Tarih boyunca Amida, Amid, Kara-Amid, Diyar-Bekr, Diyarbekir, Diyarbakır adlarını alan kent Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin orta bölümünde, Elcezire denilen, Mezopotamya’nın kuzey kısmındadır. Türkiye’nin en küçük yüzölçümüne sahip Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nde merkezi bir konumda bulunan Diyarbakır; 650 metre rakıma ve toplam 15.354 kilometrekare yüzölçümüne sahiptir. 2019 yılı itibarıyla nüfusu 1.732.396 kişidir. Tarihi dokusu en iyi korunan kentlerden biri olan Diyarbakır, stratejik konumu, verimli arazisi ve uygun bir topoğrafyaya sahip olması gibi özellikleriyle her dönem medeniyetler için önem arz etmiştir.

Geçmişi 13 bin yıl öncesine uzanan Diyarbakır, Abbasiler döneminden Mervanilere, Akkoyunlular’dan Artuklulara, Anadolu Selçuklularından Osmanlılara kadar uzanan 33 medeniyete ev sahipliği yaptı; bu nedenle dünyanın en kadim şehirlerinden biridir. Yeryüzünde insan eliyle yetiştirilen ilk buğdayın ekildiği topraklar olan Karacadağ’ın yanı sıra, tahıl ve evcilleştirmeye dayalı köy hayatının en eski örneklerinden birini teşkil eden ve insanoğlunun yerleşik düzene geçiş sürecini en iyi yansıtan bir arkeoloji merkezi olan Ergani ilçesindeki Çayönü Höyüğü de Diyarbakır’ın hinterlandında yer alıyor. Bölgede yer alan Hilar Mağaraları, Bismil’deki Körtiktepe Arkeolojik Alanı, Silvan Hasuni Mağaraları ve Çınar Zerzevan Kalesi, Diyarbakır’ın bugüne kadar keşfedilebilen arkeolojik değerleri arasındadır.

Diyarbakır denilince akla ilk olarak, 5,8 kilometrelik uzunluğu ve yukarıdan bakıldığında kalkan balığını veya bir kalbi andıran tarihi Diyarbakır surları geliyor. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Diyarbakır Kalesi ve Surları, her ne kadar uzunluk açısından Çin Seddi’nden sonra gelse de kapılarının, burçlarının, burçlardaki kitabe, yazıt, kabartma ve figürlerinin eşsizliği ve görkemi açısından kıyaslanmayacak bir üstünlüğe sahiptir. Burası hem tarih hem de yükseklik bakımından dünyadaki kaleler arasında ilk sıralarda yer alıyor. Dicle Nehri’nin can verdiği Diyarbakır, çeşitli meyve ağaçlarına, hemen hemen bütün yaz ve kış sebzelerine ve bugüne kadar tespit edilen 180 kuş türüne ev sahipliği yapıyor. XIX. yüzyıl salnamelerine göre 24 gül türünün yetiştirildiği Hevsel Bahçeleri de kentin UNESCO Dünya Kültür Mirası’nda yer alan bir diğer zenginliğidir. Silvan Malabadi Köprüsü ise 2016 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nde yer aldı.

Diyarbakır, Kudüs’ten daha fazla peygamber ve sahabeye sahip olup Mekke ve Medine’den sonra 542 sahabe ile dünyada üçüncü sıradadır. Binlerce yıldır ezanların susmadığı, Mescid-i Haram, Mescid-i Nebevi, Mescid-i Aksa ve Şam’da bulunan Emeviyye Camii’nden sonra İslam aleminde beşinci Harem-i Şerif olarak kabul edilen Ulu Camii, Kuran-ı Kerim’de adı geçen 25 peygamberden ikisinin kabrini, Hz. Süleyman Camii ve 27 sahabe türbesini, farklı inançlara ait mabetleri bağrında barındıran bir kültür ve inanç merkezi oldu. Fatih Sultan Mehmet’in hocalarından Molla Gürani’yi, astronomi alimi Şeyh Abdurrahim Aktepe’yi, büyük kelam alimlerinden Şeyh Seyfeddin Amidi’yi yetiştiren Diyarbakır, bu özelliğiyle de önemli bir eğitim merkezi olduğunu ortaya koydu.

Doğudan batıya uzanan tarihi İpek Yolu ile Karadeniz’den Basra Körfezi’ne uzanan ticaret yolunun kesiştiği kavşak noktasında bulunması nedeniyle tarihin her döneminde önemli bir ticaret merkezi olan Diyarbakır, tüm zamanlar boyunca bölgenin yönetim ve üretim merkezi olmayı da başardı. Kentte 30 işletme belgeli tesis, beş yatırım belgeli tesis; 19 işletme belgeli yiyecek-içecek tesisi ve 115 seyahat acentası bulunur. Diyarbakır’da faaliyet gösteren işletme belgeli konaklama tesislerinde toplam 351.917 geliş ve 540.587 geceleme gerçekleşti.