Çanakkale

Yerleşim Merkezi Kentsel Destinasyon Kültürel Miras Destinasyonu

Türkiye’nin en batı ucu Gökçeada ve Asya kıtasının en batı ucu Babakale’ye sahip Çanakkale, kendi ismi ile aynı isme sahip boğazın en dar kıyısında yer almaktadır. Asya ile Avrupa kıtalarını birleştiren il, tarih boyunca önemli kültürlere ev sahipliği yaptı. Çanakkale tarihinin MÖ 3500-3000 yılları arasında Truva ile başladığı tahmin edilmektedir. Eski çağlarda Hellespontos ve Dardanel olarak anılan Çanakkale’de Fatih Sultan Mehmet döneminde karşılıklı iki kale inşa edildi. Bu kalelerden Avrupa yakasındakine Kilitbahir, Anadolu yakasındakine Çanak Kalesi (Kale-i Sultaniye) isimleri verilmiştir. Bugünkü Çanakkale ismi Çanak Kalesi’nden gelmektedir.

Toplam nüfusu yaklaşık 520 bin olan Çanakkale, coğrafi konumu ve zengin tarihi özellikleri ile önemli bir destinasyondur. Turizm İklim İndeks raporlarına göre Çanakkale, dört mevsim turizm aktivitelerinin rahatça gerçekleştirilebileceği en uygun iklimsel koşullara sahiptir. Türkiye’de özellikle turizm hareketlerinin yoğun olduğu yaz aylarında turistler iklimsel özelliklerini göz önünde bulundurarak Çanakkale’yi tercih etmektedir.

Çanakkale’nin sahip olduğu tarihi çekiciliklerin başında 1973 yılında milli park ilan edilen Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı ve 1996 yılında milli park ilan edilen Troya Tarihi Milli Parkı gelmektedir. Ön plana çıkan bu iki milli parkın yanı sıra Çanakkale’de 94 arkeolojik sit alanı ve örenyeri, 19 anıt ağaç ve doğal sit alanı, 83 anıtsal yapı, 14 kentsel sit alanı ve bir tarihi sit alanı bulunmaktadır.

Doğası ve mitolojisi ile Kaz Dağları, Çanakkale’de yer alan önemli bir bölgedir. Önceki ismi İda Dağı olan Kaz Dağları ve çevresindeki yerleşim yerleri zengin kültürel özellikleri, dünyada yalnızca Kaz Dağları’nda yetiştiği söylenen 32 endemik bitkisi, su kaynakları ve göçmen kuşların rotasında yer alması, ilin ekoturizm potansiyelini arttırmaktadır.

Ekoturizmin gelişmesine imkân tanıyan doğal güzellikler, coğrafi ve iklimsel koşullar farklı rekreatif aktivitelerin ve turizm çeşitlerinin gelişmesini sağlamıştır. Gelibolu Yarımadası kamp ve karavan turizmi; Gökçeada ve Çanakkale Boğazı rüzgâr sörfü ve yelkenli aktiviteleri; Assos, Geyikli, Kabatepe, Dardanos, Güzelyalı, Bozcaada ve Gökçeada kıyı turizmi; Geyikli, Kestanbol, Kadırga, Tuzla, Küçükçetmi, Küçükkuyu, Külcüler, Kırkgeçit, Tepeköy ve Kocabaşlar termal turizm; Bozcaada bağcılık ve şarap turizminin geliştirilmesi için uygun mekânlardır. Bunlara ek olarak Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nda inşa edilen Çanakkale Destanı Tanıtım Merkezi’nde engelli turistler için düzenlemeler yapılarak Çanakkale’de engelli turizminin gelişmesine yönelik adımlar atılmıştır. Ayrıca her yıl düzenlenen 18 Mart Çanakkale Zaferi Kutlama ve Şehitleri Anma Programları ve 25 Nisan Anzak Günü, Çanakkale’ye yerli ve yabancı pek çok ziyaretçi gelmesini sağlamaktadır.

Turizm Teşvik Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile Çanakkale’de turizm sektörüne yapılan yatırımlar artmıştır. Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü verilerine göre ilde, turizm işletme belgeli toplam 76 ve belediye belgeli toplam 643 konaklama işletmesi faaliyet göstermektedir. Bu işletmelerin yatak kapasitesi ise 28 bindir. A grubu seyahat acenta sayısı 40 ve C grubu seyahat acenta sayısı birdir. Müze ve örenyerlerinin ziyaretçi sayısı ortalama 845.197’dir. 2019 yılında 758.821 yerli turist, 274.526 yabancı turist geceleme yapmıştır. Geceleme yapan yabancı turistlerin milliyetlerine bakıldığında ilk sırada Çin Halk Cumhuriyeti ikinci sırada ise Tayvan vatandaşlarının yer aldığı görülmektedir. Çanakkale turizm sektöründe Uzakdoğu pazarının öneminin gün geçtikçe arttığı söylenebilir.

Yararlanılan Kaynaklar

Cengiz, T., Akbulak, C., Çalışkan, V. ve Kelkit, A. (2008). Climate Comfortable For Tourism: A Case Study of Canakkale. İçinde; Third International Conference On Water Observation and Information System For Decision Support (ss. 11-20). Ohrid: BALWOIS; Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019). Çanakkale, https://canakkale.ktb.gov.tr/, (Erişim tarihi: 10.12.2019); Çanakkale Valiliği (2019). Şehrimiz, http://www.canakkale.gov.tr/sehrimiz#, (Erişim tarihi: 10.12.2019); Öztürk Sözen, M. (2007). 1982 Sonrasında Türkiye’de Uygulanan Turizm Politikalarının Çanakkale Turizmine Etkileri, Sosyoekonomi, 6(6): 63-87; Tozlu, E., Mercan, Ş. O. ve Atay, L. (2012). Çanakkale’nin Engelli Turizmine İlişkin Durumunun Belirlenmesine ve Planlanmasına Yönelik Bir Çalışma, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4: 1-16.