Gastronomi Rotası

Gastronomi Turizm Çeşitleri

Son yıllarda talep yönünde kitle turizminden özel ilgi turizmine doğru bir değişim olduğu görülmektedir. Bu değişime sebep bireylerin kitle turizmindeki tekdüzelikten sıkılarak özellikle kendi hobi ve ilgi alanlarına uygun destinasyonlara yönelmeleridir. Değişen bu talepler, turizm sektörünü daha fazla turist çekebilmek ve rekabeti arttırmak adına alternatif turizm mekanları oluşturmaya yöneltmektedir. Alternatif turizme yönelik ortaya çıkan kavramlardan biri de turizm ve rekreasyon rotalarıdır. Genellikle bir ana tema kapsamında oluşturulan turizm rotaları birbirinden farklı turistik değere sahip, turistlerin bulundukları yerden başka bir yere seyahat etmesiyle bölgesel turizmi harekete geçiren turizm çeşidi olarak ifade edilmektedir. Turizm rotaları, kültürel, din, el sanatları, önemli şahsiyetler ve yemek gibi temalarla kurulmaktadır.

Yemek temasıyla oluşturulan rotalar ise gastronomi rotaları olarak ifade edilmektedir. Geleneksel mutfakların geçmişten günümüze gelişmesinde coğrafyanın, iklimin, siyasi olayların, devlet kurucularının, ticari alışverişlerin ve dini inançların etkisi bulunmaktadır. Yeme ve içme davranışıyla ilgili düzenlemeler olarak ifade edilen gastronomi, kültürel, tarihi ve çevresel faktörlere bağlı olarak neyin, nerede, ne zaman, ne şekilde ve hangi bileşimlerle yenileceği veya içileceğine ilişkin öneriler sunma ve rehberlik etme şeklinde tanımlanmaktadır. Turistlerin bir bölgeye, özellikle o bölgenin yiyecek/içecek kültürünü deneyimlemek amacıyla seyahat etmesi, yemek festivallerine katılması gastronomi turizmi kavramı içerisinde değerlendirilmektedir. Gastronomik rotalar, turistlerin bir ürünün üretim sürecini öğrenebilecekleri veya tadına bakabilecekleri güzergâhlar olarak ifade edilmektedir. Bu rotalar turistlerin üretim aşamasından başlayarak bitmiş ürünün gurme dükkanlarında sergilendiği son aşamaya kadar, ürünler hakkında bilgi edinmesini sağlayarak gastronomi turizmine değer kazandırmaktadır.

Gastronomi rotalarının amacı, turistik bölgeyi ziyaret edecek turistlerin bu bölgede bulabilecekleri yiyecek ve içecekler, gastronomik diğer ürünler ve gastronomik etkinlikler hakkındaki bilgileri toplu olarak bir kaynakta bulabilmelerini sağlamaktır. Gastro turistler, ürünü deneyimlemek için beş duyusunu kullanmaktadırlar. Şarap imalathanesini ziyaret ederken meşe fıçılarında şarap kokusu (koku); şarabın tadı (tat); üzümler ezilirken çıkan ses (ses); bir şişe veya bir bardak şarabı dökerek dokusunu takdir etmek (dokunma) örnek olarak verilebilir. Bu nedenle turistler gastronomi rotaları aracılığıyla bu deneyimleri elde etmektedirler. Hazırlanan rotalar doğrultusunda Türkiye’de ve Dünya’da uygulanan gastronomi turları oluşturulmaktadır. Gastronomi turlarının rotaları, bölgeler itibariyle farklılık göstermektedir. Waterloo Wellington Bira rotası, Niagara Şarap rotası, Avusturya Bregenzerwald Peynir rotası, Trakya Bağ Rotası gastronomi rotalarına örnektir.

Yararlanılan Kaynaklar

Kızılırmak, İ., Ofluoğlu, M. ve Şişik, L. (2016). Türkiye’de Uygulanan Gastronomi Turları Rotalarının Web Tabanlı Analizi ve Değerlendirmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1): 258-269; Millán Vázquez de la Torre, G., Hernández Rojas, R., ve Navajas Romero, V. (2016). The Study of Gastronomic Tourism in Cordoba and the Association of the Cuisine. An Econometric Analysis, Tourism and Hospitality Management, 22(2): 173-191; Millan, G., Morales, E. ve Pérez, L. (2014), Turismo Gastronómico, Denominaciones de Origen y Desarrollo Rural en Andalucía: Situación Actual, Boletin de la Asociacion de Geografos españoles (BAGE), 65: 113-137; Pullphothong, L., ve Sopha, C. (2013). Gastronomic Tourism in Ayutthaya, Thailand. İçinde; Proceedings of the International Conference on Tourism, Transport, and Logistics, 1416. http://www.ijbts-journal.com/images/main_1366796758/0043-Ladapha.pdf, (Erişim tarihi: 23. 12. 2019); Silbergh, D., Fladmark, M., Henry, G. ve Young, M. (1994). A strategy for theme trails. İçinde; J. M. Fladmark (Editör), Cultural Tourism. Londra: Donhead.