Vasada Antik Kenti

Doğal ve Kültürel Miras Antik Kent

Günümüzde Konya’nın Seydişehir ilçesi Bostandere Köyü'nün civarında yer almaktadır. Antik kente ulaşım Konya – Seydişehir yolundan Bostandere yönüne doğru dönüldükten sonra üç-dört kilometre mesafede bulunmaktadır. Bostandere yakınlarında bulunan bu antik kentin Vasada olduğu Ramsay tarafından belirlenmiştir.

Bölgede Arkeolog Lütfi Önel ve Mehmet Mertek tarafından yapılan arkeolojik çalışmalar sonucunda özellikle tiyatro bölgesinde bulunan malzemeler MS II. ve III. yüzyıllara yani Roma dönemine tarihlendirilmiştir. Ancak Ptolemaios tarafından ise bu kentin Isauria’ya giden antik yolun üzerinde bulunan bir Hellenistik kent olarak gösterildiği de bilinmektedir.

Vasada antik kentinin günümüzde görülen kalıntılarının en önemlisi olarak kentin tiyatrosunu gösterilebilir. Bu tiyatronun kalıntıları, Bostandere kasabasına su götürme çalışmaları sırasında ortaya çıkmıştır. Daha sonra kısıtlı imkanlarla çeşitli dönemlerde arkeolojik çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

Kentin tiyatrosu doğal bir tepenin at nalı şeklinde düzenlenmesi yöntemi ile yapılmıştır. Tiyatronun bazı kaynaklarda 3.000 civarı kapasiteye sahip olduğu belirtilse de bu rakamın aslında 2.000 civarı olabileceği düşünülmektedir. Tiyatronun oturma sıralarının (cavea) bazıları bölgede yaşayan insanlar tarafından alınarak yapı işlerinde devşirme malzeme olarak kullanılmıştır.

Tiyatronun son iki sırası son dönem çalışmalarında ortaya çıkarılması ile birlikte 15 oturma sırasına sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu oturma sıralarının beş farklı noktasından iniş-çıkışın gerçekleştirilebilmesi için alt kısımlarının aslan pençesi şeklinde tasvir edildiği merdiven basamakları yapılmıştır. Bölgenin iki kilometre yakınlarında bulunan taş ocağından getirilen gri andezit taşlarından yapılmış olan tiyatronun oturma sıralarının 84 santimetre genişliğinde, 45 santimetre yüksekliğinde olduğu belirlenmiştir.

Kentin tiyatrosu haricinde nekropol’ü de önemli buluntular veren bir kazı alanı olmuştur. Burada yapılan çalışmalarda ve çevrede ele geçirilen nekropole ait mezar stelleri, lahitler, ostothekler gibi arkeolojik malzemeler, Bostandere köy merkezindeki alanda, Bostandere Belediyesi'nin bahçesinde, Seydişehir Belediyesi'nin bahçesinde ve Konya Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

Vasada antik kenti Lykaonia’nın sınırları içerisinde bulunup, Via Sebaste yolu üzerinde yer almaktadır. Bu yol, güneye Isauria’ya ve hatta bölgenin Akdeniz’e ulaşımda kullanılan önemli bir yol olmuştur.

Kent, Roma döneminden sonra da önemini korumuştur. Bizans döneminde bölgede piskoposluklar kurulmuştur ve bunlardan biri de Vasada olmuştur. Ayrıca Bostandere’de bulunan Kestel Dağı’ndaki akropolis Roma ve Bizans dönemlerine tarihlendirilmektedir.

Konya – Seydişehir yolundan Bostandere istikametine doğru dönülen yol, sadece Vasada antik kentine ulaşımda kullanılmamalıdır. Bu yoldan ilerlendiği zaman Konya ilinin Hatunsaray ilçesine gidilebilmektedir. Yolda, henüz oluşumunu tamamlamamış peribacasına benzetilebilecek olan doğal oluşumlar göze çarpmaktadır. Ayrıca bu yol kullanılarak da hem Konya İli Hatunsaray ilçesinde bulunan Listra (Kilistra) antik kenti hem bu doğal oluşumlar hem de Vasada antik kenti değerlendirilebilir.

Yararlanılan Kaynaklar

Bahar H. (2008). Konya – Karaman Yüzey Araştırmaları 2006. İçinde; 25. Araştırma Sonuçları Toplantısı, cilt-I (ss. 235 – 254): Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları; Gül A. (2019). Roma Döneminde Lykaonia Bölgesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karaman: Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Yıldız N. (2004). Seydişehir ve Civar Köylerdeki Heykeltıraşlık Eserler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Önel L. ve M. Mertek, Vasada Antik Kenti Tiyatrosu 2010 – 2011 Yılı Kurtarma Kazısı ve Temizlik Çalışması; Ramsay W. M. (1960). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası (Çev: Mihri Pektaş). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.