Fransız kültürünün en önemli yansımalarından biri olan Fransız mutfağı, kullandığı yerel hammaddelerin tazeliği ve kalitesiyle, sanatsal ve sosyolojik zekaya sahip başarılı şeflerle emrindeki mutfak ekibinin disiplinli, uyumlu ve özverili çalışmasıyla elde edilmiş haklı başarısıyla dünya mutfağına yön veren önemli bir mutfaktır. Coğrafik konumunun getirdiği iklim çeşitliliği sayesinde Fransa’nın farklı bölgelerinde çeşitli tarımsal gıda ve ürünler ile hayvanlar yetiştirilmektedir. Bu sayede Fransız mutfağının sadece pişirme yöntemleri ve yöreye özgü reçeteleri değil aynı zamanda AOC (Appelation d’Origine Controlée) yani coğrafik kalite standartlarına uyumu gerektiren işaretlere sahip dünyaca ünlü yüzlerce özgün şarap ve peynir çeşitleri (400 çeşit peynir) ile birçok yöresel gıda ürünleri bulunmaktadır. Fransız mutfağının 300 yıl önceki kraliyet ziyafetlerinden şölenlere Sarayların Mutfağı (Cuisine des Palaces), Köy Mutfağı'ndan (La Cuisine Paysanne) günümüzdeki ev mutfağına ve lüks restoranlardaki Gastronomik Mutfak'a (La Cuisine Gastronomique) olan geniş yolculuğu ile sınıflandırılması sadece Geleneksel veya Klasik Mutfak (Haute Cuisine) ve Yeni Mutfak'a (Nouvelle Cuisine) indirgenemez. Bu nedenle günümüzde tüm bu tanımlama ve sınıflandırmalara sığmayacak çeşitlilikteki reçeteler ve ürünler Bölgesel Mutfak (Cuisine Regional) olarak farklı bölgelerin mutfağı adı altında çeşitli yayınlarda ele alınmaktadır.

Fransız mutfağının günümüzdeki üne kavuşmasının başlangıcı Kral XIV. Louis zamanına dayanmaktadır. 1651 ile 1691 arasında 100 bin yemek kitabı kralın emriyle yazılıp basıldı. 1652’de şef François Pierre de la Varenne’in yazdığı Le Cuisinier François bunlara bir örnektir. Bu kitaplarda Fransız mutfağı, ortaçağ mutfak geleneklerine bağlı kalan ve bunun yanında tereyağı ve krema, beyaz etler, taze meyve ve sebzelerin kullanan; buna karşın aşırı baharatlarla tatlı acı ve ekşi soslardan kaçınan ve bir bakış açısıyla ele alındı. Gelenek ve moderniteyi bu denli başarılı bağdaştıran Fransız mutfağında yemeklerin özgün içeriklerle hazırlanıp pişirilmesinin yanında sunumu da kendine özgüdür. İtalya’dan Fransız kralı II. Henri’ye eş olarak gelen Catherine de Medici, Fransa’ya gelirken çok başarılı şefleri ve mutfak ekibiyle ve ekipmanlarıyla birlikte gelerek bu savın desteklenmesinin zeminini oluşturdu. 1765’ yılında Monsieur Boulanger adlı bir Fransız tarafından ilk restoranın açılmasıyla Fransızlar ev dışında yemek yemeğe başladı. Fransız mutfağının asıl gelişimi 1789 Fransız Devrimi sonrasındadır.

Marie-Antoine Carême, ziyafet sofralarını sadeleştiren ve dekoratif hâle getiren şeftir. Aynı zamanda sosları kendilerinden diğer alt sosların da elde edilebileceği dört temel sosa (espagnole, velouté, allemande, béchamel) indirgeyen şeftir. Georges Auguste Escoffier (1847-1935) kralların şefi ve şeflerin kralı olarak anılmaktadır. Mutfakta emir-komuta zinciri gibi çalışan brigade sistemini titizlikle uygulayan şeftir. Dünyada ilk zincir lüks otel ve restoran zinciri olan Ritz-Carlton Otel zincirinin lüks restoranlarının oluşmasında Cézar Ritz ile birlikte çalıştı. Yeni Mutfak terimi ile ünlü restoran kategori sistemi Michelin rehberinin yaratıcıları ünlü eleştirmenler Henri Gault ve Christian Millau’ya göre bu mutfağın öncülerinden kabul edilen şef Paul Bocuse’a göre menü ögeleri daha hafif ve lezzetli en taze içeriklerle hazırlanmalıdır. Fernand Point (1897-1955), Restaurant de la Pyramide ile Yeni Mutfak’ın babası sayılmaktadır. Brillat-Savarin’in eseri Tadın Fizyolojisi (Physiologie du Gout), Fransız mutfağında iyi beslenmeyi, geleneksel kültürü korumayı ve mutfakta sanatın önemini vurgulamaktadır.

Şarap ve zeytinyağı Romalılar sayesinde Fransız mutfağına girdi. Önemli bazı ürünler Dijon hardalı, Cognac ve Armangac bölgesinde yetişen üzümlerden elde edilen brendiler, Burgundy ve Bordeaux ve Beaujolais gibi şarap bölgeleri, Normandiya margarini, ‘Roquefort, Raclette, Brie, Tomme’ gibi özgün peynirleri, domuz etinden yapılan sosis türleri dünyaca ünlü diğer bazı yöresel ürünlerdir. Seçkin menü ve reçete örneklerinden; kaz ciğeri ezmesi (foie gras), bouillabaisse (çeşitli balıklardan buğulama), cassoulet (fasulye, domuz eti veya çeşitli hayvan etlerinden yapılan etli ve sebzeli bir türlü yemeği), salyangoz ve trüf mantarından yapılan yemekler, Quiche Lorraine (domuz etli bir tür tart), kabuklu deniz ürünleri (ıstakoz, midye türleri), krem brüle (creme brulée; karamelize şekerli sütlü tatlı), Gratin Dauphinois (meşhur bölgenin dilimlenmiş patatesinden beşamel sosla ve rendelenmiş peynirle fırınlanmış bir tarif) verilebilir.