Yalova Termal Kaplıcaları’nın, 4.000 yıl önce çeşitli doğa olayları sonucu oluştuğuna dair bilgiler mevcuttur. 2.000 yıldan daha fazla bir süredir de insanların şifa aradıkları yer olarak kullanılmaktadır.

Yalova Termal Kaplıcaları tarihte Pitiya olarak bilinen bölgede yer almaktadır. Yalova kent merkezinden 12 kilometre uzaklıktaki Termal ilçesi içerisinde iki dağ arasında, ender görülen harika bir bitki örtüsü ile kaplı bir vadidir. 3.600 dönüm orman örtüsüne sahiptir. Kaplıcaların ilk hamamları Bizans imparatoru Constantinus (312-337) tarafından yaklaşık 1600 sene önce yaptırılmıştır. Tarih itibariyle çeşitli Bizans İmparatorları tarafından kaplıcaya birçok ilave yapılmıştır. Osmanlı Devleti Yalova’yı fethettiğinde, başkent Bursa’da da kaplıca olması nedeniyle Termal’e gereken önem verilmedi. Yıllar sonra Sultan Abdülmecid (1831-1861) tarafından tekrar imar edildi ve yenilendi. Sultan Abdülmecid’in annesi Bezm-i Alem Valide Sultan’ın romatizmal hastalıklarına Termal’de şifa bulması Termal’in tanınmasına yardımcı oldu. Bu sebeple Sultan Abdülmecid buraya yeni banyolar, hamamlar ve köşkler yaptırdı. Termalin günümüzde kullanılan yollarını inşa ettirdi. Sultan II. Abdülhamid (1876 - 1908) zamanında tekrar gündeme gelen kaplıcaların ilk su tahlilleri yine o dönemde yapıldı. Ayrıca yeni hamamlar, köşkler ve gazinolar inşa edildi, tarihi eserler onarıldı. Yapılan yenileme çalışmalarından sonra sağlık ve eğlence merkezi haline gelen Termal Kaplıcaları işletilmesi için yabancı sermayedarlara devredildi. Ancak önce Balkan Savaşları (1912-1913), ve takibindeki Birinci Dünya Savaşı (1918-1922) ve Kurtuluş Savaşı (1919-1923) zamanlarında yabancı sermayedarlar ve ortaklar ülkeyi terk ettiler. Bu nedenle kaderine terk edilen kaplıcalar unutuldu.

19. 08. 1929’da ulu önder M. Kemal Atatürk’ün Yalova’ya gelmesiyle, Yalova Termal Kaplıcaları’nın kaderi de değişti. Termal’e hayran kalan Atatürk, Termal’in dünyaca ünlü bir sağlık merkezi ve su şehri olması için büyük bir emek sarf etti. Türkiye’nin çeşitli illerinden meşhur ustaları getirerek buranın yeniden imar ve restorasyonunu sağladı. 1932 yılında Atatürk’ün kazı emrini vermesi ile başlatılan arkeoloji çalışmalarında çeşitli mezar taşları, adak stelleri, bir kilise ve dehliz, Bizans İmparatoru II. Iustinianos (MS 565-578) monogramı taşıyan sütunlar bulundu.

Termal kelimesinin Türkçe’ye kaplıca olarak girmesine neden olan işletme dünyaca ünlü altın madalya sahibi tek Türk kaplıcası olma şerefine sahiptir. Türkiye’nin ilk tescilli profesyonel yüzme havuzuna sahip tesisidir.

Kaplıca suları, sülfatlı ve florürlü miks termomineral ve kalsiyum içeren sular sınıfındandır. Toplam mineralizasyon miktarı yaklaşık 1500 mg/L düzeyindedir. Ayrıca kaplıca suyu renksiz, berrak ve tatlı sudur. 1911 yılında Roma’da gerçekleştirilen kaplıca suları yarışmasında Suları Faydalı En İyi Kaplıca ödülüne layık görüldü.

Günümüzde T.C. Sağlık Bakanlığı Termal Kaplıcaları İşletme İdaresi tarafından yönetilen tesiste üç otel, beş hamam bulunmaktadır. Konaklama Tesisleri; Termal Otel, Çınar Otel ve Çamlık Oteldir. Banyo ve hamamları; Sultan Banyo, Valide Banyo, Sıra Banyolar, Kurşunlu Banyo ve Açık Havuzdur.

Termal Otel, Atatürk’ün direktifleri ile 1938 yılında inşa edildi ve ilk misafirlerinden birisi de Atatürk oldu. Zamanın akışıyla tahrip olan otel, yıkılarak tekrar aslına uygun olarak inşa edildi ve 2009 yılında hizmet vermeye başladı. 1600 dönümlük arboretum ve kaplıca tesisi içerisinde yer almaktadır.

Çınar Otel, XIX. yüzyıl sonlarında inşa edildi. Zamanla tahrip olan tesis 1982 yılında aslına uygun olarak restore ettirildi ve günümüzde ikinci dereceden tarihi eser olarak önemini korumaktadır. On yedi oda bir süit oda olmak üzere toplamda 36 yatak kapasitesine sahiptir. Klasik şekilde döşenmiş lobi ve “U” düzeninde hazırlanmış 25 kişi kapasiteli toplantı salonuna sahiptir. Adını bahçesinde bulunan 200 yaşındaki tarihi çınardan almaktadır. Tesisin bahçesinde tarihi çınar ağacının gölgesinde Çınar Kafe bulunmaktadır. Ayrıca Otelin altında sekiz odalık özel banyo bulunmaktadır.

Kurşunlu Hamamı, 1800 yıl önce Bizanslılar döneminde İmparator Jüstinyen tarafından yaptırılmıştır. Zamanla meydana gelen doğal afetler ve savaşlar nedeniyle zarar gören ve toprağa gömülen hamam Osmanlı padişahlarından II. Abdülhamit tarafından 1900 yılında toprağın altından çıkarılarak restore ettirilmiştir. Çatısında kurşun kaplamalar olduğu için Kurşunlu hamam olarak adlandırılan hamamın içerisinde havuzu ve saunası bulunmaktadır.

Valide Banyosu’nun ismi Sultan Abdülmecit’in annesi Bezm-i Alem Valide Sultan’dan gelmektedir. Banyo, yaklaşık 1600 sene önce Bizans Kralı Constantin tarafından yaptırılmıştır. En son Sultan Abdülmecit tarafından annesinin hastalığına şifa olması nedeniyle restore ettirilmiştir. Günümüzde hamam, kadınlar ve erkekler olmak üzere misafirlerine hizmet vermektedir. Farklı bir mimari tarza sahip olan hamam ayrıca tarihi yapı özelliğine de sahiptir.