İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı

Doğal ve Kültürel Miras Ulusal Park

(Kastamonu, Çankırı, Ankara, 2018 - )

Kastamonu, Çankırı ve Ankara il sınırları içerisinde kalan İstiklal Yolu Tarihi Milli Parkı, 01.11.2018 tarihinde ilan edilmiş olup 2.357 dekarlık bir alana sahiptir.

1918 yılının sonlarında birçok bölgesi işgal edilen Anadolu’nun işgal edilmeyen tek bölgesi Karadeniz Bölgesi’dir. Bu nedenle Kastamonu-İnebolu limanı, Anadolu’nun dışarıya dışa açılan ve en güvenilir noktası oldu. İnebolu-Kastamonu-Ankara hattı, Kurtuluş Savaşı boyunca cephane ve lojistik ikmal ihtiyacının karşılanması bakımından en hayati öneme sahip rotadır. XIX. yüzyılın sonlarında gönüllülerle mahkûmlar tarafından yapılan bu toprak yolda, İstanbul, Sivastopol, Novrosiski, Tuapsi ve Batum’dan gemilerle İnebolu’ya getirilen silah ve cephane üç yıl boyunca Ankara’ya taşındı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Gözüm Sakarya’da Dumlupınar’da kulağım İnebolu’da” sözü İstiklal Yolunun önemini göstermektedir. Ayrıca, Kurtuluş Savaşı’na katılan devlet adamları ve aydınlar İnebolu yolunu tercih ettiler.

Kurtuluş Savaşı süresince denizyoluyla gelen mühimmatın ve lojistik malzemenin cepheye nakli için olağanüstü kahramanlık gösteren İnebolu kayıkçıları, 11.02.1924 tarihinde yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 99. Oturumunda 66 numaralı Kanunla İnebolu Mavnacılar Loncası, Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası ve Beratı’ ile ödüllendirildi. İnebolu Mavnacılar Loncası’na verilen bu madalya ve berat, kayıkçıların şahsında tüm İnebolu halkına verilmiş bir madalyadır.

İnebolu’dan başlayan ve yaklaşık uzunluğu 340 kilometrelik olan İstiklal Yolu güzergahı; Küre, Seydiler, Kastamonu, Ilgaz, Çankırı, Çubuk ve Kalecik’ten Ankara’ya kadar uzanmaktadır. İstiklal Yolu; üç il, yedi ilçe ve 21 köy olmak üzere toplam 31 yerleşim merkezi içinden veya yakınından geçmektedir. İstiklal Yolu güzergâhında; yer yer sağlam kalmış tarihi yol, menfez ve çok sayıda tarihi taş köprü, İnebolu’da eski Askerlik Şubesi binası, Küre Ecevit Hanı, Küre Ersizlerdere Yaylası, Seydiler Şehitler Anıtı, Seydiler Kültür Evi, Kastamonu Şehitler Anıtı, Ilgaz Derbent Şehitler Anıtı, Ilgaz-Kaleköy Halil Ağa Hanı yeri, Topal Ali Hanı, Gündoğdu Jandarma Karakolu yeri, Yeni Gündoğdu Jandarma Karakolu binası, Tüney Jandarma Karakolu binası ve Ankara MKE Masam Fabrika binası yer almaktadır.

İnebolu, Kastamonu, Çankırı, Ankara hattında uzanan İstiklal Yolu’nun günümüzde hala canlı kalan en güzel bölümünü İnebolu-Küre Kastamonu arasındaki eski kağnı yolu oluşturmaktadır. Güzergahın daha uzun bölümü buradadır. Toplam 105 kilometrelik olan güzergahın 10 kilometrelik kısmı patika, geri kalanı ise kağnı yolu üzerinde ilerlemektedir. Deniz kenarındaki İnebolu ilçesinde Denk kayıklarıyla başlayan güzergâh üzerinde; tipik Karadeniz köyleri, İkiçay Vadisi, Ersizlerdere Kanyonu, Karacehennem Boğazı, Çuhadoruğu, Ecevithan ve Çataltepe-Ödemiş arasında kalan ormanlık alanlar gibi doğal güzellikler de görülebilmektedir. Güzergâh üzerinde bulunan piknik alanı kamp yapmak için de uygundur. Rotayı yürümek için en uygun zaman Nisan-Kasım ayları arasıdır. Ayrıca, Küre ilçesindeki Çatak Göleti, Doğanlar Kalesi, İnebolu’nun aşı boyası ile renklenmiş eski evleri, Kastamonu il merkezindeki tarihi konaklar görülecek diğer yerler arasındadır. İnebolu sahilleri yaz döneminde güneşlenmek ve denize girmek için uygundur. İnebolu ve Küre ilçeleri ile Kastamonu il merkezinde konaklama tesisleri bulunmaktadır.

İnebolu-Küre-Seydiler ilçelerinden geçerek Kastamonu merkezine kadar devam eden yaklaşık 95 kilometre olan İstiklal Yolu, Ankara Bir Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 2012 yılında tescil edilerek koruma altına alındı. Aynı güzergâh 2008 yılında işaretlendi ve yön levhaları yerleştirildi.

Kurtuluş Savaşı sırasında başta Atatürk olmak üzere büyük fedakârlıklar yapan Şerife Bacı, Halime Çavuş, Hamamcı Kadı Salih Reis, Necibe Nine gibi birçok kahraman ile şehit ve gazileri anmak amacıyla 2008 yılının Ağustos ayından itibaren Türkiye’nin çeşitli illerinden gelen çok sayıda yürüyüşçünün katılımıyla istiklal yolu yürüyüşü gerçekleştirilmektedir. İstiklal yolu projesi kapsamında çok sayıda anıt ve yerleşim yeri heykellerle donatılmış durumdadır.