Toyga Çorbası
Gastronomi Türk Mutfağı Doğal ve Kültürel Miras Anadolu Mutfağı Yemek/Yiyecek Coğrafi İşaretli Ürün
-
2024
Toyga çorbası, Amasya yöresine ait olup 21.12.2020 tarihinden itibaren korunmak üzere 01.12.2021 tarihinde coğrafi tescil almıştır. Bu çorba “Toyga, Toyka, Toğga” çorbası olarak bilinmektedir. Osmaniye yöresinde “toğga çorbası” denilmektedir. Bu yöreler dışında Karaman, Tokat, Hatay gibi yöreler başta olmak üzere birçok yörede bu çorba yapılmaktadır. Toyga çorbasının yapımı yöreden yöreye farklılık göstermektedir. Bu farklılık genellikle çorbaya aroma veya çeşitlilik katmak için eklenen; nane, maydanoz ve ıspanak gibi ürünlerin tercih edilmesiyle ilgilidir. Bu farklılık çorbanın özelliğini değiştirecek mahiyette değildir. Toyga çorbasının tarihçesi Türklerin Orta Asya’da yaşadıkları döneme kadar uzanmaktadır. Çorbanın yapımında kullanılan dövme, Türk toplumu için oldukça önemli olan buğdaydan elde edilmektedir. Dövme (yarma) buğdayın dövülüp kabuğundan ayrılmasıyla elde edilir.
Toyga çorbası şu şekilde yapılmaktadır: Öncelikle bir su bardağı dövme (yarma) yıkanıp bir tencereye alınır. Daha sonra üç su bardağı su konulup isteğe göre tuz atılıp kaynamaya bırakılır. Bir kabın içerisine yarım kilogram süzme yoğurt alınır; yumurta sarısı ve iki yemek kaşığı un kıvam alıncaya kadar çırpılır. Hazırlanan karışıma bir litre su eklenir. Bu karışım ayrı bir tencerede kaynayana kadar yavaş yavaş karıştırılır. Bu karıştırma işlemi yoğurdun kesilmesini önlemek için yapılır. Dövme ve karışım kaynadıktan sonra tek bir tencerede birleştirilir ve karıştırmaya devam edilir. Bir çay bardağı haşlanmış nohut konur. İçerisine bir miktar et suyu konulmaktadır. Ocaktan almadan önce bir kaşık tereyağı eklenir. Servis edilmeden önce bir tavada birkaç kaşık yağda ısıtılmış kuru nane ya da taze nane pişirilen çorbanın üzerine ilave edilir. Toyga çorbası, düğünlerde ve özel günlerde de ikram edilmektedir.
Referanslar
https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/32b8c360-2699-40fe-a331-a7a7d69f9c23.pdf, (Erişim tarihi: 04.04.2024).