Diyarbakır Simindirik Çorbası

GASTRONOMİ Türk Mutfağı Anadolu Mutfağı Çorba

Simindirik Çorbası, Türkiye'nin güneydoğusunda, özellikle Diyarbakır ve çevresinde yüzyıllardır pişirilen geleneksel, besleyici ve yöreye özgü bir çorbadır. Adını, temel malzemesi olan “simindirik”ten alır. Simindirik, aşurelik buğdayın daha küçük ve ince hali olarak bilinir. Buğdayın kabuğu soyulduktan sonra çok ince biçimde dövülmesiyle elde edilen bu ürün, çorbanın karakteristik lezzetini ve kıvamını belirleyen başlıca unsurdur.

Bu çorba, bölgedeki tarım ürünlerinin zenginliğinden ve binlerce yıllık yemek kültüründen beslenir. Diyarbakır mutfağı, tarihsel olarak Karacadağ ve Hevsel Bahçeleri gibi verimli tarım alanlarının çevresinde şekillenmiş ve zenginleşmiştir. Bu nedenle buğday, mercimek, dut, üzüm, karpuz, kavun, kabak gibi tarla ürünlerinin yanı sıra, doğada yetişen otlar da yerel yemek kültüründe önemli yer tutar.

Simindirik Çorbası, sadece malzemeleriyle değil, aynı zamanda pişirme yöntemiyle de geleneksel mutfağın sadeliğini ve doğallığını yansıtır. Bu çorbanın temel malzemeleri arasında simindirik (ince kırılmış buğday), sadeyağ ya da tereyağı, kuru soğan, kavurma ve tuz yer alır. Etli ya da etsiz yapılabilse de, kavurmalı versiyonu daha yaygındır. Bu haliyle çorba hem doyurucu hem de lezzetli bir öğün olarak sofralarda sıkça kendine yer bulur.

Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eserinde Diyarbakır mutfağının zenginliğine değinmesi, bu çorba gibi köklü tariflerin geçmişinin ne kadar eskiye dayandığını gösterir. Halk arasında kimi zaman kış aylarında sıcaklık vermesi amacıyla, kimi zaman ise hafif bir öğle yemeği olarak tercih edilen bu çorba, kuşaktan kuşağa aktarılarak bugüne kadar ulaşmıştır.

Nasıl Yapılır?

Malzemeler: Bir adet kuru soğan, bir çorba kaşığı sadeyağ veya tereyağı, iki  çorba kaşığı kavurma, bir çay bardağı simindirik (çok ince kırılmış buğday – dövme ufağı, beş  su bardağı sıcak su, yeteri kadar tuz

Yapılışı:

(1) Kuru soğan ince ince doğranır. (2) Bir tencereye sadeyağ (veya tereyağı) alınarak eritilir, doğranmış soğanlar ilave edilir. Soğanlar pembeleşinceye kadar kısık ateşte kavrulur. (3) Kavurma eklenir ve birkaç dakika daha kavrularak etin lezzeti yağa geçmesi sağlanır. (4) Ardından tencereye beş su bardağı sıcak su eklenir. Su kaynamaya başladığında simindirik eklenir. (5) Tuz ilave edilir ve çorba, simindirikler tamamen yumuşayıncaya kadar kısık ateşte pişirilir. (6) Pişirme süresi boyunca çorbanın dibi tutmaması için aralıklarla karıştırılır. (7) Simindirikler kıvam aldığında ve çorba yoğunlaştığında ocaktan alınır, sıcak olarak servis edilir.

Simindirik Çorbası, bölgenin iklimi, tarımsal yapısı ve mutfak alışkanlıklarıyla doğrudan ilişkili bir yemektir. Bu açıdan bakıldığında, sadece bir yemek değil; bölgenin tarihine, üretim alışkanlıklarına ve toplumsal hafızasına dair bir iz taşıdığı söylenebilir. Yumuşak kıvamı ve iç ısıtan aromasıyla Diyarbakır sofralarının vazgeçilmezlerinden biri olan bu çorba, günümüzde hem geleneksel ev mutfağında hem de yerel mutfağa özgü restoranlarda sıklıkla sunulmaktadır.

Referanslar

Diyarbakır Valiliği. (17.02.2025). Simindirik Çorbası. Diyarbakır Valiliği. http://diyarbakir.gov.tr/simindirik-corbasi, (Erişim tarihi: 15.04.2025); Doğan, E., Kuycak, K., Yılmaz, S. ve Genez, U. (2020). Coğrafi İşaret Tescilli Ürünlerle Yemekler Hazırlama. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. https://meslek.meb.gov.tr/upload/dersmateryali/pdf/YIH2024CITUYH111208, (Erişim tarihi: 15.04.2025); Parlak, F. (t.t.). Tatların, Kokuların Birbirine Karıştığı Mutfaklar. https://diyarbakirhafizasi.org/tatlarin-kokularin-birbirine-karistigi-mutfaklar, (Erişim tarihi: 15.04.2025); Simindirik Çorbası. (t.t.). Simindirik Çorbası Tarifi. Evvelcevap. https://www.evvelcevap.com/simindirik-corbasi-tarifi, (Erişim tarihi: 15.04.2025).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Parlak, F. (t.t.). Tatların, Kokuların Birbirine Karıştığı Mutfaklar, https://diyarbakirhafizasi.org/tatlarin-kokularin-birbirine-karistigi-mutfaklar, (Erişim tarihi: 15.04.2025).

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: