Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Yüksek Lisans Programı
Eğitim-Öğretim Yüksek Lisans Programı Gastronomi ve Mutfak Sanatları
(Ankara, 2018 - )
-
2020
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Yüksek Lisans Programı eğitim-öğretim faaliyetlerine 2018 yılında başladı. Fakat söz konusu programın geçmişi daha önceki yıllara uzanmaktadır. Programın 2018 yılından önceki dönemlerine bakıldığında, Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi’ne bağlı bir lisansüstü eğitim programı olduğu görülmektedir. Program olarak 2014 yılında Gazi Üniversitesi’nde açıldı. İlk öğrenci kayıtları ise 2014-2015 eğitim-öğretim yılının güz döneminde alındı. Yüksek lisans programın açıldığı döneme ilişkin bilgiler ışığında, doktora programının da aynı eğitim-öğretim döneminde açıldığı ve öğrenci kabul etmeye başladı. Programın ilk döneminde toplamda yedi ders açıldı. Bu dersler; Yiyecek İçecek İşletmelerinde Marka İmajı, Yiyecek İçecek İşletmelerinde Ürün Geliştirme, Yiyecek İçecek İşletmelerinde Görsel Sanatlar, Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Türk Yemek Kültürü ve Modernizasyonu, Yiyecek İçecek İşletmelerinde Servis Kalitesi, Yiyecek İçecek İşletmelerinde Ürün Özellikleri ve Tüketici Beklentileri olarak sıralanmaktadır. Dönemdeki dersler toplamda yedi öğretim üyesi tarafından verildi. Programın ilerleyen dönemlerdeki ders içeriklerinde değişlikler söz konusu oldu. Örneğin 2015-2016 bahar döneminde; Gastronomi ve Beslenme Akımları, Moleküler Gastronomi, Mutfak Ürünlerinin Karakteristikleri ve Tadın Fizyolojisi, Sağlıklı Yaşam ve Beslenme, Seminer, Yiyecek İçecek İşletmelerinde Maliyet Kontrolü, Yiyecek İçecek İşletmelerinde Tüketici Davranışları, Yiyecek İçecek işletmelerinde Yönetim Psikolojisi ile Turistlerin Yeni Yiyeceklere Yaklaşımı olmak üzere toplamda dokuz ders açıldı. Bu derslerden Seminer ve Yiyecek İçecek İşletmelerinde Maliyet Kontrolü olmak üzere iki tanesi zorunlu ders olarak verildi. Bu dönemde ilk defa açılan Moleküler Gastronomi dersi, bölüm kapsamında yürütülen bir projenin devamındaki çalışmaların parçası olarak programda yer aldı. Moleküler Gastronomi: Yiyecek İçecek Eğitiminde Yenilik Projesi, AB ve TC tarafından finanse edilen, Millî Eğitim Bakanlığı’nın Operasyon Faydalanıcısı olduğu, Gazi Üniversitesi-Türkiye Aşçılar Federasyonu ve Ankara Altındağ Atatürk Anadolu Mesleki ve Teknik Lisesi tarafından Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalitesinin Arttırılması Hibe Programı kapsamında başlatıldı.
Program 2018 yılından itibaren, aynı yıl kurulan Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi bünyesinde eğitim-öğretime devam etti. Bir önceki kurumda Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne bağlı bulunan program, yeni kurulan üniversitenin Lisansüstü Eğitim Enstitüsü’ne bağlıdır. Enstitü binası, üniversitenin Gazi Mahallesi Yerleşkesi’nin konumlandığı Ankara’nın Yenimahalle ilçesindedir. Program kapsamındaki dersler ise üniversitenin Gölbaşı Yerleşkesi’ndeki Turizm Fakültesi binasında yürütülmektedir. Bilimsel Araştırma Yöntemleri gibi bazı dersler ise üniversitenin farklı birimlerinde de işlenebilmektedir.
Programla ilgili genel bilgiler; amaç, kapsam, süreç, çıktılar gibi farklı başlıklar altında değerlendirilebilir. Yiyecek içecek sektöründe çalışan yöneticilerin ve gastronomi alanında çalışan öğretim elemanlarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanan program, öğrencilere gastronomi ve mutfak alanında güçlü bir akademik bilgi birikimi, araştırma ve problem çözme becerileri kazandırmayı amaçlamaktadır. Mezunları ise Gastronomi ve Mutfak Sanatları alanında yüksek lisans derecesine sahip olmaktadır. Programı tamamlayan öğrencilerin, Gastronomi ve Mutfak Sanatları alanına özgü ve genel araştırma yöntemleri hakkında ileri düzeyde bilgiye, alanda yeni ürün geliştirme süreci hakkında ve geliştirilen ürünlerin marka tescili ve pazarlanması konusunda bilgiye, ulusal ve uluslararası mutfaklar hakkında uzmanlık düzeyinde bilgiye sahip olmaları, kuramsal açıdan oluşturulan çerçeveyi ifade etmektedir. Öğrencilerin alandaki ve yakın disiplinlerdeki (Turizm, Sosyoloji, Psikoloji, Antropoloji, İşletme, Gıda, Beslenme, İstatistik vb.) bilgileri, kuramları, modelleri, vb. araştırma yaparken veya hizmet süreçlerini tasarlarken, yönetirken kullanması ve geliştirmesi ise programın bilişsel ve uygulamalı becerileri kapsamındadır. Bunlar dışında bireysel, sosyal ve mesleki alanlarda olmak üzere farklı yetkinlikler de program çıktılarında yer almaktadır. Programda kullanılan eğitim-öğretim metotları ise dersin içeriğine göre değişmektedir. Öğrenme faaliyetlerine göre ise çoklu ortam araçları, bilgisayar, projektör ve veri tabanları gibi farklı araçlar kullanılmaktadır. Programa kabul için Türk ve yabancı öğrencilerin, başvuru ve kabul için gerekli olan genel şartları sağlamaları yeterlidir. Mezuniyet koşullarına göre; öğrencilerin programı tamamlayabilmeleri için en az 120 AKTS kredisini tamamlamış olmaları, mezuniyet tezini hazırlayıp sunmaları ve 100 üzerinden en az 70 ortalamaya sahip olmaları gerekmektedir. Ders döneminin tamamlanmasının ardından, uzmanlık alan ve tez dönemi dersleriyle birlikte tez aşamasına geçilmektedir. Programın sunduğu istihdam olanakları da bulunmaktadır. Konaklama işletmelerinin yiyecek içecek bölümlerinde çalışmak, bağımsız yiyecek içecek işletmelerinde üst kademe mutfak yöneticisi olmak, yiyecek içecek işletmecisi olarak kendi işyerini açmak ve üniversitelerde araştırmacı/öğretim elemanı olarak çalışabilmek Gastronomi ve Mutfak Sanatları Yüksek Lisans Programının sunduğu bazı istihdam olanaklarıdır. Üst derece programlara geçmek isteyen öğrenciler, gerekli şartları sağlamaları halinde, kendi alanlarında veya çok disiplinli alanlarda doktora programlarına başvurabilmektedirler.
Referanslar
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, https://hacibayram.edu.tr/le, (Erişim tarihi: 10.09.2020); Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, (2020). Geçmiş Dönem Ders Programları, https://hacibayram.edu.tr/le/gecmis-ders-programlari2019?lang=tr-TR, (Erişim tarihi: 11.09.2020); Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğrenci Bilgi Sistemi, https://obs.hacibayram.edu.tr/, (Erişim tarihi: 10.09.2020); Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Türk Mutfak Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi, https://hacibayram.edu.tr/tumamer, (Erişim tarihi: 12.09.2020); Gazi Üniversitesi Bilgi Paketi, http://gbp.gazi.edu.tr/, (Erişim tarihi: 10.09.2020).