemek için birçok ülke çeşitli alkol kontrol politikaları uygulamaktadır. Uzun süreli alkol kullanımı sonucunda, alkolizm gelişebilmektedir.

Referanslar

Katsigris, C. ve Thomas, C. (2010). The Bar and Beverage Book. Wiley Global Education; Özçelik F. ve İç, E. (1998). Türkiye’de Alkollü İçki Sanayii, Gıda Mühendisleri Dergisi, (5): 17-19; Sökmen, A. (2011). Yiyecek ve İçecek Servisi. Ankara: Detay Yayıncılık; Varol, M. (2011). Alkol Raporu. İstanbul: Türkiye Yeşilay Cemiyeti.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Aktaş, A. ve Özdemir, B. (2005). İçki teknolojisi. Ankara: Detay Yayıncılık.