İç Anadolu Bölgesi Mutfağı
Gastronomi
-
2019
İç Anadolu Bölgesi, bulunduğu coğrafya ve iklim nedeniyle küçükbaş hayvancılığın ve tahıl ürünleri tarımının yapıldığı bir bölgedir. Buğday ve buğday ürünleri, koyun eti, yoğurt, patates, taze fasulye, patlıcan gibi sebzeler yetiştirilmektedir. Kayseri yöresinde hala üretimi devam eden pastırmanın Orta Asya’da yaşayan Hunlar ve Oğuzların bastırma diye isimlendirdikleri tuzlanmış et olduğu ve Selçuklular döneminde Anadolu’ya geldiği düşünülmektedir. Bölgede turşu ve salamura besin tüketimi yaygındır. Tencere yemeklerinin yanı sıra kızartma ve kavurma yöntemleri de kullanılmaktadır. Yemekler kilden ve porselenden yapılmış kaplarda veya kalaylanmış bakır kaplarda odun ya da odun kömüründe yavaş yavaş pişirilmektedir. İç Bölgenin mutfağında yörede yetiştirilen soğan, sarımsak, domates, biber, yağ, tuz, nane, maydanoz, kekik ve kırmızı biber gibi tatlandırıcı ve aromatik bitkiler kullanılmaktadır.
Bölgede buğday ve darı üretiminin yaygın olması nedeniyle hamur işlerinde bu ürünlerden elde edilen unlar kullanılmaktadır. Orta Anadolu Bölgesi’nde nohut, yeşil mercimek ve fasulye gibi baklagiller, patates ve patlıcan gibi sebzeler, kiraz, üzüm, ayva ve dut gibi meyve çeşitleri yetişmektedir.
Kayseri’de Çerkez kökenli aile işletmelerinde üretilen ve günümüzde süt fabrikalarında da üretilmeye başlanan Çerkez peyniri, Konya küflü peyniri, Karaman Divle tulum peyniri, Kayseri çömlek peyniri, Sivas küp peyniri, Yozgat çanak peyniri bölgenin önemli peynirleridir.
Konya, Kayseri, Ankara, Yozgat, Sivas ve Nevşehir illeri bölgenin mutfak kültürüne özgü lezzetler ile ön plana çıkar. İç Anadolu mutfak kültüründe Mevlevi Mutfak kültürünün (yemek adapları, çalışma düzenleri ve günümüze kadar sürdürülen bazı kuralları) etkileri bulunmaktadır. Selçuklu Devleti’ne başkentlik yapan Konya mutfağı oldukça zengindir. Bamya çorbası, etli ekmek, Mevlana şekeri, Kayseri pastırması, Kayseri mantısı, nevzine, aside tatlısı, havuç, Ankara (Kızılay) simidi, Nevşehir şarapları, Eskişehir çiğböreği bölgenin bilinen lezzetleridir.
Referanslar
Durlu-Özkaya, F. ve Cömert, M. (2017). Türk Mutfağında Yolculuk. Ankara: Detay Yayıncılık; Halıcı, N. (2009). Türk Mutfağı. İstanbul: Oğlak Yayıncılık; Kök, F. (2003). Pastırma Üretim Teknolojisini Geliştirme Çabaları, Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 22 (1-2-3): 109-114; Şengül, S. ve Türkay, O. (2017). Türkiye’nin Yöresel Mutfakları. Ankara: Detay Yayıncılık; Yüncü, H. R. (2016). İç Anadolu Bölgesi’nin Yöresel Mutfağı. İçinde; Zencir, E. (Editör), Yöresel Mutfaklar (ss.62-82). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 2227.