-
2024
Selanik kurabiyesi, Selanik gevreği veya ‘’biscotti’ olarak bilinen bu yiyecek, çay ve kahve saatlerinde tüketilen geleneksel bir İtalyan kurabiyesi veya bisküvisidir. Genellikle Akdeniz’de yaygın olan bu kurabiye Yunanistan’da biscota/ paximathia (peksimet: saklanmak üzere, dayanıklılığını artırmak için dilimlenip fırında kurutulmuş ekmek), İtalya’da biscotti, İspanya’da carquinyoli adlarıyla bilinmektedir. Yunancada paximathia sözcüğü peksimeti anımsatsa da Farsçada katı ekmek anlamına gelen beksimed, Arapça, Türkçe, Sırpça ve Hırvatçada birbirine benzer adlarla anılmaktadır. Çoğu araştırmacı bu sözcüğün Mezopotamya dillerine dayandığını belirtmektedir. Dolayısıyla bu yiyeceğin kökeninin tam olarak neresi olduğu tartışılabilmektedir.
Özgün adı ‘’biscotti’ olan bu kurabiye, Latince ‘biscostus’’ kelimesinin anlamı olan ‘’iki kere pişirilmiş’’ anlamına gelmektedir. İki kez fırınlanmış ürünler kendilerine özgü yapıya kavuşarak uzun süre saklanabilmektedir. Selanik gevreğinin hamuru da iki kez pişirilmekte ve bu pişirme tekniği Selanik gevreğine kıtır ve gevrek bir yapı kazandırmaktadır. Selanik gevreği badem, kuru üzüm, yaban mersini, fındık, ceviz, portakal kabuğu gibi birçok malzeme ile tatlandırılabilmekte ve süslenebilmektedir. Bu malzemeler gevrek içinde bulunarak hamura özgün tatlar ve dokular kazandırmaktadır.
Antik Roma döneminden beri yapıldığı bilinen bu kurabiyenin birinci yüzyılda Roma’da yaşamış yemek yazarı Paxamus’tan geldiği söylenmektedir. Bozulmaz yapıdaki yiyecekler yolculuklarda ve savaşlar esnasında çok tercih edilmiştir ve bu nedenle Roma lejyonlarının temel gıda maddesi haline gelmiştir.
Selanik gevreğinin hamurunu şekillendirmek için bazı yöntemlere başvurulabilir. Örneğin hamur rulo haline getirilerek, iki eşit parçaya bölünür ve ardından ince dilimler halinde rulodan parçalar kesilir. Bunun amacı ruloların kenarının eşit derecede kızarmasını sağlamaktır. Her bir rulo, şekillerini koruyacak şekilde fırın tepsisine yerleştirilir. Bu yöntem Selanik gevreğinin daha estetik ve düzenli görünmesini sağlamaktadır. İtalyan kökenli olmasına rağmen dünya genelinde popüler olan bu kurabiye, ev yapımı veya hazır paketlerde satın alınabilmektedir. Fırınlandıktan sonra cam kavanozlara alınan bu kurabiyelerin bir hafta gibi dayanıklılık süresi bulunmaktadır.
Referanslar
https://www.livapastacilik.com/blogs/p/evde-selanik-gevregi-biscotti-nasil-yapilir, (Erişim tarihi: 19.02.2024); https://nevrezkoylan.com/2022/03/selanik-gevregi, (Erişim tarihi: 19.02.2024)