Bu mutfak kültürünün genel olarak Arnavutluk, Selanik, Kosova ve Makedonya mutfaklarından etkilendiği söylenebilmektedir. Ayrıca bölgede oluşan mutfak kültüründe Girit mutfağına özgü olan deniz ürünleri, ot yemekleri ve zeytinyağlı yemekler bulunmaktadır. Zeytin ve zeytinyağının bölge mutfak kültüründen bahsedildiğinde ilk olarak akla gelen yiyecekler olduğu bilinmektedir. Zeytinyağının mutfak kültüründe bir besin olarak tüketiminin yanı sıra, kandillerde aydınlatma aracı olarak, parfüm yaparken, kozmetik alanında, tekstil ve vücut temizliğinin sağlanması gibi farklı biçimlerde de kullanıldığına rastlanmaktadır.

Zeytinyağlı yemekler de bu mutfak kültüründe yaygın olarak tüketilmektedir. Ancak bölgenin iç kesimlerine doğru gidildiğinde yemek kültüründe birtakım değişmeler meydana gelerek, daha çok haşhaş yağı, ayçiçek yağı gibi diğer bitkisel yağlar ile tereyağı gibi hayvansal yağların kullanıldığı dikkat çekmektedir. İncir, tütün, anason, pamuk ve üzüm de bölgenin önemli ürünleri olarak sıralanabilmektedir. Bölge sebze yetiştiriciliği konusunda da önem taşımaktadır. Bölgenin dağlık kesiminde ise orada yaşayanların etkisiyle et, süt, tereyağı ve tahıl üretiminin yaygınlaştığı görülmektedir.

İller bazında incelendiğinde ise bölgedeki mutfak kültürüyle ilgili şunlar söylenebilmektedir: Rum, Ermeni ve Museviler gibi pek çok kültürden etkilendiği düşünülen İzmir mutfağında meyhanecilik kültürünün yaygın olduğu gözlenmektedir. Buna bağlı olarak ortaya çıkan mutfak ürünleri arasında rakı, şarap gibi alkollü içecekler ile birlikte balık, tavuk ızgara, türlü gibi çeşitli sebze yemekleri ile piyaz, turşu gibi yiyeceklerin tüketildiği dikkat çekmektedir. Bu mutfak kültüründe Osmanlı mutfağının da etkisi gözlenmekte, bu etkinin bir sonucu olarak da İzmir’in mutfak simgeleri haline gelmiş olan boyoz, yaz günlerinde serinletici bir içecek olarak tüketilen sübye gibi ürünlerin mutfak kültürü içerisindeki yerlerinin belirginleştiği dikkat çekmektedir. İzmir köftesi, kirde kebabı, çığırtma, Elbasan tava, Tire köfte, Ödemiş Köfte, paşa böreği, ulu katmer, taze ve kuru börülce salatası ile deniz börülcesi salatası, kabak çiçeği dolması, enginar dolması, kuzu etli şevket-i bostan, İzmir pilavı da ön plana çıkan yemekler olarak sıralanabilmektedir. Tatlılardan da İzmir lokması ve yufka tatlısı yaygın olarak tüketilmektedir.

Manisa mutfağında ise Manisa kebabı, Manisa köftesi, şevket-i bostan, nohutlu mantı ve çeşitli hamur işleri ön plana çıkmaktadır. Mesir macunu da Manisa yöresinde önemli görülen ürünler arasında yer almaktadır. Aydın mutfağında ise incir, deniz ürünleri, zeytin ve zeytinyağı ile turunçgiller ön plana çıkan yiyeceklerdir. Bu bölgede zeytinyağlı kızartmalar, salata çeşitleri, sarmaşık ve kedirgen kavurması, güveç ve tandır yemekleri ile kabak tatlısı, muhallebi, sütlaç ve zerde yaygın olarak tüketilen yemekler olarak bilinmektedir. Kütahya mutfağına bakıldığında ise dolmalar, hamur işleri, pilavlar ve et yemeklerinin yaygın bir şekilde tüketildiği söylenebilmektedir. Afyonkarahisar mutfağında etli yemekler, hamur işleri, patlıcanla yapılan yemekler geniş yer kaplamaktadır. Bununla birlikte Afyonkarahisar lokum ve kaymağı ile ünlenmiş bir konuma sahip olmaktadır. Haşhaş ise bu mutfakta pişirilen yemekler içerisinde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.

Ege Bölgesi mutfağında ot ve sebzeler haşlanarak ya da kavrularak pişirilmektedir. Ot yemekleri pişirilirken, haşlama işleminden sonra zeytinyağı, tuz, limon ve sarımsakla sos hazırlanarak servisi yapılmaktadır. Kuzine denilen fırınlarda pişirme yöntemi de oldukça yaygın biçimde kullanılmaktadır. İç kesimlere doğru gidildiğinde ise fırınlama, haşlama, ateşte pişirme, kavurma ve kızartma yöntemleriyle yemeklerin pişirildiği görülmektedir.

Bölgede öğün düzenine bakıldığında üç öğün yemek yenildiği gözlenmektedir. Sabah kahvaltılarında yöreye uygun peynir çeşitleri, zeytin ve zeytinyağı, yine bölgeye özgün olarak turunçgiller, incir, enginar gibi çeşitli sebzeler de kullanılarak yapılan reçel çeşitleri ile yumurta, peynir, zeytin, yeşillikler, sandviç, İzmir’de İzmir gevreği, boyoz, yazları kavun ve karpuz tüketilmektedir. Öğle ve akşam yemeklerinde ise çorbalar, ot kavurmaları, sebze yemekleri ile börek, dolma, tas kebabı gibi kebap türleri tercih edilmektedir.

Ege Bölgesi mutfak kültürünün içerisinde oluşan ritüellere bakılacak olursa, yeni doğan bebeğin doğumunu kutlamak için gelen misafirlere otlu ve peynirli börekler, pastalar ile tarçın ve karanfilli loğusa şerbeti ikram edilmektedir. Bunun yanı sıra Afyonkarahisar ve çevresinde doğum takımı olarak adlandırılan, çorba, kaymak, et, tavuk ya da meyveden oluşan yiyecek takımı ikram edilmektedir. Cenazelerde ise ölü için kurban kesme adeti ile karşılaşılmaktadır. Ayrıca cenazenin yedinci ve 52. günlerinde lokma ve katmer yapılmaktadır. Düğünlerde ise genel olarak keşkek, tarhana çorbası, bamya, kuru fasulye ve pilav ikram edilmektedir. Yine düğünden önce ‘buğday dövmesi’ denilen ve düğün yemeğine hazırlık olarak bilinen başka bir ritüelden daha bahsedilmektedir.

Son olarak, bölge mutfağında kullanılan araç-gereçler şu şekilde sıralanabilmektedir: testiler, ağaçtan yapılmış su kapları, çağçak olarak bilinen maşrapa, bakır kaplar, güğüm ve sahanlar, toprak tencereler, kazanlar, hamur tahtası, haşhaş ezmek için kullanılan haşgeş daşı ve yufka pişirmede yararlanılan saçlar.