Damlıboğaz (Hydai) Örenyeri

Doğal ve Kültürel Miras Örenyeri

Damlıboğaz (Hydai) Antik Kenti, Muğla’nın Milas ilçesinde, Sodra Dağı’nın batısındaki Damlıboğaz Köyü’nde bulunmaktadır. Köyün dayandığı Kale Dağı ve Sarıçay (Kybersos) yatağı arasındaki alana yerleşik olan kentin kalıntıları Sarıçay’ın dere yatağının genişletilmesi ile tesadüfen ortaya çıkmıştır. Nekropol alanından kaçak kazılarla ortaya çıkarılan ve çoğu yurtdışındaki müze ve özel koleksiyonlarda bulunan eserler, Anadolu’nun en zengin Geometrik ve Orientalizan dönem arkeolojik malzemesi arasında gösterilmektedir.

Hydai, Antik dönemde Karia bölgesinde bulunuyordu. Hydai isminin Luvi dilinde duvar/hisar anlamına gelen kuta/kuda sözcüğünden “k” harfinin ihmal edilen şekli olduğu ileri sürülmektedir. Kentin MÖ V. yüzyılda Attika-Delos deniz birliğine üye olduğu ve buradaki kayıtlarda isminin Kydai olarak geçtiği bilinmektedir. Kent, MÖ II. yüzyılda üzerinde Sarıçay’ı temsil eden sakallı bir nehir tanrısının betimlendiği paralar bastırmıştır. Bunun dışında Hydai’in özel tarihine ilişkin bir bilgi yoktur.

Kentin kalıntıları; yeni tarım alanlarının açılması, kaçak kazılar ve inşaat faaliyetleri gibi nedenlerle oldukça kısıtlı olarak günümüze ulaşmıştır. Damlıboğaz Köyü’nün önündeki ovada Apollon ve Artemis Tapınağı’na ait olduğu ileri sürülen dağınık kalıntı yığınından bugün eser yoktur. Köy ile Sarıçay Vadisi’nde kurulan kentin akropolü köyün yaslandığı tepe üzerindedir. Vadiden yaklaşık 150-160 metre yükseklikteki akropol dört yönde halka sur denilen türden surlarla çevrelenmiştir. Nekropol alanında ortaya çıkarılan Geç Geometrik döneme ait bir mezar buluntuları Karia’nın bu dönemdeki ölü gömme geleneklerine ışık tutmaktadır. Mezar, büyük bir mağara şeklinde ana kayanın oyulması ile inşa edilmiştir. Ayrıca Sarıçay dere yatağındaki kazılarda Geometrik döneme ait yapıların duvar kalıntıları ortaya çıkarılmıştır.

Yararlanılan Kaynaklar

Diler, A. (2001). Damlıboğaz/Hydai Araştırmaları-2000. İçinde; K. Olşen, F. Bayram, A. Özme, H. Dönmez, N. Güder ve N. Toy (Editörler), Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Araştırma Sonuçları Toplantıları (ss. 225-236). İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları; Kızıl, A. (2002). Uygarlıkların Başkenti Mylasa ve Çevresi. İzmir: Kubilay Ofset.