Mardin’in Nusaybin ilçesinde yer almaktadır. Yukarı Mezopotamya’nın en eski ibadet yerlerinden, dünyanın ayakta kalan en eski vaftizhanesi kabul edilen ve VIII. yüzyılda kiliseye dönüştürülen Ortodoks Mor Yakup Kilisesi ile bitişiğindeki Hz. Muhammed’in on üçüncü kuşaktan torunu Zeynel Abidin’in adını taşıyan türbe ve caminin bulunduğu alan, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer almaktadır. Günümüzde tek avlu olarak birleştirilmiş olup bir arada yaşama kültürünün izlerini, hafızasını bugüne taşıyan önemli iki yapıdır.

Zeynel Abidin Camii Külliyesi; cami, minare, iki türbe (Zeynel Abidin ve onun kız kardeşi Sitti Zeynep Türbeleri), şadırvan, medrese odaları, mezarlık alanı ve yeni abdesthane yapılarından oluşmaktadır. Külliye; bahçeli, açık bir avlunun içerisinde şekillenmiş olup; genel olarak L plan şemasında inşa edilmiştir. Avlunun doğu tarafındaki minare 1956 yılında inşa edilmiştir. Caminin kuzey girişinde, kalın sütunlarla desteklenmiş çapraz tonozla örtülü kare planında harim vardır. Caminin güneybatı köşesinde, Zeynel Abidin ve Sitti Zeynep türbeleri bulunmaktadır. Tapınağın kapısındaki Epigraf, bu binanın 1159 yılında inşa edildiğini göstermektedir. Külliyenin batı kısmı eskiden medrese iken günümüzde Kız Kuran Kursu ve türbe ziyaret mekânlarından oluşmaktadır. Bu bölümlerin batısında ise yeni abdest mekanları mevcuttur. Avlunun kuzey kesimi bahçe ile çevrelenmiştir. Avlunun batı köşesinde abdest şadırvanı yer almaktadır. Caminin doğu ve güney cephelerinde büyük mezarlık alanı mevcut olup; doğu bitişiğindeki süslemeli (sarıklı) taş sanduka tipli mezarlar Tayyi aşireti şeyhlerine ait olup; XIX. yüzyıl geç Osmanlı dönemine tarihlenmektedir. Diğer mezarlar ise günümüze aittir.

Yukarı Mezopotamya Bölgesi’ndeki en eski Ortodoks kiliselerden biri olarak bilinen kilise, MS 309 yılında Nusaybin piskoposluğuna getirilen Mor Yakup tarafından 313 yılında inşa ettirilmiştir. Bazı yazıtlardan, kilisenin Nusaybin Katedraline ait vaftizhane binası olarak inşa edildiği, ancak sonraki dönemlerde katedralin ve diğer yapıların yıkılmasıyla birlikte Mor Yakup Kilisesi’ne dönüştürüldüğü ortaya çıkmaktadır. Mor Yakup Kilisesi ve arkeolojik kalıntılar, erken Hıristiyanlık döneminden kilise, vaftizhane ve katedralden oluşan önemli bir dini kompleks oluşturmaktadır. Mor Yakup Kilisesi ve arkeolojik kalıntıları, IV. yüzyıldan beri Nusaybin’in piskoposluk merkezi olmuştur. Eski kaynaklarda varlığından söz edilen katedralin kalıntıları vaftizhanenin etrafındaki arkeolojik kazılarla ortaya çıkarılmıştır. Mülkiyet son aşamada bir kilise olarak işlev görmüştür. Zeynel Abidin Camii Kompleksi, kurulduğundan bu yana orijinal işlevinde herhangi bir değişiklik yapılmadan da hayatta kalmıştır.

Farklı dinlerin, sanatsal, politik ve kültürel mirasların izlerini taşıyan Mor Yakup Kilisesi ve Zeynel Abidin Camii Kompleksi, günümüze kadar bütünsel bir şekilde ayakta kalan iki önemli dini yapıdır. Aslında, dini işlevlerinin yanı sıra, bu özelliklerin her ikisi de inşa edildiklerinden beri eğitim ve bilim merkezleri olarak hizmet etmiştir. Aynı zamanda, İslam ve Hıristiyan inancındaki önemli bireylere ait bu yapılardaki mezarlar nedeniyle, her iki mülk de şehir ve bölge sakinleri için olduğu kadar dünyanın her yerinden gelen her iki din mensupları için de önemli yerlerdir. Tarihsel bir dönemi ve ortak bir kaderi paylaşarak, bu iki yapı, farklı dinlerin, dillerin ve kültürlerin varlığının kanıtı olarak insanlık tarihini ve kültürünü zenginleştirmektedir. Süryani kaynaklarına göre, Zeynel Abidin Camii’nin inşası için gerekli olan para, iki Hıristiyan rahip tarafından Tanrı’ya giden yolda para harcama fikriyle verilmiştir. Ayrıca Osmanlı dönemi kayıtları, cami ve kilisenin ortak bir vakıf mülkiyetine sahip olduğunu göstermiştir.