Kozaklı Kaplıcası

Konaklama Tesisi Termal Tesis - Kaplıca

Orta Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak bölümünde bulunmaktadır. İdari bakımdan Nevşehir iline bağlı ilçedir. Kozaklı İlçesi, Nevşehir’in kuzeyinde yer almaktadır. İlçenin yüzölçümü 789 kilometrekaredir. Kozaklı jeotermal kaynakları ile tektonik oluşum arsında yakın bir ilişki bulunur. Anadolu’nun genel tektonik karakterine özelliğine göre alanın Üst Miyosen’den itibaren kuzey-güney yönde sıkıştığı bilinen gerçektir. Anadolu plakasının doğudan batıya doğru hareket etmesi neticesinde Anadolu’da sıkışma, açılma ve gerilme hareketleri meydana gelmiştir. Dolayısıyla açılma çatlaklarındaki grabenler ve diğer zonlarda jeotermal sistemlerin oluştuğu söylenebilir. Kozaklı yöresinde termal kaynaklardan yararlanmanın Selçuklu dönemine başladığı söylenebilir. Fakat yöredeki halk termal kaynakları kaplıca havuzunda banyo yapma formatı ile değerlendirmiştir. Bunun ile ilgili ilk önemli teşebbüs 1960’da o dönem için modern kabul edilen bir tesisin Nevşehir Özel İdaresi tarafından yapılması ve bir özel işletmeye kiralanmasıdır. Daha sonra yörede Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü sondaj faaliyetleri yapmış ve günümüze kadar gelişmeler artarak jeotermal kaynaklardan en faydalı biçimde yararlanmayı mümkün mertebe gerçekleştiren bir yerleşim merkezi olmuştur. Kozaklı ilçesindeki termal kaynaklar genellikle; termal turizm, konut ısıtılması ile seracılık faaliyetlerinde kullanılmaktadır.

Kozaklı kaplıcaları ile ilgili analizler ve klinik uygulamalar neticesinde; termal suların anti depresif tedavilerde, romatizmal rahatsızlıklar, nevrit, nevralji, kas ve iskelet sisteminde ağrı giderici, cilt rahatsızlıklarında, bağırsak ve safra kesesi rahatsızlıklarında, çeşitli kas ve kemik hastalıkları, bel ve boyun fıtığı, eklem ve eklem dışı kireçlenmeler, bazı böbrek ve idrar yolları hastalıkları, mide rahatsızlıkları, kas romatizması, nevralji, stres ve bağlı rahatsızlıklar, uykusuzluk, fiziksel ve ruhsal yorgunluklar, kan dolaşımını düzenlemede ve kırıkların kaynaması gibi durumlarda tedaviye yardımcı olduğu söylenebilir.

İlçedeki Belediye Hamamı ve Belediye Şehir Kaplıcası ilçedeki termal tesislerin ilk örneğini teşkil etmektedir. 2001 yılına kadar 13 adet özel işletme açıldı ve Kozaklı ilçesindeki termal işletme 15’e, yatak sayısı ise 2287’ye ulaştı. Sonraki dönemlerde yörenin termal turizm alanı olarak ilan edilmesi ve teşvikler ile modern ve rekabet gücü yüksek dört ve beş yıldızlı oteller hızlı bir şekilde yapılmaktadır. Açılan yeni otellerle birlikte yatak kapasitesi toplam 6972’ye yükseldi. Daha önceleri Kozaklı kaplıcalarına çevresindeki Nevşehir, Kayseri, Kırşehir ve Yozgat illerinden turistler gelirken, artık dört ve beş yıldızlı tesislerin hizmete girmesi ve turizm şirketlerinin yöreyi destinasyon lisesine alarak müşterilere pazarlaması ile Adana, Gaziantep, Hatay, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Osmaniye, Mersin, Ankara, Aksaray, İstanbul illeri başta olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanından turist ziyaret etmektedir. Güncel olarak yapılan çalışmalar ile Kozaklı artık yurtdışından turist almaya başlamıştır. Kozaklı’da Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’ne bağlı, fizyoterapi, iş ve uğraşı terapisi, sağlık turizmi işletmeciliği ve sosyal hizmetler ve danışmanlık programlarının bulunduğu Kozaklı Meslek Yüksekokulu yer almaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Çetin, T. (2010). Termal Turizmin Başkenti Afyonkarahisar. Ankara: Beyazkalem Yayınevi; Erişen, B. ve Özgür, R. (1999). Kozaklı (Nevşehir) Alanının Jeotermal Enerji Olanaklarına İlişkin Değerlendirme Raporu (Yayınlanmamış). Ankara: MTA Yayınları, no:10376; Karagülle, Z. (2002). Kaplıca Tedavisinde Termal, Mineralli ve Termomineral Sular. İçinde; Karagülle, Z. Editör Balneoloji ve Kaplıca Tıbbı (ss. 37-50). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; Karakuş, U. ve Çetin, T. (2003). Jeotermal Enerjinin Kullanım Alanları ve Kırşehir Örneği, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2: 9-25; Koçak, A. (1996). Kozaklı (Nevşehir) Jeotermal Alanının Su Kimyası ve Rezervuar Sıcaklığının İncelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü; Kopar, İ. (2007). Kozaklı (Nevşehir) Jeotermal Sahası’nda Oluşan Örtü-Çökme Dolini’nin (Cover-Collapse Sinkhole) Oluşumu ve Sonuçları Bakımından Bir Değerlendirme, Türk Coğrafya Dergisi, 49: 73-88; Ülker, İ. (1988). Türkiye’de Sağlık Turizmi ve Kaplıca Planlaması. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları No: 1006.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Çetin, T. (2011). Termal Turizm Potansiyeli Açısından Kozaklı (Nevşehir) Kaplıcaları, Turkish Studies, 6 (1): 878-902; Özbek, T. (1975). Nevşehir-Kozaklı Kaplıcası Hidrojeolji Etüd Raporu. Ankara: MTA Yayınları 5451; Soylu, H. (2003). Türkiye’de Jeotermal Enerji Uygulamaları ve Kozaklı (Nevşehir) Örneği, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 142: 99-120.