Savaş Alanları Turizmi

Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Geçmişi insanlık tarihi kadar eski olan savaşlar yaşamın varoluşundan bu yana toplumları maddi ve manevi şekilde etkiledi. Toplumlar üzerindeki etkilerinin yanı sıra savaşlar, insanlığın kaderinin değişmesinde de önemli bir etken oldu. Geçmişte yapılan savaşların meydana geldiği alanları ziyaret etmeye yönelik seyahatler son zamanlarda artan seyahat türlerinden biridir. Savaşların yapıldığı alanların ziyaretlere açılması ve bu alanlara giderek artan seyahat talebi beraberinde savaş alanlarında turizm faaliyetlerinin de ortaya çıkmasını sağladı. İnsanları savaş alanlarına yönelten en önemli nedenler arasında tarihe olan ilgi, önemli birinin mezarını ya da mezarlıkları ziyaret etme, tarihin yaşandığı yerleri görme isteği ve savaş sırasındaki fedakarlıklara minnettarlık duyma şeklinde söylenebilir.

Alanyazında savaş alanları turizminin keder/hüzün/karanlık/ölüm turizmi içerisinde kültürel miras turizminin bir parçası olarak yer aldığı kabul edilmektedir. Literatürde kavramların tam olarak yerine oturmadığı da görülmektedir. Seaton çalışmasında savaş alanı turizmini ölüm turizmi başlığı altında olması gerektiğini ifade ederken Blom savaş alanı turizmini dehşet uyandırıcı turizm başlığı içerisinde göstermektedir. Farklı başlıklar içeresinde olsa da savaş alanı turizminin muharebeler soncunda ölümlerin yaşandığı alanları görmeye yönelik gerçekleştiğini söylemek mümkündür.

Savaş alanı turizminin başlangıcına kanıt olarak ünlü seyahat acentası Thomas Cook’un uzun mesafeli organizasyonu Belçika’daki önemli savaşların geçtiği Waterloo bölgesine yapması gösterilebilmektedir. Bunun yanı sıra Thomas Cook kıtalararası gerçekleştirdiği ilk organizasyonu ABD’de iç savaşların yaşandığı Pensilvanya’nın Gettysburg bölgesine gerçekleştirildi. Dünyada benzersiz özellikleri olan, Hiroşima, Normandiya, Pearl Harbor, Verdun, Iwo Jima, Kore Savaşı, Gettysburg, vb. savaş bölgeleri bulunmaktadır. Türkiye’de de yerli ve yabancı turistlerin bu kapsamda seyehat ettiği Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, birçok askerin donarak şehit olduğu Kars Sarıkamış Allahuekber Dağları Milli Parkı, Kurtuluş Savaşı’nın önemli muharebelerinden olan Büyük Taarruz’un yapıldığı Başkomutan ve Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı önemli savaş alanlarıdır.

Günümüzde hala devam eden savaşlar ve gerginlikler nedeniyle, gelecekte de savaş alanları turizminin devam edeceği düşünülmekte, kültürel miras turizmine olan artışa paralel olarak insanların tarihi ve aktif savaş alanlarına ilgilerinin artacağı öngörülebilmektedir.

Referanslar

Akbulut, O. ve Ekin, Y. (2018). Savaş Alanları Turizmi: Birleşik Krallık Savaş Alanları Kaynak Merkezi Örneği ve Kurtuluş Savaşı Alanlarının Turizm Potansiyeli, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22 (1): 105-141; Alaeddinoğlu, F. ve Aliağaoğlu, A. (2007). Savaş Alanları Turizmine Tipik Bir Örnek: Büyük Taarruz ve Başkomutan Tarihî Milli Parkı, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18 (2): 215-225; Aliağaoğlu, A. (2008). Savaş Alanları Turizmi İçin Tipik Bir Yer: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, Millî Folklor, 20 (78): 88-104; Atay, L. ve Yeşildağ, B. (2010). Savaş Alanları ve Turizmi, Aksaray Üniversitesi İBBF Dergisi, 2 (2): 65-72; Blom, T. (2000). Morbid tourism-a postmodern market niche with an example from Althorp. Norsk Geografisk Tidsskrift, 54(1): 29-36; Seaton, A. V. (1999). War and Then a Tourism: Waterloo 1815-1914, Annals of Tourism Research, 26 (1): 130-158.