Arkeo-Köy Tevfikiye Projesi

Plan ve Proje Proje

(Çanakkale, 2018)

2018 Troya yılı kapsamında gerçekleştirilen çalışmalarda Çanakkale Valiliği ve OPET tarafından imzalanan protokolle Tevfikiye Köyü tarihi ve mitolojik değerleri ile açık hava müzesi niteliğinde arkeo-köye dönüştürüldü. Tevfikiye Köyü, Troya bölgesinde Troya Müzesi ve Troya örenyerinin hemen yanında yer almaktadır. Troya’da Schliman’dan sonra ikinci dönem kazıları olarak adlandırılan Dörpfield kazılarının başladığı tarihle Tevfikiye’nin kuruluşunun aynı yıla gelmesinin yarattığı kültürel devamlılık düşüncesi, Arkeo-köy Tevfikiye Projesi'nin temelini oluşturmaktadır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Rüstem Aslan başkanlığındaki ekibin yürüttüğü projede Tevfikiye Köyü’nün kültürel, fiziki ve turistik anlamda özgün kimliğe sahip bir Arkeo-köy oluşumu hedeflendi. Tevfikiye Köyü’nün Troya’nın 11. katmanı olarak konumlandırılması Arkeo-köy ve Son Troyalılar kavramı ile temsil edilmektedir.

Binalar, figürler ve mitolojik değerleri ile köyün kendisinin bir tema park haline getirilmesi Troya’nın var olan turizm potansiyeline katkı sağlamaktadır. Köyün girişinden itibaren ziyaretçilere farklı bir alana girdiklerini hissettiren rehabilitasyon güzergahı, üç ayrı temaya ayrılmıştır. Bu temalar, Troya Örenyeri ve Troya Müzesi içeriğini tekrar etmeden Son Troyalılar kavramının yansıtılması hedefini taşımaktadır. Amaç Troya’yı farklı yönleriyle tanıtmayı hedefleyen bir atmosfer yaratmaktır. Rehabilitasyon güzergâhındaki üç temalık bölümlendirme ana yoldan ve Troya Örenyeri çıkışından olmak üzere iki alternatif yoldan ziyaret edilmektedir.bu güzergâhta farklı resimler, figürler ve metinler ile anlatılmak istenen hikâyenin bütünselliği yansıtılmaya çalışılmaktadır. Bu hikâyeyi şekillendiren en önemli unsurlar, Troya döneminin mimarisinden esinlenerek giydirilmiş yapı ve heykellerdir.

Bu proje ile köyün hemen hemen bütün evleri projeye uygun bir şekilde yeniden oluşturulup boyanıp toprak yollar Çanakkale İl Özel İdaresi tarafından düzenlendi. Köydeki cephelerin tamamı Troya Kahramanları ve Troya dönemine ait figürler ile görselleştirildi. Zeus, Paris, Helen, Hektor, Polyksena gibi Troya kahramanlarından oluşan bu resimler ressam Erdal Sezer tarafından yapıldı. Troya’nın yüksek taş duvarlarından yola çıkılarak tasarlanmış olan bilgilendirme panoları, Troya’yı estetik bir şekilde anlatmaktadır. Homeros’un İliada ve Odisseia’sını kahramanlarının büstleriyle çok farklı bir anlam kazandırılmış olan köy meydanı, Troya üzerinden denize doğru batmakta olan güneşin yarattığı alacakaranlıktaki büyüleyici görünümü sergilemektedir.

Troyalıların yaşamı ile ilgili bilgiler veren iç düzenlemeleri ile Troya evi ise bulunduğu nokta açısından hem ovaya hâkim konumda bulunmakta hem de Troya örenyerinin seyredilmesine olanak vermektedir. Troya ile ilgili mevcut mimari restitüsyon çalışmaları ve bilimsel kaynaklardaki verilerden yola çıkılarak tasarlanmıştır. Günümüzde Troya Örenyeri ve Troya Müzesi’ni ziyaret eden ziyaretçiler üçüncü bir nokta olarak Arkeo-köyü de güzergahlarına eklemişlerdir. Troya bölgesindeki yaşanmışlıkların farklı açılardan yansıtılması özelliğinden ve bir açık hava müzesi niteliği taşıdığından bölgenin turizm potansiyelini hızla etkilemeye devam etmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

http://www.troya2018.com/arkeokoy/, (Erişim tarihi: 10.01.2020); Troya Aşkına” Opet Tevfikiye Arkeo-köy Projesi Kitabı. (2018). İstanbul: MAS Matbaacılık.