Akıllı Turist

KAVRAM Üretim Yönetimi ve Pazarlama İletişim Bilimleri Teknoloji Disiplinlerarası

Endüstri 4.0 kavramı ile bireylerin iş yapma şekilleri köklü bir değişime uğramıştır. Akıllı sözcüğü endüstri 4.0 ile gündeme gelmiştir. Akıllı sözcüğüne gelene dek geçirilen aşamalardan bahsetmek yerinde olacaktır: 1. Endüstri devriminde buhar ve makinelerle fabrikalarda üretim söz konusudur. 2. Endüstri devriminde ise elektrik ve montaj hattıyla seri üretim başlamıştır. 1950’li yıllarda başlayan 3. Endüstri devriminde analogdan dijital döneme geçilmiştir. 4. Endüstri devrimi ya da endüstri 4.0 döneminde ise internetle birlikte fiziksel ve dijital dünya birleşmiştir. Yapay zekâ, nano teknoloji ön plana çıkmıştır. Üretim sürecinde insan zekâsı arka plana geçerek görevi yavaş yavaş robotlara devretmiştir.

Üretim sürecinin değişmesi her alanda değişikliklere neden olmuştur. Eğitim, iletişim alanında görülen değişimlerden turizm sektörü de etkilenmiş ve özellikle mobil teknolojiler, akıllı uygulamalardan yararlanan akıllı turist kavramı terminolojide yerini almıştır. Akıllı turistlerin kullandığı, herkesi birbirine bağlayan akışkan bir toplum haline getiren anahtar kelime, internettir. Akıllı şehirler, akıllı telefonlar, akıllı turizm vb. kavramların var olması internetle ortaya çıkmıştır. Akıllı turist, yerel yönetimlerin oluşturduğu akıllı uygulamaları kullanarak akıllı kentte, akıllı telefonuyla seyahat edebilmektedir. Kısaca bu deneyimleri akıllı hale getiren internettir.

McLuhan’ın söylemiyle teknoloji insanın uzantısı durumundadır. Bu bağlamda bireylere eklemlenen yeni iletişim teknolojileri, turistlerin ağ kenti ile bütünleşmesine ve kentteki deneyimlerini birbirlerinin ekranlarında yeniden üretmelerine yardımcı olmaktadır. Bu teknolojiler dâhilindeki akıllı turizm uygulamaları sayesinde akıllı turistler gidecekleri destinasyonları belirleme, ulaşım imkânları, otellerin sunduğu olanaklar gibi konularda seyahatlerinin öncesinde herhangi bir rehbere ihtiyaç duymadan araştırma yapabilmekte seyahatleri boyunca müzelerde, havalimanlarında, restoranlarda bu teknolojilerden ve uygulamalardan yararlanmaktadırlar. Akıllı turist kavramı, akıllı kent bileşenleri olan akıllı mobilite, akıllı yönetişim, akıllı çevre, akıllı ekonomi ve akıllı yaşamdan ayrı düşünülemez. Akıllı turistler artırılmış gerçeklik, çok dilli uygulamalar, kare kodlar gibi akıllı turizm uygulamalarını seyahatleri boyunca kullanırlar. Örneğin multimedya rehberler, akıllı kartlar, navigasyon uygulamaları, bilgi kioskları, sanal gözlük, yapay zeka, simülasyon teknolojileri günümüzde kullanılmaya başlanmıştır.

Akıllı turistler konum tabanlı medya kullanarak diğer turistler için de iz (veri) bırakırlar. Akıllı turistler tarafından bırakılan izler büyük verinin (big data) bir parçasıdır. Örneğin kent içinde gezen akıllı turistlerin bıraktığı veriler (fotoğraf, video, metin vb.) diğer turistler tarafından görülmekte onların da katkısıyla veri havuzu, kartopu misali artmaktadır. Akıllı turistler konum verisi, fotoğraf ve video paylaşarak özellikle sosyal medyada üretici konumuna gelmişlerdir. Çeşitli yorumlar, değerlendirmeler, görseller sayesinde internet ve sosyal medya bir çeşit gezme rehberine dönüşmüştür. Akıllı turistler hem bu büyük rehberi takip ederler hem de rehbere her an veri girişi yaparlar. Turistlerin %85’i seyahatleri boyunca akıllı telefon, tablet, iPod vb. cihazlarla hareket etmektedir. %97’si ise sosyal medya platformlarında paylaştıkları verilerle bulundukları destinasyonun tanıtımına katkıda bulunmaktadır.

Son kertede akıllı turist kavramı literatüre endüstri 4.0, internet, akıllı uygulamalar ve iletişim teknolojileri ile girmiştir. Akıllı turist, diğer sektörlerde olduğu gibi sadece tüketen değil dâhil olduğu büyük veriye eklemlenerek sosyal medya yardımıyla aynı zamanda üreten ve akıllı turizm kapsamındaki uygulamalara hâkim turist tipidir.

Referanslar

Bahar, M., Yüzbaşıoğlu, N. ve Topsakal, Y. (2019). Akıllı Turizm ve Süper Akıllı Turist Kavramları Işığında Geleceğin Rehberliğine Bakış, Journal of Travel and Tourism Research, 14: 72-93. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ttr/issue/59443/643314; Başar, A. ve Yıldırım, M. (2023). Turist Rehberlerinin Bakış Açısından Akıllı Turizm Uygulamalarının Değerlendirilmesi: Çanakkale Rehberler Odası Örneği, Turist Rehberliği Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(1): 14-35. Erişim adresi: https://turnad.org/cilt-volume-4-sayi-issue-1-2023/; Korkutata, E. (2023). Akıllı Turizm Teknolojilerinin Turist Tatminine ve Yeniden Ziyaret Etme Niyetine Etkisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 11(3), 2310-2327. Erişim adresi: https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1198230; Lavarone, A. H. (2019) Ağ Toplumunda Kent Gezgini. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.