Niğde’nin sekiz kilometre kuzeydoğusunda, merkez ilçeye bağlı Aktaş Köyü 'nün yakınında ve bugünkü Yeniköy’de (Yeni Mahalle) bulunmaktadır. Tarihi kaynaklarda adı Andavilis, Addaualis, Ambavalis olarak geçen yerleşim yerinin, geç antik dönemde İstanbul’dan Kilikya Pylaisi’ne giden yol üzerindeki bir istasyon görevi üstlendiği belirtilmektedir. Kilisedeki kurtarma koruma ve kazı çalışmaları ile duvar resimlerinin konservasyon ve restorasyonuna yönelik çalışmalar, Prof. Dr. Sacit Pekak'ın başkanlığında 1996 yılında başladı, 2011 yılında tamamlanmıştır. Kiliseyi ilk olarak inceleyen W.J. Hamilton 1842 yılına ait seyahatnamesinde Eski Andaval’daki kilisenin H. Konstantinos’a adanmış bir kilise olduğunu belirtmiştir. Araştırmacılardan; J. Strzygowski ve H. Rott yapının Kudüs yolculuğu sırasında Helena tarafından yapıldığını aktarmaktadır.

Araştırmacılar yapıyı birkaç döneme tarihlemektedir. Rott, yapının ilk döneminin V. yüzyıla ait olduğunu söylemiştir. Sütunlu, üç nefli, ahşap çatılı ilk yapının Arap akınlarından sonraki döneme tarihlenen ikinci yapım döneminde sütunların önüne payeler eklenerek neflerin tonozla örtüldüğünü bildirmiştir. N. ve M. Thierry ise kilisenin 326 yılında inşa edildiğini ileri sürerek ahşap çatının X. yüzyılda kagir tonoz örtü ile değiştirildiğini vurgulamıştır. Yapıyı ayrıntılı inceleyen M. Restle ise ik dönemde yapının üç nefli bir bazilika olduğunu, yan neflerin tek, orta nefin ise çift pahlı ahşap çatı ile örtülü olduğunu bildirmiştir. İkinci yapı döneminde ise sütunlara paye eklendiğini ve takviye kemerleri atılarak neflerin tonozlarla örtüldüğünü, ayrıca dıştan neflerin tek bir çatı ile kaplandığını söylemiştir. Araştırmacıya göre bilinmeyen bir dönemde yan nef tonozlarının yıkılmasından sonra yan nefler tek pahlı çatılarla örtülmüştür. Restle, XIX. yüzyıl başında yan neflerin kaldırılıp, nefleri ayıran destek sisteminin aralarının duvar ile örüldüğünü bildirmiştir.

Kilisenin bölgede kolaylıkla bulunan ve adına aktaş taşı denilen büyük kesme taşların kullanıldığı ve bu kesme taş malzemenin ince bir harç tabakası ile düzgün bir işçilikle istiflendiği belirtilmektedir. Pekak tarafından VI. yüzyılın ilk yarısı ya da ortasına tarihlendirilen kilise, kareye yakın dikdörtgen planlı ve üç nefli bazilikadır. Naos, dört paye ve merkezi içerde kemerlerle bölünür. Doğudaki apsis merkezi içte yarım yuvarlak olup, dışta beş cephelidir. Yapının ilk döneminde narteksi olmadığı düşünülmektedir. Sonradan eklendiği düşünülen narteks orta nef genişliğinde ve tek katlıdır. Orta nef çift yan nefler ise tek pahlı çatılarla örtülüdür. Sonraki onarımlarda kuzey-güney doğrultusunda atılan takviye kemerleri ile kâgir beşik tonoz örtü yapılmıştır. Apsiste üç. Batı cephede iki (veya üç) kuzey ve güney cephelerde ikişer pencere açıklığı vardır. Yapı, batı cephesindeki kapının, özenli işçilikteki bitkisel motifli taş bezemeleri ile dikkati çekmektedir.Apsis ile birlikte batı cephedeki pencerelerin kemerlerinin oyma tekniğinde dil motifleri içerdiği görülmektedir. Cephelerdeki pencerelerin kemerlerinin üzengi taşı hizasındaki silme tüm cepheleri dolaşmaktadır. Naostaki payelerin ise kesik pramit biçimindeki başlıkları akantus yapraklarıyla bezelidir. Yapının duvar resimleri bugün orta nefin kuzey duvarı ile batı duvarda görülebilmektedir. Kuzey duvarda özellikle İsa’nın yaşamından sahneler resmedilmiştir. Özellikle İsa’nın Doğumu, Lazarus’un Dirilişi, Kudüs’e Giriş gibi bayram sahneleri bunlardan bazılarıdır. Bu konulu sahnelerin dışında aziz, baş melekler, İmparator gibi tek figürler ile Emmanuel İsa gibi sembolik tasvirler de vardır. Pekak, kilisenin duvar resimlerini ikonografi ve üslup verileri açısından XI. yüzyıla tarihlemektedir.