-
2020
Konumu itibariyle yolların kesişme noktasında bulunan Aksaray, geçmişten günümüze kadar ticaret yolu üzerinde önemli bir kavşak konumundadır. Denize 980 metre uzaklıkta olan şehrin güneydoğusunda 3268 metre yüksekliğindeki Hasandağı bulunmaktadır. Güneyinde Aksaray Ovası, doğusunda Doğu Anadolu Platosu ve batısında Türkiye’nin en büyük ikinci gölü olan Tuz Gölü ile çevrelenmektedir. Aksaray’ın komşu illeri Ankara, Niğde, Konya, Kırşehir ve Nevşehir’dir. Aksaray 15. 06. 1989 tarihinde Niğde’den ayrılarak il statüsüne geçmiştir. Türkiye’de sonradan il statüsüne geçirilen ilk vilayettir. Aksaray’ın nüfusu 2020 yılının verilerine göre 419.143’tür.
Bölgenin tarihi incelendiğinde Aksaray’la ilgili ilk bulgular MÖ 7000’li yıllarında görülüyor. Eskiden bölgede bulunan aktif yanardağ küllerinin sıkışması ve sonrasında oluşan tüf tabakalarının kolay kazılması sebebiyle bölgede birçok yeraltı şehri bulunuyor. Özellikle Selçuklu döneminde saraylar, kervansaraylar, zaviyeler ve medreseler yaptırıldı. Cumhuriyet dönemine kadar Konya’ya bağlı bir sancak olan vilayet, 1920 yılında il oldu. 1933 yılında tekrar Niğde’ye bağlanan ve ilçe yapılan Aksaray, 1989 yılında tekrar il statüsü kazandı. Aksaray’da karasal iklim hakim olup; kışları soğuk, yazları kurak ve sıcak geçmektedir. Kış ve yaz ayları, gece ve gündüz arasında sıcaklık farkı oldukça fazladır. Bölgede yaşayan insanların büyük bir çoğunluğu (yüzde 70) geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır.
Aksaray’da otomotiv ve imalat sanayisi gelişmiş durumdadır. En fazla hizmet veren sektörler metal eşya, gıda ve inşaat, mermer ve yapı malzemesi sanayisidir. Aksaray’a son yıllarda yapılan yatırımlar incelendiğinde en fazla yatırımın imalat, enerji ve hizmetler sektörüne yönelik olduğu görülmektedir. Son yıllarda Ihlara Vadisi, Narlı Gölü ve Hasan Dağı gibi doğal güzelliklerin de etkisiyle bölgede turizm hareketliliği başlamıştır. Özellikle Ihlara Vadisi, Kapadokya’ya da yakın olmasının etkisiyle yerli ve yabancı birçok turistin ilgilisini çekmektedir. Ihlara Vadisi, dünyadaki en önemli kanyonlardan bir tanesi olarak gösterilmektedir. Geçmiş dönemlerde içinde insanların yaşamış olması özelliğiyle de diğer kanyonlardan farklılık göstermektedir.
Aksaray ilinin sınırları içinde belediye ve bakanlık belgeli olmak üzere toplamda 32 konaklama tesisi bulunmaktadır. Bu konaklama tesisleri 2.728 yatak kapasitesine sahiptir. Aksaray’a gelen yerli ve yabancı turist sayısı 2019 yılı itibarıyla yaklaşık bir milyondur. Aksaray’ı ziyaret eden turistlerin yüzde 50’si Ihlara Vadisi’ne gelmektedir. Ihlara Vadisi’nin yanında Yüksek Kilise, Hasandağı, Kızıl Kilise, Narlı Gölü ve Selime Katedrali gibi tarihi ve doğal güzellikler turistlerin ilgilisini çekmektedir. Aksaray özellikle son yıllarda fotoğraf çekmek amacıyla seyahat eden turistlerin sıkça uğradıkları bir bölge haline gelmiştir.
Aksaray geçmişten günümüze gelen birçok yeraltı şehri, kaplıcaları, doğal güzellikleri ve tarihi yapıları ile kültür turizmi, sağlık ve termal turizm, yayla turizmi, dağcılık gibi farklı alternatif turizm çeşitlerine uygun bir bölgedir. Deniz seviyesinden 3.268 metre yükseklikte bulunan Hasan Dağı; kış turizmi, avcılık ve dağcılık için oldukça uygundur. Selçuklu ve Karamanoğulları döneminden günümüze gelen birçok farklı yapıt (Zinciriye Medresesi, Ulu Camii, Eğri Minare, Somuncubaba) kültür ve inanç turizmi açısından önemli merkezlerdendir. Tarihinin çok eskiye dayanması, birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapması ve bu medeniyetlerin farklı dinleri yaşaması bölgeyi turizm açısından avantajlı bir konuma getirmektedir. Ayrıca ana yolların bağlantı noktasında bulunması da bölgenin kolay ulaşılabilir olmasını sağlamaktadır.
Yararlanılan Kaynaklar
Aksaray Belediyesi (2020). Kentsel Yapı, https://www.aksaray.bel.tr/kentsel-yapi-126, (Erişim tarihi: 17.02.2020); Güner, Ç. ve Türkay, O. (2019). Turizm Motivasyonu Olarak Fotoğraf Çekme: Fotoğraf Amaçlı Seyahat Eden Bireyler Üzerine Bir İnceleme, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2): 1177-1192; Tuncer, M. ve Çavuş, S. (2017). Gelişen Turizm Destinasyonlarından Biri Olarak Aksaray İlinin Alternatif Turizm Potansiyelinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4: 51-60; Türkiye Kültür Portalı (2020). Hasan Dağı, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/aksaray/gezilecekyer/hasan-dagi, (Erişim tarihi: 17.02.2020).