SPA, Salus Per Aquam, suyla gelen sağlık veya sudan gelen sağlık-iyilik anlamını ifade etmekte olup, amaç ve uygulamaya göre SPA isimleri değişmektedir. SPA uygulamaları; hidroterapi (su terapisi), thalassoterapi (deniz suyu ile yapılan tedavi), balneoterapi (kaplıca suyu ile yapılan tedaviler), bitki, deniz-termal çamur banyoları ve diğerleri şeklinde yapılmaktadır. SPA hizmetleri olarak cilt, yüz bakımı ve tedavisi, manikür, pedikür, hidroterapi, çamur, parafin banyosu, güzelleşme, kozmetik uygulama, sağlık ve iyi yaşamın devamını sağlamak için çeşitli uygulamalar ile birlikte wellness (rahatlama) uygulamaları yapılmaktadır. SPA çeşitleri uygulamalara göre kulüp, günlük, medikal, tatil, yolcu gemisi, ziyaret, termal (kaplıca-jeotermal) SPA’ları şeklinde isimlendirilmektedir. Bu tarz uygulamalar ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Japonya, Avrupa ülkelerinde yaygınlaştı. Amerika Birleşik Devletleri’nde önemli bir sektör olup toplam SPA sayısı 14.600’ü geçmiş durumdadır. Türkiye’de 200 üzeri SPA bulunmaktadır. İşletmelere uluslararası SPA birliğince (ISPA) akredite olma zorunluluğu getirildi.

SPA’nın suyla gelen sağlık anlamını taşıması onun sağlık turizminde sağlıklı olma kısmına odaklanmasına ve kürden uzak bir kullanıma sahip olmasına neden oldu. SPA, günümüzde uluslararası alanda tıbbi olamayan uygulamaları içermekle birlikte güzellik salonlarını, otellerin ıslak bölümlerini ve kozmetik bölümlerini kapsamaktadır. SPA’larda doğal mineralli ya da termal mineral suyun yerine bazen çeşme suyu ve bazen de bu suya karıştırılan mineral tuzlar ya da aromatik esanslar kullanılmaktadır.

SPA kavramı, insanların daha sağlıklı bir yaşam için sulardan ve bitki özlerinden yararlanmak istemesiyle ortaya çıktı. Tarihsel süreç içinde çeşitli tedavi ve terapiler geliştirildi. MÖ 3100 yıllarında yapılmaya başlanan iki terapi ve ritüel günümüze kadar ulaşmayı başardı. Bu uygulamamalardan biri Mısır medeniyetinin yapmış olduğu su tedavileri ve bitkisel ilaçlardır. Diğer uygulama ise onlara yakın bir medeniyet olan Babil medeniyetinin ırmaklarda yıkanma ve sıcak-soğuk kompresler uygulamalarıdır. Su ritüelleri, Yunanlıların termal sularda yıkanma uygulamalarından Perslilerin buhar ve çamur banyolarına ve Hebrew arındırması ve Ölüdeniz’de banyoya kadar birçok kültürde önemli bir yer aldı. MÖ 300’lü yıllarda, Yunanlılar Romalılara su tedavilerini tanıttıktan sonra bu konsept tüm Roma topraklarında yayılmaya başladı.

Budizmin Tayland’a ilk ulaştığı yıllar olan MÖ 100’lü yıllarda Tayland’da masaj tedavisi de başladı. Modern deniz tedavisinden ilk olarak 1750 yılında Dr. Richard Russell, De Tabe Glanduri adlı kitabında deniz insanoğlundaki tüm kötülükleri temizler diye bahseder. İsveçli fizyoterapist Per Henrick Ling, modern masaj tekniklerini İsveç Masajı adı altında geliştirdi (1806). İlk modern Hidroterapi SPA’sı Almanya’nın Grafenberg şehrinde kuruldu (1829). Elizabeth Arden, ABD’deki Maine şehrinde ilk, günlük SPA merkezini kurdu ve ülkeye yüksek kaliteli cilt bakım ve estetik uygulamalarını kazandırdı (1934). Bundan altı yıl sonra Amerika’nın ilk modern SPA merkezi olan Rancho La Puerta kuruldu. Dr. Kenneth Cooper, yayınladığı kitabında aerobik kelimesi adı altında kalp hastalığını önlediğini belirten egzersiz hareketlerinden bahsetti (1968). Bundan bir yıl sonra Judi Sheppard Missett, kardiyovasküler sağlığı geliştirmek için Jazzercise adlı dans hareketlerini geliştirdi. Yirmi birinci yüzyıla gelindiğinde SPA’lar zengin tarihi birikimleri, yenileyici ve canlandırıcı etkileriyle en başından beri insan sağlığını koruma, iyileştirme, fiziksel, ruhsal ve zihinsel bütünlüğü sağlama misyonlarıyla hizmet vermektedir.