Kayseri'nin zengin ve çeşitli mutfak kültürü geleneksel Anadolu mutfağından gelmektedir. Bu zenginlik ve çeşitliliğin nedeni Çerkes, Avşar, Uygur ve Ahıska Türkleri (93 Muhacirleri) gibi bir çok kültürün göç nedeniyle Kayseri’ye gelip yerleşmesidir. Kayseri mutfağında su böreği, yağlama, katmer, kete, gilaburu, cıvıklı, gül baklavası, fırın kebabı, kurşun aşı çorbası, nevzine, tandır böreği, çemeni (halk dilinde çamanı), yamula patlıcanı gibi yemek ürünleri yer alsa da bu mutfağın en çok bilinenleri sucuk, sucuk içi, pastırma ve mantıdır. Kayseri mantısı; etli mantı, yağ mantısı, börek aşı çorbası, tepsi mantısı, çerkes mantısı ve peynirli mantı (prov/puro mantı) gibi birden fazla çeşide sahiptir.

Kayseri’nin etli mantısı, genellikle herkes tarafından bilinen bir mantı türüdür. Evlerde sıkça görebileceğimiz etli mantı hizmet sektöründe yer alan restoranlarda da satılmaktadır. Kayseri Mantısı menşe adı sekiz ve mahreç işareti yirmi üç olan otuz bir cografi ürünler arasında yer almaktadır. Mahreç işareti ile adlandırılan Kayseri mantısı yemekler ve çorbalar ürün grubunda 113 tescil numarası ile 10 Haziran 2009 tarihinde cografi işareti tescillenmiştir. Hamuru su, tuz, yumurta ve undan; iç et dolgusu ise yağsız kıyma, kuru soğan, tuz, toz biber ve naneden oluşmaktadır. Mantı minik minik bohça şeklinde katlanıp hazırlandıktan sonra sıcak su içerisinde istenilen yumuşaklığa erişinceye kadar pişirilir. Daha sonra domates salçalı bir sos yapılarak sarımsaklı yoğurt ile servis edilir. İstenildiği takdirde üzerine tereyağlı acı bir sos eklenebilir.

Yağ mantısı fırıncılık ve pastacılık mamulleri, hamur işleri ve tatlılar grubunda 20 Ocak 2022 tarihinde cografi işaret alan mantı türlerinden biridir. Kayseri yağ mantısı diğer mantı türlerinin pişirme tekniğinden farklı olarak kızgın yağda kızartılır. Hamur malzemesi un, instant vey yaş maya, yoğurt, tuz, ılık süt ve yumurtadan oluşurken; iç kıyma dolgusu yağsız kıyma, kuru soğan, toz biber, pul biberden oluşmaktadır. Yumuşak bir hamur elde edildikten sonra iç dolgusu eklenir ve hamurlar bohça şeklinde katlanır. Kızgın yağda kızartarak, domates salçalı bir sos ve yoğurt ile servis edilir.

Börek aşı çorbası, 27. 05.2024 tarihinde mahreç işareti ile cografi işaretli bir ürün olarak tescillenmiştir. Bu çorbanın hamur malzemesi diğer mantı hamurlarında kullanılan un, yumurta, su ve tuzdan oluşmaktadır. Mantı içi için gerekli malzemeler ise, yağsız kıyma, kuru soğan, tuz, toz biber ve nanedir. Bu mantıya tam bir bohça şekli verilmez. Dört ucundan tutulur ve bu dört ucu biraz eğri katlanır. Bu mantının hazırlık aşaması tamamlandıktan sonra tereyağda domates salçası, toz biber ve nane kavrulur. Daha sonra üzerine sıcak su eklenir. Kaynamaya başlayınca mantılar içerisine alınır ve pişirilir. Üzerine yoğurt dökülmez.

Tepsi mantısı da diğer mantılar gibi çok lezzetli olan bir mantı türüdür. Bu mantı türü ise 5 Mayıs 2022’de cografi işaret yemekler ve çorbalar ürün grubunda yer almıştır. Diğer mantılarda olduğu gibi hamur malzemesi un, yumurta, tuz ve sudan oluşmaktadır. İç harcında ise yağsız kıyma, kuru soğan, toz biber ve tuz kullanılmaktadır. Dikdörtgen şeklinde kesilen hamurlar tek tek doldurularak ve tereyağ ile yağlanmış tepsiye özenle dizilir ve fırında veya ocak üzerinde altı kızarana kadar pişirilir. Eriyen tereyağına salça, toz biber ve su eklenerek bir sos yapılır ve pişmeye devam eden mantıların üzerine dükülür. Suyu çeken mantı sarımsaklı yoğurt ve nane ile servis edilir.

Çerkes mantısı ve peynirli (prov/puro) mantı ise bir cografi işaret almamıştır. Diğer mantı türlerine nazaran daha az bilinen mantı türlerindendir. Ancak Kayseri yerel halkı tarafından sıkça tüketilen mantılardır. Çerkez mantısı hamuru un, sıvı yağ, su ve tuzdan; iç harcı ise haşlanmış patates, soğan, pul biber, tuz ve tereyağdan oluşmaktadır. Çerkes mantısı büyük kareler şeklinde kesilir ve üçgen şekilde katlanır. Sosu için ise tereyağ ve domates salçası kullanılır. Sarımsaklı yoğurt ile servis edilir. Peynirli mantı hamuru için yumurta, un, ılık su ve tuz kullanılırken; iç malzemesinde erimeyen sert bir peynir, maydonoz, kuru soğan, toz biber ve tuz kullanılmaktadır. Orta boy kare şekilde kesilen hamurların içine iç harcı eklenir ve üçgen olarak katlanır. Geniş bir tencerede az tereyağ eritilerek mantıların kızarması sağlanır ve salça, sıcak su eklenerek pişirilir. Bu mantının servisinde yoğurt kullanılmaz. Ayrı olarak servis edilir.

Günümüzde yapılan TV programları ve yarışmalar sayesinde de bir çok mantı türü insanlara tanıtılmaktadır. Bu açıdan bakıldığında sadece Kayseri’de değil Türkiye’nin bütün şehirlerinde mantı çeşitleri pişirilmekte ve afiyetle yenilmektedir. Ancak Kayserililer için mantı ayrı bir çizgidir. Bu nedenle bütün mantı çeşitleri Kayseri’de oldukça sık tüketilmektedir. Mantı çeşitleri arasında yer alan etli mantı insanlar tarafından daha çok bilinen ve tercih edilen mantı türüdür. Öyle ki eski zamanlardan gelen “bir kaşığa kırk adet sığar” ifadesi hemen hemen herkes tarafından bilinmektedir. Tabi günümüzde ne kadar minik olursa olsun bir kaşığa kırk adet sığdırmak zordur. Halk arasında ifade edilen bu durum ise şu şekilde açıklanmaktadır. Eski zamanlarda günümüzde kullandığımız metal kaşıklar yerine tahta kaşıklar kullanılırmış ve ebat olarak metal kaşıklardan daha büyükmüş. Bu nedenle o tahta kaşıklara kırk adet mantı sığdırmak daha kolay olurmuş. Günümüzde kullandığımız metal kaşıklara kırk adet mantı sığdırmak zor olsa da yıllar geçmesine rağmen mantının tadı hala çok lezzetli ve güzeldir. Mantı çeşitleri pişirme teknikleri (haşlama, yağda kızartma, fırın/ocak üzerinde az yağda kızartma) farklılıklar gösterse de bu durum her bir mantı türüne ayrı bir lezzet katmaktadır. Kayseri bölgesinde bu mantı çeşitlerinin her birinin tüketilme zamanları vardır. Börek aşı çorbası Ramazan ayı öncesi hazırlıklarında büyük önem taşır. Kadınlar bir araya gelerek Ramazan ayı boyunca kullanmak için en az 6altı ile yedi bezi olacak şekilde börek aşı mantısı doldururlar ve buzlukta stoklarlar. Börek aşı çorbası özellikle Ramazan aylarında sahurda ve iftarda ana yemek öncesi çorba olarak içilir. Yoğurtlu etli mantı ve puro mantısı genellikle akşam yemeklerinde ana yemek olarak tüketilebilir. Çerkez ve yağ mantısı ise genellikle kadınların gün adı altında bir araya geldiklerinde servis ettikleri mantı türleridir.