Milas

Yerleşim Merkezi

Muğla ilinin ikinci büyük yerleşim bölgesi ve 13 ilçesinden biridir. Kuzeyinde Aydın’ın Söke, Koçarlı ve Çine ilçeleri, güneyinde Gökova Körfezi, doğusunda Yatağan ve Muğla’nın merkez ilçesi, batısında ise Bodrum ve Güllük Körfezi ile komşudur. Yüzölçümü 235.224 hektar; nüfusu 139.446’dır. Muğla’nın büyükşehir statüsüne geçmesiyle Milas’ın mahalle sayısı da 132 oldu. Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü Milas ve çevresinde, yazlar sıcak ve kurak; kışlar ılık ve yağışlı geçiyor. İlçenin ekonomisi başta tarım olmak üzere hayvancılık, madencilik, sanayi ve turizme dayanıyor.

İlçe; Milas-Söke-İzmir, Milas-Yatağan-Aydın, Milas-Yatağan-Muğla-Fethiye-Antalya, Milas-Bodrum karayolları ile bahsedilen güzergâhlara bağlanıyor. Bodrum’a karayolu ile geçiş ancak Milas üzerinden sağlanıyor. Milas’ın denize açılan kapıları olan Güllük ve Gökova körfezlerinde yer alan liman, marina iskeleler denizyolu ulaşımına da açıktır. Bu körfezler ve çevresi özellikle mavi yolculuğa çıkan yatların uğrak yeridir. Turizm amaçlı seyahatler için en önemli ulaşım noktası ise, ilçe merkezine 10 kilometre uzaklıkta olan ve 1997 yılında uluslararası hava trafiğine açılan Milas-Bodrum Havalimanı’dır. Havalimanı iki milyon yolcu/yıl kapasiteli iç hatlar terminaline ve beş milyon yolcu/yıl kapasiteli dış hatlar terminaline sahip olup, yıllık ortalama dört milyon yolcuya hizmet veriyor. Özellikle iç hat yolcu sayısı yıllar bazında düzenli artış gösteriyor.

Rüzgar tanrısı Ailos’un soyundan gelen Mylasos’dan adını alan Milas’ın antik ismi Mylasos ya da Mylasa’dır. Osmanlı döneminde Milas adını aldı. Milas, 5.000 yıldan fazla geçmişi ile tarih ve kültür birikimine sahip bir şehirdir. Bölgede Karia, Helen, Roma, Bizans, Selçuklu, Menteşe beyliği ve Osmanlı imparatorluğu gibi birçok uygarlık hüküm sürdü. Milas kenti Karia ve Menteşe beyliğinin başkentliğini yaptı. Zengin tarihi ve kültürel birikimi kentin her noktasında görmek mümkündür. Bölgede 27 antik kent kuruldu. İasos, Labranda, Euromos, Herakleia, Beçin, Sinuri, Olymos, Khalketor, Pidasa, Hydai, Passala, Bargiylia, Kindya, Hydisos, Keramos kentlerinin kalıntıları ziyaretçileri ağırlıyor. Milas ve çevresindeki diğer tarihi eserler; Uzunyuva Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı, Berberini Anıt Mezarı, Gümüşkesen Anıt Mezarı, Beçin Kalesi, Ahmet Gazi Türbesi ve Medresesi, Baltalı Kapı, Su Kemerleri, Hacı İlyas Camii, Ulu Camii, Hoca Bedrettin Medresesi, Belen Camii, Kurşunlu Camii (Firuz Bey Camii), Ağa Camii, Çöllüoğlu Hanı, Macar Evleri, Balık Pazarı Açık Hava Müzesi’dir.

Roma dönemine ait Gümüşkesen Mezar Anıtı, Bodrum’da yer alan ve dünyanın yedi harikasından biri sayılan Halikarnasos Mozolesi’nin küçük bir kopyası niteliğindedir. İlçe merkezinde Uzunyuva bölgesinde bulunan ve Karia bölgesinin başkent olduğu MÖ IV. yüzyıl içerisinde yapıldığı düşünülen Kral Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı yüzyılın buluşu olarak tanımlanıyor. Hem Uzunyuva’da hem de Milas’ın birçok bölgesinde kazı çalışmaları devam ediyor. Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı ile Beçin Ortaçağ Kenti UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nde yer alıyor. Çevredeki buluntuların sergilendiği Milas Müzesi 1987 yılında ziyarete açıldı. Müzede; 3.025 arkeolojik eser, 164 etnografik eser ve 1.174 sikke sergileniyor.

Milas, 197,4 kilometre ile Muğla’nın en fazla kıyı uzunluğuna sahip ilçesidir. Gökova ve Güllük körfezleri çok sayıda koy ve bük barındırıyor. Bu durum Milas’ı deniz turizmi için de tercih edilen bir destinasyon haline getiriyor. Güllük, Ören, Çökertme, Boğaziçi, Akbük, Kazıklı, Alagün, Kıyıkışlacık ve Zeytinlikuyu en önemli Milas kıyıları arasındadır. Bunlar dışında Bafa Gölü ve Tabiat Parkı, Tuzla Sulak Alanı, İncirliin Mağarası, Gökçeler Kanyonu, Milas Arastası, Hacı Ali Konağı ve Turhan Selçuk Karikatürlü Evi, Tarihi Milas Evleri görülmesi gereken turizm değerleri arasındadır. Salı Pazarı, Ören yamaç paraşütü parkuru, Alatepe’den Ören Yalısı parkuru ve Bafa Gölü kenarındaki Herakleia kentindeki Kral Yolu Trekking Parkuru ziyaretçilere farklı turizm deneyimleri sunuyor.

Milas, somut olmayan kültürel miras bakımından da oldukça zengin bir kenttir. Zeytin, coğrafi işaretli Milas zeytinyağı ve ot kültürünün ön plana çıktığı Milas mutfağı en önemli kültürel miraslardan biridir. Milas’ın kültürel geçmişi ve mahalle sayısının fazlalığı, hem deniz hem de kırsal alanda bulunan köylerinin etkisi ile yemekleri çok çeşitlidir. Yüzlerce yıllık geleneğin sürdürüldüğü ve bugün turlarda deneyimlenen Çomakdağ düğünleri ve etkinlikleri, Dibekdere çalgı kültürü ve tamamı yünden yapılan Milas halıları somut olmayan kültürel varlıklardandır. Geleneksel Deve Güreşleri, Milas Kültür Festivali, Milas Zeytin Hasat Şenliği, Milas Ot Festivali, Ördost Yamaç Paraşütü Festivali, Milas Gıda, Tarım ve Hayvancılık Fuarı turist çeken en önemli yöresel etkinliklerdir.

Milas; dokuz işletme belgeli konaklama tesisine ve 1.194 oda ve 2.462 yatak kapasitesine sahiptir. Bunlardan ikisi beş yıldızlı tesislerdir. 573 oda ve 1.169 yatak kapasitesi bulunan yatırım belgeli beş tesis bulunuyor. İşletme belgeli marina, yat yanaşma ve yat çekek yerlerinin toplam sayısı ise beştir. Son yıllarda Milas’a yapılan turizm amaçlı seyahatlerde artış gözlemlenmektedir. Turizm işletme belgeli konaklama tesislerine geliş sayısı 2017’de 11.883 iken, bu sayı 2018’de 28.549’a çıktı. Bu tesislerde geceleme sayısı 2017 yılında 33.839, 2018 yılında ise 75.746 olarak gerçekleşti. Geceleme sayısının 30.163’ü yabancı turistler tarafından gerçekleştirildi. Belediye belgeli konaklama tesisleri için tesise geliş sayısı 2017’de 2.196, geceleme sayısı 8.427’den 2018’de tesise geliş sayısı 7.346’ya, geceleme sayısı 23.705’e çıktı.

Milas, bir turizm destinasyonunun sahip olabileceği tüm arz verilerine sahiptir. Türkiye’nin en önemli turizm destinasyonlarından biri olan Bodrum’a yakınlığı ve Bodrum’a geçiş noktasında bulunması turistlerin daha çok Bodrum’da konaklaması sonucunu doğuruyor. Dolayısıyla Milas’a yapılan turistik amaçlı turlar günübirlik olarak düzenleniyor. Milas’ın geniş çaplı tanıtım çalışmalarının yapılması, sahip olduğu turizm potansiyelinin anlatılması kente olan çekiciliği arttıracaktır. Özellikle bölgede var olan turizmin mevsimlik özelliğinden doğan problemlerin, Milas’ta çok sayıda ve her mevsim gerçekleştirilebilecek alternatif turizm çeşitleri ile aşılması mümkün olabilir.

Yararlanılan Kaynaklar

Baysal, K., Kara, E. ve Bingöl, Z. (2016). Milas İlçesi Turizm Potansiyelinin Kültür Turizmi Açısından Değerlendirilmesi, Türkbilim Dergisi, 20: 87-100; Kültür ve Turizm Bakanlığı (Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü) (2019). Konaklama İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201120/konaklama-istatistikleri.html, (Erişim tarihi: 17.10.2019); Milas Belediyesi (2019). http://www.milas.bel.tr/index.php?modul=10_3&id=15, (Erişim tarihi: 15.10.2019); Milas Kaymakamlığı (2013). Milas Coğrafyası-Tarihi-Kültürü-Ekonomisi. Milas: Milas Kaymakamlığı Kültür Yayınları-1; Milas Kaymakamlığı (2019). Tarihçe, http://www.milas.gov.tr/milasin-tarihcesi, (Erişim tarihi: 15.10.2019); Muğla Büyükşehir Belediyesi (2015). Binlerce Yıldır İsmi Hiç Değişmeyen Kent Uygarlıklar Başkenti “Milas’’, Muğla’da Geçmişin İzleri, 1(2): 60-65; Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019). Milas, https://mugla.ktb.gov.tr/TR-73796/milas.html, (Erişim tarihi: 17.10.2019).