Sille Kurabiyesi
GASTRONOMİ Kurabiye
-
2025
Sille, Bizans döneminden günümüze uzanan köklü tarihi ve çokkültürlü yapısıyla dikkat çeken bir yerleşim yeridir. Bu kültürel çeşitliliğin zamanla Sille mutfağına da yansıdığı düşünüldüğünde, Sille kurabiyesinin ortaya çıkışıyla ilgili çeşitli görüşler öne sürülebilir. Örneğin Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi’nden (1923) önceki dönemde Sille’de birlikte yaşayan Rum ve Türk halkları, dini bayramlar, düğünler ve diğer kutlamalar sırasında bu kurabiyeyi hazırlardı. Ürünün özellikle Hristiyan Rumlar tarafından “Ekmek Bayramı” olarak bilinen özel günlerde yapılan tatlılardan biri olduğu rivayet edilir. Zamanla bu tarifin Müslüman halk tarafından da benimsenerek yerel mutfağa uyarlanmış olması muhtemeldir. Geleneksel olarak bayramlarda ve özel günlerde tüketilen ve yapımı zahmetli olan bu geleneksel kurabiye, misafirperverliğin ve komşuluk ilişkilerinin bir simgesi olarak kabul edilmiştir.
Geçmişte Konya’da özel günlerde, askerlik, kız isteme veya misafirlik için büyük tepsilerde yapılan, yalnızca üç malzeme ile hazırlanan ve fırınlarda odun ateşinde pişirilen Sille kurabiyesi, günümüzde evlerde ve bazı butik işletmelerde üretilmeye devam etmektedir. Bu kurabiyenin en belirgin özelliği ise uzun süre bayatlamadan dayanabilmesidir. Günlerce tazeliğini koruyabilen Sille Kurabiyesi, eğer hemen tüketilmeyecekse kapalı bir kapta buzdolabında ya da derin dondurucuda saklanarak muhafaza edilebilir. Ayrıca coğrafi işaret potansiyeli taşıyan bir ürün olduğundan Konya gastronomi turizminin geliştirilmesinde önemli bir rol oynayabilir.
Sille kurabiyesinin ayırt edici özelliklerinden biri, kullanılan malzemelerin kalitesi ve belirlenmiş oranlarıdır. Temel bileşenleri arasında buğday unu, margarin ya da vita yağı (tuzlu tereyağı önerilmez) pudra şekeri yer alır. Üretim süreci, hamurun yoğrulması, belirli şekiller verilmesi ve düşük sıcaklıkta uzun süre fırınlanmasını içerir. Bu uzun ve düşük sıcaklıklı pişirme süreci, kurabiyenin kendine özgü kıtır dokusunu ve uzun raf ömrünü sağlamaktadır. Sille’de ekmek fırınının olduğu 1977 yılına kadar kurabiyeler mutlaka bu fırında pişirilirdi. Fırında ikindiden sonra ekmek pişirme işi bittiğinde sıra kurabiyelere gelirdi.
Malzemeler:
Un: Genellikle yerel buğday unları tercih edilir. Unun kalitesi, kurabiyenin kıvamı ve dokusu üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir.
Yağ: Geleneksel tariflerde sadeyağı, vita yağı (veya margarin) kullanımı yaygındır. Sadeyağı kurabiyeye karakteristik bir lezzet ve aroma katmaktadır.
Pudra şekeri: Hamurun daha homojen bir yapıya sahip olmasını sağlar ve lezzet verir.
Aşağıda verilen ölçüden ortalama 21 adet kurabiye çıkar
Bir su bardağı erimiş ılık vita yağı
Bir su bardağı pudra şekeri
İki su bardağı un
Yapılışı:
Yağı eritilir. Eritirken mutlaka köpüğü/tortusu alınır. Ocağın altı kapatılır ve tereyağı donması için bekletilir. Donan tereyağı ise yağın altına çöken su atılır. Vita yağının suyu çıkmaz. Yağ tekrar eritilir. Bir ölçü kabıyla ya da bardakla yağı ölçülür. Yağ ne kadar kullanmışsa aynı ölçüde pudra şekeri eklenir. El ayası ile yoğurma kabında pudra şekeri eze eze yoğurulur. Bu işlem kıvamı gelinceye kadar devam etmelidir. Yoğurdukça karışım farklı bir hal alıp kendini belli edecektir. En son unu kontrollü bir şekilde ekleyip S şekli verilir. Kurabiyeler önceden ısıtılmış 170 derecede (alt üst) pembeleşinceye kadar pişirilir. Süre, ısının miktarı ve pişirilme usulüne yere göre değişiklik gösterebilir.
Sille Kurabiyesi, Sille’nin geleneksel lezzetlerinden biri olarak kabul edilmekte ancak geleneksel resmi coğrafi işaret tescili bulunmamaktadır.
Referanslar
Dünürlük Tabaklarının Olmazsa Olmazı “S” Kurabiye Tarifi. (2020, Eylül 30). [Video recording]. https://www.youtube.com/watch?v=1kUQSzb54tk, (Erişim tarihi: 10. 07. 2025); Işık, A. (2025). Sille kurabiyesi. İçinde Konya Ansiklopedisi. Konya Büyükşehir Belediyesi. https://www.konyapedia.com/makale/2495/sille, (Erişim tarihi: 10. 07. 2025); Özgül, E. (2022, Ağustos 16). Konyalılar bayatlamayan kurabiyeyi çok sevdi. https://www.merhabahaber.com/konyalilar-bayatlamayan-kurabiyeyi-cok-sevdi-1856783h.htm, (Erişim tarihi: 10. 07. 2025); Sille Kurabiyesi/ S Kurabiye / Un Kurabiyesi / Şekerleme. (2020, Ocak 20). [Video recording]. https://www.youtube.com/watch?v=Ti3TL9OU50U, (Erişim tarihi: 10. 07. 2025).