Rize Enişte Lokumu
GASTRONOMİ Lokum Kurabiye
-
2025
Rize Enişte Lokumu, Rize mutfak kültürü içerisinde geleneksel olarak düğünlerde davetliler ve damat için hazırlanan rulo biçiminde bir kurabiyedir. Düğün geleneği olarak kız evinden damat evine gönderilen bohça içerisinde mutlaka bulunan Rize Enişte Lokumu ismini de yapım nedeninden alır. 1800’lü yıllardan bu yana yapıldığı bilinen enişte lokumu, evlenme gelenekleri arasında önemli bir yere sahiptir ve gelinin her baba evine ziyareti sonrası bir bohça içerisinde damat evine tekrar gönderilir. Rize enişte lokumu adını her ne kadar yapılış amacından almış olsa da aileler arasındaki bağları sıkı tutmak, karşı tarafa afiyet dilemek ve ikramda bulunmak anlamları taşır ve Rize’nin kültürel özgünlükleri arasında yerini alır. Ürün özelliklerine bakıldığında bilindik lokum olmayıp kurabiye kıvamındadır ve “damat kurabiyesi” ve “kaynana lokumu” şeklinde de anıldığı görülür. Rize enişte lokumunun üzerinde bulunan çiziklerin sembolik anlamları olup kurabiyenin üzerindeki şeritler gelin ve damadın birlikteliğini temsil etmektedir. Rize enişte lokumu, Rize Belediyesi başvurusuyla 2021 yılında mahreç işareti ile tescillenmiştir. Tescillenen ürünün ayırt edici özellikleri arasında yapılırken Rize’de üretilen tereyağın kullanılması yer alır. Temelinde tereyağı, şeker ve un ile yapılan 15 cm uzunluğunda 2 cm kalınlığında kesilerek, 2’şer çizik atılarak fırında pişirilmesi sağlanır. Rize’de enişte lokumu pek çok pastanede streç filmlere sarılı halde satılmaktadır.
Referanslar
Başaran B. (2017). Gastronomi Turizmi Kapsamında Rize Yöresel Lezzetlerinin Değerlendirilmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5 (3): 135-149; Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2025). Enişte Lokumu, https://rize.ktb.gov.tr/TR-281396/rize-eniste-lokumu.html, (Erişim tarihi: 09 07. 2025); TRT Belgesel [@TRTBelgesel]. (2023, Temmuz 13). “Yiyeceğin Serüveni: Enişte Lokumu” TRT Belgesel’de [Video]. X (eski adıyla Twitter). https://x.com/TRTBelgesel/status/1679460668783878145, (Erişim tarihi: 09 07. 2025); Türk Patent ve Marka Kurumu (2021) Enişte Lokumu, https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/32968f66-3e23-4182-9ee7-3e5f526be54e.pdf, (Erişim tarihi: 09 07. 2025).