Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü

Eğitim-Öğretim Lisans Düzeyinde Bölüm/Program Yüksek Lisans Programı Doktora Programı Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü

Gastronomi ve Mutfak Sanatları, yükseköğretim kurumlarında lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim verilen bir bölüm olup, gastronomi bilimi ve mutfak sanatı ile ilgili teorik ve uygulamalı dersleri içermektedir. Dört yıllık lisans eğitim süresi boyunca, öğrencilere temel mutfak tekniklerinden mutfak uygulamalarına, beslenme biliminden hijyen ve sanitasyona, menü tasarımından pastacılık ve ekmek yapımına kadar geniş bir yelpazede dersler verilmektedir. Lisans düzeyinde bölüm, üniversitelere göre farklı fakülteler altında yapılandırılabilmektedir. Bazı üniversitelerde Güzel Sanatlar Fakültesi, bazı üniversitelerde ise Turizm Fakültesi veya Uygulamalı Bilimler Fakültesi bünyesinde yer alan Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümü, her üç fakültenin akademik odaklarına uygun eğitim programları geliştirebilmektedir.

Lisansüstü eğitim süreci, yüksek lisans için iki yıl, doktora için ise dört yıl olarak belirlenmiştir. Lisansüstü programlara başvurabilmek için, Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) sonuçları, lisans mezuniyet not ortalaması ve belirli bir yabancı dil yeterliliği dikkate alınmaktadır. Bu süreç, öğrencilerin gastronomi alanındaki uzmanlıklarını derinleştirerek, akademik ve profesyonel kariyerlerinde ileri düzey bilgi ve beceri kazanmalarını sağlamaktadır.

Bölümde, öğrencilere gastronomi biliminin temel ilkelerinin yanı sıra, mutfak yönetimi, yiyecek-içecek işletmeciliği, restoran yönetimi ve kafe-bar işletmeciliği gibi alanlarda da kapsamlı eğitimler sunulmaktadır. Bu eğitimler, öğrencilere gastronomi alanında rekabet edebilecek bilgi ve beceriler kazandırarak, ulusal ve uluslararası mutfak kültürlerine hâkim, yetkin personel ve yönetici şefler yetiştirmeyi hedeflemektedir. Öğrenciler, ömür boyu sürecek bir meslek yolculuğuna çıkarak, zanaat temelli mesleki becerileri bilişsel ve eğitici programlarla birleştirir. Bu süreç, öğrencileri yalnızca aşçı olmaktan öteye taşır ve gastronomi ile mutfak sanatlarını daha ciddi disiplinler olarak ele alır.

Bölümden mezun olan bireyler, yiyecek-içecek sektöründe aşçı, menü planlayıcısı, yemek yazarı, yemek stilisti, yemek fotoğrafçısı gibi çeşitli unvanlarla çalışma fırsatına sahip olmaktadır. Akademik kariyer yapmayı hedefleyen mezunlar, yüksek lisans ve doktora programlarına katılarak üniversitelerde öğretim üyeliği pozisyonlarında görev alabilirler. Gastronomi ve Mutfak Sanatları eğitimi gören bireyler, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde yiyecek-içecek hizmetleri alanında öğretmen olarak mesleki ve teknik liselerine atanabilir ya da özel eğitim kurumlarında eğitmen, eğitmen şef ya da usta öğretici olarak görev alabilirler.

Bölümün temel hedeflerinden biri de mesleki yaşamları boyunca bilimsel ve etik değerlere bağlı, etkili iletişim becerilerine sahip, gastronomi alanında ilgili kuruluşlarda görev alabilecek nitelikte mezunlar yetiştirmektir. Öğrencilere, teorik eğitimle mutfak kültürleri hakkında kapsamlı bilgi sağlanırken, uygulamalı eğitimlerle bu bilgilerin pratiğe dökülmesi desteklenmektedir. Bu sayede öğrenciler, gastronomi sektöründe başarılı bir kariyer inşa etmek için gerekli tüm yetkinliklere sahip olarak mezun olmaktadırlar.

Referanslar

Ekincek, S., Göde Özgür, M., Önçel, S. ve Yolal, M. (2017). Gastronomy and Culinary Arts Education In Turkey: Department Heads’perspective Studia Ubb Negotia, 62 (1): 23-43; Gillespie, C. ve Cousins, J. A. (2001). European Gastronomy into the 21st Century. Oxford: Butterworth Heinemann; Hegarty, J. A. (2011). Achieving excellence by means of critical reflection and cultural imagination in culinary arts and gastronomy education, Journal of Culinary Science & Technology, 9(2): 55-65; https://www.meb.gov.tr, (Erişim tarihi: 15.01.2025); https://yokatlas.yok.gov.tr, (Erişim tarihi: 14.01.2025); Şimşek, A., Solmaz, R. ve Güleç, E. (2020). Düzeltme: YÖK Atlas verilerine göre gastronomi ve mutfak sanatları bölümlerinin değerlendirilmesi: Ege Bölgesi örneği, Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1): 55-67.