Kırgızistan Mutfağı
Gastronomi Dünya Mutfağı
-
2019
Kırgızistan tarihine ilişkin en eski Çin kaynaklarında bilgiler bulunmaktadır. Orta Asya’daki en eski milletlerden biridir. Sovyetler Birliği’nin çöküşü ile 1991 yılında bağımsızlığını ilan ederek, Kırgızistan Cumhuriyeti kuruldu. Hayvancılık, Kırgızların temel ekonomik geçim kaynağı olmasına bağlı olarak, beslenmelerin de ağırlıklı olarak et türleri tüketilmektedir. At, koyun, sığır ve av hayvanlarının eti en fazla tüketilen et türleri arasındadır. Bunun yanında tahıl ürünlerinden yapılan boorsok, kömöç adlı ekmek, katmerli pide katlama, maytokoç ve kuymak yer almaktadır.
Kırgız kültüründe, geleneksel içecek olarak Kımız yer almaktadır. Kırgızlar için Nevruz Bayramı ayrı bir öneme sahiptir. Bu bayramda Nevruz aşı, Bayram aşı gibi farklı geleneksel yemekler hazırlanmaktadır.
Kırgız kültüründe düğünler geleneksel özelliğini korumaya devam etmektedir. Düğünlerde kadınların yaptıkları yufkalardan kesilen ince dilimlenerek hazırlanan ekmekler kızartılarak, düğüne gelen misafirlere ikram edilmektedir. Kırgızlarda da en seçkin yemek Beşparmak’tır. Manas Destanı’nda da Narın olarak adı geçen bu yemek, Kırgız mutfağının en değerli ve saygın bir yemeğidir. Bu yemek, Kırgız kültüründe elle ya da beş parmakla yenildiği için yemeğin adı Beşparmak olarak adlandırılmaktadır.
Referanslar
Abdykulova, R. (2018). Ülke Tanıtımı: Kırgızistan, Asya Araştırmaları Dergisi, 2 (2): 207-216; Baran, M. (2014). Pamir Yaylası’ndan Ulupamir Köyü’ne: Kırgızlarda Sosyo-Kültürel Yaşam ve Mekânın Dili, Bilig Dergisi, Kış- 68: 43-58; Toygar, K. ve N. Berkok Toygar. (1997). Kardeş Mutfaklar: Türk Dünyası Yemeklerinden Örnekler, Azeri-Kazak-Kırgız-Özbek- Türkmen. Ankara: Takav Matbaacılık; İsakov, B. (2005). XVIII. ve XIV. yüzyıllarda Sayak Uruusu’nun Sosyal ve Ekonomik Tarihi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Manas: Kırgız- Türk Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Güçlü Nergiz, H. (2019). Orta Asya Mutfağı. İçinde; M. Sarıışık ve G. Özbay (Editörler), Uluslararası Gastronomi (Temel Özellikler- Örnek Menüler ve Reçeteler) (ss. 287-312), Ankara: Detay Yayıncılık.