Turizm İşletmeciliği Doktora Programı

Eğitim-Öğretim Doktora Programı Turizm İşletmeciliği

Turizm İşletmeciliği Doktora Programı, turizm alanında ileri düzeyde eğitim almak isteyenlerin tercih ettiği bir akademik programdır. Temel amacı akademik kariyerin en önemli basamağına yönelik olsa da, son yıllarda kamu ve özel sektördeki yöneticiler de turizm doktora programlarını tercih etmektedir.

Program dahilinde çeşitli seminerler ve bilimsel araştırmalarla desteklenen katılımcı merkezli öğrenme ve öğretme yöntemleri uygulanmaktadır. Turizm doktora programı, turizm sektöründe ihtiyaç olan yöneticilik ve liderlik görevlerinin belirli standartlar üzerinde yerine getirilebilmesi amacıyla eğitim ve araştırma yapmak amacıyla hazırlanmış bir programdır.

Turizm doktora programına kayıt yapmak isteyenlerin lisans veya yüksek lisans derecelerini turizmle ilişkili alanlardan almış olmaları istenmektedir. Genel olarak üniversiteler arasında farklılıklar olsa da; bütünleşik doktora yapmak isteyen öğrencilerin lisans mezuniyet notlarının dörtlük sistemde minimum üç veya eş değerde puanı olması gerekmektedir. Tezli yüksek lisans derecesine sahip olanların ise minimum yetmiş beş puan not ortalamasına sahip olması gerekmektedir. Başvuru yapacak olan öğrenciler ALES eşit ağırlık puan türünden minimum elli beş puan almış olmaları gerekmektedir. Başvuru şartlarından bir diğeri de yabancı dil sınav puanının minimum elli beş olması gerekmektedir. Doktora veya sanatta yeterlilik programlarına öğrenci kabul edilmesi ve yerleştirilme aşamasında; ALES (Eşit Ağırlık) puanının yüzde 50’si dikkate alınmaktadır. Programa lisans derecesinde bir diploma ile başvuranların diploma notunun yüzde 20’si yüksek lisans diploması ile başvuranların diploma notunun yüzde 20’si ile mülakat sınav sonucunun yüzde 30’unun toplanması işlemleri EYK tarafından yapılmaktadır.

Adayların başarılı sayılabilmeleri için üç değerlendirme kriterinden alınan toplam puanın yüz üzerinden minimum 70 puan olması gerekmektedir. Mülakat ise anabilim dalı tarafından önerilmiş olan dört öğretim üyesi arasından seçilen üç öğretim üyesi ile oluşturulan jüri ile yazılı ve sözlü olarak yapılabilmektedir. Mülakat tarihinde öğrenciler toplu olarak önce yazılı ve ardından sözlü sınava girmektedirler. Mülakata girmeyen adaylar, değerlendirmeye alınmamaktadırlar. Sonuçlar değerlendirmeye alınacak olan tüm puanların belirli yüzdelerinin toplamı doğrultusunda en yüksek olan puandan en düşük olan puanlara doğru listelenmektedir.

Doktora programına öğrenci seçilirken uygulanan mülakat sınavında başarılı bir puan elde etmek önem taşımaktadır. Zira adayların notlarının eşit olması halinde mülakat sınav sonucu dikkate alınmaktadır. Sonuçlar ise mülakat sınavı sonrasında takip eden ikinci iş gününün sonuna kadar ilgili enstitü müdürlüğüne iletilmektedir.

Turizm doktora programı dili genel olarak Türkçe olmakla birlikte, bazı üniversitelerde dersler İngilizce dilinde okutulmaktadır. Programa tezli yüksek lisans diploması ile kabul edilmiş olan öğrencilerin ders yükümlülüklerinin toplamda yirmi bir krediden ve en az bir eğitim-öğretim döneminde altmış AKTS’den az olmaması gerekmektedir. Bu kredi sayıları dikkate alınarak toplamda yedi ders ve ayrıca seminer dersi, ders döneminin bitişinde yeterlik sınavı, sonrasında tez önerisi ve tez çalışması olmak üzere minimum 240 AKTS kredisinden oluşmaktadır. Lisans diploması ile programa kabul edilmesi halinde ise, en az 42 kredilik on dört ders, seminer, yeterlik sınavı, tez önerisi, tez çalışması ve toplam 300 AKTS kredisinden oluşmaktadır.

Seminer dersleri, uzmanlık alan dersleri ve tez çalışması derslerinin kredisi bulunmayıp başarılı veya başarısız olarak sisteme geçilmektedir. Doktora programında sınavlar; ara sınavlar, finaller ve yıl sonu sınavları olarak yapılmaktadır. Öğrencilerin yıl sonunda yapılan final sınavlarına girebilmeleri için, teorik derslerin minimum yüzde 70’ine devam etmiş olmaları gerekmektedir. 100 puan üzerinden değerlendirilen sınavlar yazılı, sözlü, yazılı / uygulamalı ve sözlü / uygulamalı şeklinde yapılmaktadır. Vize sınav notunun yüzde 40’ı ile dönem sonu sınav notu ya da bütünleme sınav notunun yüzde 60’ını toplayarak başarı notu belirlenmektedir. Dersi başarılı geçebilmek için hem toplam puanın hem de dönem sonu, bütünleme sınavı notunun minimum 75 puan olması gerekmektedir.

Yeterlik sınavı ise, derslerini ve seminerini tamamlamış olan öğrencilerin başvurularını kabul etmektedir. Yeterlik sınavı kapsamında öğrencinin alanındaki temel konulara ve kavramlara vakıf olması beklenmektedir. Yeterlik sınavı, öğrencinin muhtemel doktora çalışması hakkında bilimsel bir araştırma yapabilme derinliğine sahip olma durumunun ölçülmesi amacıyla yapılmaktadır. Öğrenci yılda en fazla iki kez yeterlik sınavına girebilmektedir. Derslerinden başarı ile geçmiş öğrencinin, altı ay içerisinde yeterlik sınavına girme zorunluluğu bulunmaktadır. Yüksek lisans diplomasıyla doktora başlayan öğrencilerin en geç beşinci dönemin sonunda, lisans diploması ile doktoraya başlayan öğrencilerin ise en geç yedinci dönemin sonunda yeterlilik sınavına girmeleri gerekmektedir.

Doktora yeterlik sınavını da başarılı ile tamamlayan öğrencilerin, en geç altı ay içinde, yazacağı tez çalışmasının amaç, yöntem ve çalışma planını kapsayan tez önerisini, komisyon önünde sözlü bir şekilde ve dinleyicilere açık olarak sunması gerekmektedir. Öneri raporunun, sunum tarihinden on beş gün önce jürilere sunulması gerekmektedir. Sözlü savunmanın hangi tarihte olacağı, sınav yeri ve sınav saati komisyon tarafından belirlenmektedir. Sunulan öneri sonucunda önerinin kabul edilmesi, düzeltme önerisi verilmesi veya reddedilmesi gerekmektedir. Düzeltme alınması halinde bir ay kadar süre tanınmaktadır. Bunun ardından ise üç gün içerisinde enstitüye öneri sunumunun sonucu bildirilmesi gerekmektedir. Önerinin reddedilmesi halinde öğrenci başka bir danışman veya başka bir tez konusu seçme hakkına sahiptir. Yeni kurulan tez izleme komisyonu ile altı ay sonra tekrar farklı bir tez konusunun sunumu gerçekleştirilmesi beklenmektedir. Bu önerinin de reddedilmesi halinde öğrencinin bağlı olduğu enstitü ile olan ilişiği kesilmektedir.

Doktora eğitimi normal süreler içerisinde en az üç yıl en fazla beş yıl sürmektedir. Turizm doktora programı, turizm sektöründe çalışan profesyonel kişileri ve akademisyenlerin alanlarında daha analitik düşünerek problem çözme yeteneklerini geliştirme pekiştirme hedeflerini kapsayarak turizm işletmeciliğinin çeşitli konularına yoğunluk vermektedir. Doktora programı kapsamında turizm doktora öğrencilerinin turizm işletmeciliği veya eşdeğer bir program mezunu olan öğrencilerin ilgi alanları veya sektördeki ihtiyaçlara göre planlanmaktadır. Turizm doktora programlarındaki dersler üniversiteler arasında farklılık gösterse de, genel olarak; işletme alt disiplinleri ile ekonomi ve yönetim alanlarındaki derslerden oluşmaktadır. Ayrıca araştırma yöntemleri dersleri de okutulmaktadır.

Bu program kapsamında, turizm doktora eğitimi alan kişiler; yönetim teorilerini, stratejik yönetimi, iletişimi ve liderliği farklı açılardan inceleyerek sektör deneyimi sırasında farklı bakış açıları kazanabilmektedirler. Turizm doktora programı, üniversitelerin turizm ve otel işletmeciliği bölümlerinde verilmektedir. Mezun olan öğrenciler sektörde yöneticilik pozisyonlarında görev alırken aynı zamanda akademik kariyerlerine de devam edebilmektedirler.

Yararlanılan Kaynaklar

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (2024). Turizm Doktora Programı Hakkında https://akademik.adu.edu.tr/fakulte/turizm/default.asp?idx=343634, (Erişim tarihi: 07.05.2024); İstanbul Gedik Üniversitesi (2024). Turizm İşletmeciliği Doktora Programı Nedir ? https://uzemigunsem.gedik.edu.tr/blog/turizm-isletmeciligi-doktora-programi-nedir, (Erişim tarihi: 07.05.2024).