Kent Rehberliği

İş ve Meslek Profesyonel Turist Rehberi

Turizm farklı bileşenlere sahip bir etkinliktir. Genelde ekonomik bir etkinlik olarak düşünülse de sosyal, kültürel ve çevresel boyutları da olan bir faaliyet türüdür. Bu sebeple turizmin etkileri incelendiğinde üç önemli temanın işlendiği görülür; bunlar, sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlardır. Mekânı değiştirme gücü genelde olumlu yönde olan turizmin mekânsal kalıplarına bakıldığında turistin geldiği, etkilediği ve etkilendiği yerler ön plana çıkar. Turizm olayı sürdürülürken farklı alanlardan birçok meslek erbabı da sektöre katkı sağlar. Bunlar en basit düzeydeki sıra işçiliğinden, profesyonel meslek gruplarına kadar değişkenlik gösterebilir. Ancak turizmin olumlu etkilerinin görülebilmesi ve bir mekânda ekonomik sektör olarak büyüyebilmesi ancak turistin gittiği destinasyondan mutlu ayrılması ile sonuçlanmaktadır. Bu süreçte sözü geçen farklı meslek gruplarının hepsinin etkisi olmaktadır. Lakin bu sektörler içinde gerek turistin doğrudan muhatap olduğu gerekse kendisinden bilgiler edindiği ve belirli bir süre etkileşime girerek kısa süreli de olsa aralarında bir bağın oluştuğu turist rehberlerinin önemi çok yüksektir. Zira gidilen mekânlar hakkında doğrudan bilgi sahibi ve otorite olduğu ön kabulü ile yola çıkılan rehberin mesleki yeterlilikleri ve kişisel bazı özellikleri ziyaretçileri doğrudan etkilemektedir. Yönettiği operasyonu başarı ile tamamlayan ve ziyaretçileri memnun bırakan bir rehber, o bölgenin turizmine katkı sağladığı gibi ulusal ve uluslararası manada da olumlu etkilere neden olmakta ve yabancı turistler üzerinde oluşan imaj ile ülkenin farklı yerleri de gezilmek için tercih edilebilmektedir. Bunun aksi durumunda ise turistler edindikleri olumsuz imaj sebebiyle bir daha o ülkeyi veya bölgeyi tercih etmeyebilmektedirler. Eğlenceli bir meslek gibi görünmesine rağmen oldukça yorucu, teknik bilgi ve birikim gerektiren bir meslek olan tur rehberliği birçok yeterliliği gerektiren meslek gruplarındandır. Tur rehberliği ziyaret edilecek destinasyonların tarih, kültür, tabiat, siyaset vb. birçok özelliğinin bilinmesinin yanında arkeoloji, mimari sanatlar hatta ülke yasaları hakkında dahi bilgi sahibi olmayı gerektirir. Gidilecek yerlerde nerede, nasıl konaklanabileceği, yiyecekleri ve diğer lokal özellikleri bilmesi gerekliliği de rehberlerde aranan durumlardandır. Bütün bunların yanında tur rehberlerinden bilgilerini aktarabilmesi için gerekli olan bir veya birkaç yabancı dili bilmesi de beklenmektedir. Turizm rehberliği turizm faaliyetinin tipine göre farklı branşlara ayrılabilmektedir. Örneğin arkeolojik sit alanlarına düzenlenen turlarda yörenin tarihi ve yöredeki eserlerdeki sanatları bilen bir rehber öne çıkarken, doğa temelli turizmde ise doğa ve ekosistem bilgisi yüksek rehberlere ihtiyaç duyulmaktadır. Tur rehberliğinin bu şekilde uzmanlaşmış bir diğer alanı da kent rehberliğidir. Dünyanın birçok yerinde deniz-kum-güneş tatili olarak da adlandırılan kıyı turizmine alternatif olan diğer bir turizm türü de kent turizmidir. Kent turizmi şehre ait çekicilikler, erişilebilirlik ve konaklama unsurları ile gerçekleşir. Turizmde hedef destinasyon şehir veya kasabalar gibi yerleşimler olup, çekicilik unsurları ve arz kaynakları da bu çevrelerde gerçekleşir. Şehre ait sanatsal unsurlar, müzeler, alışveriş merkezleri, kültürel öğeler, tarihi yapılar, konserler, eğlence parkları, eğlence mekânları, kongreler, iş seyahatleri, fuarlar, köprüler ve sadece kent hayatının kendisi dahi başlıca şehirsel çekicilikler olarak belirtilebilir. Böyle alanlara yapılan seyahatler günümüzde dünya turizmi açısından önem arz etmekte olup Newyork, Washington, Atlanta, Paris, Barselona, İstanbul gibi önemli merkezler bu alanda adlarını dünyaya duyurmuşlardır. Bir tur rehberi bazen bireysel olarak bazen ise bir turizm şirketinin organize ettiği turlarda, turistleri gezdirdiği alanlar hakkında bilgilendiren ve keyifli zaman geçirmeleri için liderlik eden meslek grubudur. Turun düzenlendiği şehirsel alana göre ziyaretçilere aktarılan bilgilerin değişmesi, rehberlik mesleğinde kent rehberliğini de ayrı bir uzmanlık alanı haline getirmiştir. Şehir turları tüm gün veya belirli bir zaman dilimi içinde sonlandırılan turlardır. Kent rehberleri de bu süre zarfında kentsel alanlardaki çekicilikleri tanıtmaktadır. Ancak şehirler iş bölümünün yoğunlaştığı farklı fonksiyonları barındıran ve bazen birçok kültürün bir arada yaşadığı kozmopolit alanlardır. Bu sebeple kent rehberleri de tarihi bilginin yanında şehrin kimliği, sosyolojisi, kültürü, ulaşımı, ekonomisi ve daha birçok özelliğini bilen ve aktaran profesyonellerdir.

Yararlanılan Kaynaklar

Li, M. ve Wu, B. (2016). Urban tourism. J. Jafari ve H. Xiao (Editör), Encyclopedia of Tourism içinde (ss. 993-995). Cham: Springer International Publishing; Medlik, S. (2003). Dictionary of Travel, Tourism and Hospitality (Üçüncü baskı). Büyük Britanya: Butterworth-Heinemann publications; Mitchell, G. E. (2005). How to start a tour guiding business. GEM Institute of Travel Career Development; Weiler, B. ve Black, R. (2015). Tour guiding research: Insights, issues and implications. Aspect of tourism: 62. Bristol, Buffalo, Toronto: Channel View Publications.