Bingöl Kaplıcaları

Konaklama Tesisi Termal Tesis - Kaplıca

Bingöl iline bağlı Ilıcalar beldesi, kaplıcaları ile önemli bir turizm merkezidir. Kös Kaplıcaları olarak da isimlendirilen kaplıca, Bingöl-Erzurum Karayolunun 22. kilometresinde yer almaktadır. Tarihte Göynük Çayı olarak da bilinen derin vadinin batısında yer alan ikinci bir vadi kaplıcayı Çal Deresi ile ikiye bölmektedir. Çayın güney yakasında üniversiteye ait bir kaplıca işletmesi, kuzey tarafında ise özel şahsa ait bir kaplıca işletmesi yer almaktadır.

Belde, coğrafik ve bitki florası olarak oldukça zengin bir alandadır. Derin bir vadi içinde yer alan kaplıca hem yöre insanının hem de çevre illerden gelen turistlerin uğradığı turistik yerlerden biridir. Beldenin ılıman havası birçok ağaç ve bitki türünün yetişmesine olanak sağlamaktadır. Bunlardan biri de Bingöl ilinde yetişmesi, iklim elverişsizliğinden dolayı, zor olan incir ağacıdır.

Kaplıcaların Roma dönemlerinden beri kullanıldığı kaplıcaya yakına Göynük Kalesi kalıntılarının varlığından anlaşılabilmektedir. Ancak kaplıcaların bulunduğu alanın çevresinde eski kalıntı veren herhangi bir buluntu yoktur. Bingöl Kaplıcalarının suyu, kaynağın ilk çıktığı yerde 47°C, tesislere ulaştığında 41°C’ye kadar düşmektedir.

Kaplıca suyunun kimyasal özellikleri ilgili çalışmalar İstanbul Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı tarafından yapıldı. Kaplıcanın kemik hastalıkları, diş çürümeleri, mide ve bağırsak hastalıkları, idrar yolları hastalıkları, sinirsel hastalıklar, gut hastalığı, kalp ve damar hastalıkları, şeker hastalıkları, kadın hastalıkları ve beslenmeye bağlı flor eksikliğinin tedavisinde faydalı olduğu belirtiliyor.

Sıcaklık değerleri açısından sıcak sular (hipertermaI 36-45°C), mineral bakımından ise oligometalik (madeni az 1,6 mg/l) ve hipotonik (50,82 milimol/l) bir maden suyu sayılmaktadır. Kaplıca suları, klor sülfat ve silikat gibi anyonlar ile demir ve alüminyum gibi anyonlar içermektedir. Karbondioksitli kalevi ve toprak kalevili bikarbonatlı sular niteliğine de sahiptir. İçilerek yararlanımlarda mide ve bağırsak motalitesini artırıcı, idrarı arttırıcı, hazmı geliştirici ve safra kesesini kısmen boşaltıcı etkisi olduğu ve tortu içerdiği için şişelenerek tüketime uygun olmadığı ancak yerinde içilebileceği saptandı.

Günümüzde Bingöl Üniversitesine bağlı olarak hizmet veren Termal Fizik ve Rehabilitasyon Merkezi toplamda iki dönüm arazi üzerine kurulu bir tesisten oluşmaktadır. Yirmi çalışanı, iki büyük havuz, beş özel havuz ve 20 otel odası ile hizmet veren tesis sabah sekiz akşam 12 arası hizmet sunmaktadır. Gece saat 12'den sonra su havuzları boşaltılıp temizlenmekte ve bir sonraki güne hazırlanması için tekrar doldurulmaktadır. Özel işletmeye ait olan tesiste de moteller, kapalı sıcak ve soğuk havuzlar hizmet vermektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Kıranşan, K. ve Şengün, M.T. (2013). Bingöl İli Jeotermal Kaynakları, Coğrafyacılar Derneği Yıllık Kongresi Bildiriler Kitabı (ss. 334-343). 19-21 Haziran, İstanbul; Çomak, N. ve Güncegörü, B. (2012). Kös Kaplıcalarının Turizme Kazandırılması, Marmara Coğrafya Dergisi, 26: 55-70.