Keder / Hüzün Turizmi

Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama

1990’lı yıllarda Lennon ve Foley tarafından alanyazına kazandırılan kavramın; ilgili alanyazında keder turizmi, hüzün turizmi, kara turizm, ölüm turizmi, askeri turizm, dark turizm gibi adlandırıldığı da görülmektedir. Bu farklı isimlendirmenin hissedilen duyguların farklılığından olduğu düşünülmektedir. Örneğin hüzün turizmine konu olan bir alanda bir turist hüzün duygusuna kapılırken, diğer turist aynı alanda gurur veya nefret duyguları hissedebilmektedir. Ziyaret edilen alanın niteliği ve turist algıları farklı kavramsallaştırmalara neden olabilmektedir.

Hüzün turizmi destinasyonunun bazı niteliklere sahip olması gerekmektedir. Destinasyonda ne olduğunun bilinmesi, olayın kim veya kimler tarafından gerçekleştirildiğine dair kanıtların varlığı ve tarihsel bir süreçte gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Mezarlıklar, şehitlikler, savaşların ve soykırımların gerçekleştiği alanlar, büyük felaketlerin yaşandığı bölgeler ve hapishaneler hüzün turizminin gerçekleştiği bazı alanlardır.

Hüzün turizminin köklerinin modern öncesi çağlara dayandığı düşünülmektedir. İlk örneği olarak Roma gladyatörların oyunları gösterilmekte, Roma Kolezyum da ilk hüzün turizm merkezi olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte Victoria dönemine ait rehberli morg turlarında, Madame Tussaud’un Korku Odası Sergisi’nde de hüzün turizminin ilk örneklerine rastlandığı belirtilmektedir. Prenses Diana’nın kaza geçirdiği tünel olarak bilinen Fransa-Pont de l’Alma, ikiz kulelerin yıkıldığı ABD-Zero Point, Tayland-Kwai Köprüsü, Polonya-Auschwitz Yahudi Toplama Kampı ve Ukrayna-Çernobil Nükleer Santral Etki Alanı hüzün turizmi kapsamında ziyaret edilen en önemli destinasyonlar olarak gösterilmektedir. Ulucanlar Cezaevi, Yassı Ada, Sinop Kalesi Cezaevi, Çanakkale, Gelibolu, İnönü, Sakarya Anıt Mezarları, Anıtkabir, Dolmabahçe Sarayı, Başkomutan Tarihi Milli Parkı, Sarıkamış ise Türkiye’de hüzün turizm destinasyonları olarak başı çekmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Aksakallı, Z., Selçuk, G. N., Işık, C. (2017). Nene Hatun Tarihi Milli Parkı’nın Hüzün Turizmi ve Mabetleşme Yönünden Değerlendirilmesi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, IV: 215-240; Akyurt Kurnaz, H., Çeken, H., Kılıç, B. (2013). Hüzün Turizmi Katılımcılarının Seyahat Motivasyonlarının Belirlenmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5 (2): 57-73; Birdir, K., Dalgıç, A., Güler, O., Kayaalp, Y. (2015). Hüzün Turizmi: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkını Ziyaret Eden Yabancı Turistlerin Deneyimleri, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3 (4): 12-23; Çelik, A. (2017). Hüzün Turizmi Üzerine Bir Derleme, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 1 (3): 41-55; Stone, P. R. (2005). Dark Tourism - An Old Concept in A New World. https://works.bepress.com/philip_stone/26/ (Erişim tarihi: 18.07.2019).