Mardin ilinin Tur Abdin bölgesi Süryaniler için oldukça önemlidir. Tur Abdin isminin “Köle Dağı” anlamına gelmektedir. Tur Abdin bölgesinde yer alan kiliseler arasında Midyat ilçesindeki Mor Gabriel Manastırı tarih ve kültür açısından önemlidir. Manastır, Midyat’a yirmi üç kilometre uzaklıkta Yayvantepe (Kartmin) köyünde yer almaktadır. Dolayısıyla “Doğu Manastırlarının Güneşi” olarak da tanımlanan Manastırın, Savurlu Mor (Aziz/Saint) Samuel (Şumil) ile Kartminli Mor Şemun tarafından 397 yılında yaptırıldığı yönünde bilgiler bulunmaktadır. Manastır, Süryanice’de “Rahiplerin Meskeni” anlamına gelen “Dayro d’Umro” isminden türetilen Deyr-el Umur ya da Deyrulumur ismiyle de anılmaktadır. Mor Gabriel Manastırı adı ise Turabdin Metropoliti Mor Gabriel’in (634-668) adından gelmektedir. Manastır, 613/5 yılından 1915 yılına kadar belli dönemlerde Metropolitlik merkezi olarak faaliyet göstermiştir. Mor Gabriel Manastırı VI. yüzyılda Kudüs ile eş değer görülmeye başlanmıştır. Kartmin Üçlüsü başlıklı metinde Mabuğ (Menbeç) Metropoliti Filuksinos'un (ö. 532) her kim burayı imanla yedi kez ziyaret ederse Yeruşalem’e  (Kudüs) gitmiş gibi olur, çünkü buranın Kudüs benzeri ve örneğinde inşa edildiğini, oranın modeline göre kurulduğunu söylemiştir. Dolayısıyla Süryanilere göre manastır, İkinci Kudüs olarak da kabul edilir. Süryani Ortodoks Kilisesi’nin lideri olan Kadasetli Patrik Mor İğnatius Zakka I. Iwas (1933-2014), Mor Gabriel Manastırı’nın da içinde bulunduğu Turabdin bölgesini “Kudüs’ten sonra ziyaret edilmesi gereken kutsal bir yer” olarak değerlendirmiştir. 

UNESCO, 2021 yılında Mor Gabriel Manastırı’nın da içinde olduğu Tur Abdin’deki dokuz kilise ve manastırı Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dâhil etmiştir. Manastır, hem dini bir yapı hem de kültürel miras açısından önemli bir turizm merkezi haline gelmiştir. Manastırı, her yıl yaklaşık yüz bin yerli ve yabancı turist ziyaret etmektedir. Manastır en eski Süryani Ortodoks mekânlarının yanı sıra, Süryani metropolit merkezlerinden biridir.  Manastır, Anastasia Kilisesi, Meryem Ana Kilisesi, Theodora Kubbesi, anıt mezarlar ve papaz evi gibi farklı yapıdaki bölümlerden oluşmaktadır. Manastırın inşasında, V ve VI. yüzyıldan kalan eşsiz yapılar, Bizans dönemi mozaikleri, kubbeleri ve kapıları kullanılmasının yanı sıra Midyat kesme taşları ile inşa edilmiştir. Manastırın duvar işçiliği ve süslemeleri sanat tarihi açısından güzel örneklere sahiptir. Süryanilere göre eğitime katkısı ve zengin kütüphanesi bakımından değerli olan manastır ile ilgili çok sayıda mucizeler söz konusudur. Bu nedenle de Süryaniler, birçok azizin mezarının, kemiklerinin bulunduğu ve temelinin melekler tarafından atıldığına inanmaktadır.