Türkiye’de Önlisans Düzeyindeki Turizm Programları

Eğitim-Öğretim Önlisans Düzeyinde Bölüm/Program

Önlisans düzeyinde turizm eğitimi-öğretimi yapmak üzere üniversitelere bağlı olarak turizm sektörünün ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla kuruldular. Dört yarı yıl ve iki yıllık eğitim yapmak üzere kurulan önlisans düzeyindeki turizm programlarının ilki Hacettepe Üniversitesi’ne bağlı olarak 1973 yılında açılan Mesleki Teknoloji Yüksekokulu’nda eğitim-öğretime başladı. Mesleki Teknoloji Yüksekokulu’nın o dönemki bölümleri arasında Ağaç İşleri, Elektrik - Elektronik, Kooperatif İşletmeciliği, İş İdaresi ve Turizm İşletmeciliği bölümleri yer alıyordu. Hacettepe Üniversitesi Senatosu tarafından bu okul 1976 yılında bir yıl hazırlık olmak üzere beş yıllık fakülteye dönüştürüldü ve önlisans programları kapatıldı. Senato kararı ile 1974-1975 ve 1976 yıllarında bu bölüme giriş yapan öğrencilerin iki yıllık diploma almak istemedikleri takdirde hazırlanan ders programları doğrultusunda lisans tamamlamak üzere üçüncü ve dördüncü sınıflara geçişleri sağlandı.

Turizm işletmeciliği ve otelcilik alanındaki ikinci önlisans programı, 1974-1975 eğitim-öğretim yılında Aydın Önlisans Yüksek Okulu adıyla Ege Üniversitesi’ne bağlı olarak 200 öğrenci ile eğitim-öğretime başladı. Bu okul da 1977-1978 eğitim-öğretim yılında öğrenci alımını durdurdu ve Aydın Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu adını alarak dört yıllık okula dönüştürüldü. Önlisans programlarında öğrenim gören öğrencilere dört yıllık turizm ve otel işletmeciliği veya İzmir’deki işletme lisans programlarına devam hakkını tanındı.

Bu alanda açılan üçüncü okul, 1976 yılında Boğaziçi Üniversitesi’ne bağlı Meslek Yüksekokulu Turizm İşletmeciliği Programı’dır. Önlisans turizm programlarının 1980-1990 yılları arasında eğitim-öğretime açılanlarının açılış tarihleri şu şekildedir: İstanbul Teknik Üniversitesi Sakarya Meslek Yüksekokulu (1981), Ondokuz Mayıs Üniversitesi Amasya Meslek Yüksekokulu (1980), Çukurova Üniversitesi Mersin Meslek Yüksekokulu (1982), Akdeniz Üniversitesi Meslek Yüksekokulu (1982), Dokuz Eylül Üniversitesi İzmir Meslek Yüksekokulu (1982), Hacettepe Üniversitesi Ankara Meslek Yüksekokulu (1982), Gazi Üniversitesi Bolu Meslek Yüksekokulu (1982), Trakya Üniversitesi Edirne Meslek Yüksekokulu (1984), Selçuk Üniversitesi Niğde Meslek Yüksekokulu (1986), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu (1987), Ege Üniversitesi Çeşme Meslek Yüksekokulu (1987), Fırat Üniversitesi Elazığ Meslek Yüksekokulu (1987), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu (1988), Uludağ Üniversitesi Balıkesir Meslek Yüksekokulu (1986), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu (1988), Uludağ Üniversitesi Bursa Meslek Yüksekokulu (1988), Bilkent Üniversitesi Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksekokulu (1988), Cumhuriyet Üniversitesi Tokat Ziraat Fakültesi Meslek Yüksekokulu (1988-1989), Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Meslek Yüksekokulu (1989), Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu (1989) ve Selçuk Üniversitesi Beyşehir Meslek Yüksekokulu (1989).

Bu maddenin yazıldığı dönemde (2020), Türkiye’de 150 dolayındaki Meslek Yüksekokulu şu alanlarda eğitim-öğretim vermektedir: Aşçılık, Balon Pilotluğu, Deniz ve Liman İşletmeciliği, Hava Trafik Kontrolü, İkram Hizmetleri, Marina İşletme, Otobüs Kaptanlığı, Pilotaj Eğitimi, Raylı Sistemler İşletmeciliği, Seyahat-Turizm ve Eğlence Hizmetleri, Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği, Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Ulaştırma ve Trafik Hizmetleri, Yat İşletme ve Yönetimi ve Yat Kaptanlığı.

Yararlanılan Kaynaklar

Ege üniversitesi (2005). Kuruluşundan Günümüze Ege Üniversitesi (1955-2005). İzmir: Ege Üniversitesi Matbaası; https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Meslek-Yuksekokullar%C4%B1/ilan_edilecek_hali_tekniker_unvani_alan_programlar_..pdf, (Erişim tarihi: 22. 08. 2020); Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı (1992). Türkiye’de Turizm Eğitim Kurumları. İstanbul: Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı yayınları, No: 23.