Turistik Ürün
Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama
-
2019
Turistin seyahati boyunca oluşan gereksinimlerini karşılayacak mal ve hizmetler bütünü olarak belirtilmektedir. Genel bir bakış açısıyla turistik ürün; turistin, yaşamını geçirdiği yerden ayrılıp tekrar aynı yere dönüşüne kadar olan sürede, satın aldığı mal ve hizmetler ile edindiği tecrübelerin tamamını oluşturmaktadır.
Turistik ürün, genellikle soyut ve bileşik durumdadır. Bu nedenle çok farklı tanımlamaları mevcuttur. “Turistin seyahate çıktığı andan geri dönünceye kadar kullandığı, talep ettiği, satın aldığı ve tükettiği her türlü turistik mal ve hizmet, diğer mal ve hizmetler ile deneyimler”; “Fiziksel nesneler, hizmetler, turizm işletmeleri ve turizm hareketine katılanların yararlandıkları veya satın aldıkları her türden etkinlik” turistik ürün açıklaması için kullanılan diğer tanımlamalardandır. Bir kişi turizm kapsamında eylem gerçekleştirdiğinde, günlük ihtiyaçlarının yanında bazı ek turistik gereksinimler duyacaktır. Bu gereksinimlerin karşılanması amacıyla turistik arz verileri kullanılarak turistik isteğe sunulan ve ekonomik fayda edinilen her çeşit ekonomik ve serbest varlık veya bu varlıkların bütünü turistik ürünü genel olarak tanımlamaktadır.
Turizmde ürün, tüketicilerin yer değiştirmelerine ve tatil yapmalarına imkân veren hizmetler ile bir ülke veya yörenin sahip olduğu tüm doğal, tarihi ve turistik kaynaklardır. Turistik ürün genellikle soyut, bu sebeple depolanamayan, üretildiği noktada tüketilen, destekleyici ürünlere bağımlı, mevsimsel özellik taşıyan, duygusal satın alma kararı ve yüksek rekabet oranına sahip üründür. Ayrıca birden fazla ürünün bir araya gelmesiyle oluşan, çekicilik, yararlılık, kolay elde edilebilirlik özelliklerine sahip ürün olarak tanımlanmaktadır.
Turistik ürün tanımlamasına, güneş kremi veya seyahat rehberi gibi satın alınan bir mal ya da konaklama ve ulaşım gibi hizmetler girebilmektedir. Bir turistik ürün, belirli ilgi alanları etrafında oluşan değişik özelliklere sahip bir bütünü ifade etmektedir. Bu ifade, belirli bir paket veya destinasyon pazarlamasında kullanılabilmektedir. Bu açıklamadan yola çıkarak; sağlık turizmi, ekoturizm, gastroturizm, şehir turizmi, tarımsal turizm, kış turizmi, deniz-güneş-kum turizmi gibi turistik ürün çeşitlerinin olduğu belirtilmektedir.
Turistik ürün başlangıç, gelişme, olgunlaşma ve düşüş dönemleri olmak üzere dört yaşama dönemine sahiptir. Söz konusu yaşama dönemlerinin uzunluğu ürün, hizmet çeşidi ve işletme organizasyonu çeşidine göre farklılık göstermektedir. Ürünün bu nedenle yaşam süresini tahmin etmek zordur. Tüketicinin karar ve davranışları, ürün veya hizmetlerin piyasaya girme ve çekilme zamanlarına ya da ürün ve hizmetlerde değişiklik yapılma gerekliliğine yön vermektedir. Bir turistik ürünün pazardaki durumu, tüketicilerin beklentisi, rakiplerin imajı ve ülkenin kişiliği gibi etkenlerinin bir araya gelmesi ile belirlenmektedir.
Turistik ürün unsurları çekicilik, etkinlikler, ulaşılabilirlik, turizm işletmeleri ve imaj olmak üzere beş gruptan oluşmaktadır. Turistin seyahat etmek istediği bir yeri ya da sürekli yaşadığı yer ile ilgili olan etmenleri, başka bir yere ya da etmenlere tercih etmesini sağlayarak turizme iten unsurlar turistik ürünün çekicilik özelliğini tanımlamaktadır. Bir turist mekânı hissetmek ve deneyimlemek ister. Turizm ürününün çekiciliğini, doğal, sosyo-kültürel, ekonomik ve psikolojik unsurlar etkilemektedir. Kapadokya vb. bölgelerde yer çekiciliği; fuar, konser vb. sanat gösterileri gibi etkinliklerle de olay çekiciliği meydana gelir. Ürünün fiyatı ekonomik açıdan; ürünün modaya ve alışkanlıklara uygunluğu psikolojik açıdan çekicilik unsurları arasında yer almaktadır. Yüksek çekicilikteki ürünlerin/destinasyonların, pazarlama açısından yakın ve düşük maliyetle ulaşıma sahip olması turistik ürüne ait ulaşılabilirlik etkenini ifade etmektedir. Bir destinasyonda, çekicilik, ulaşılabilirlik ve turizm işletmeleri unsurlarının bulunmaması, turistik ürünün oluşmasına engel olacaktır.
Turistik ürünü oluşturan ana unsurlardan biri olan turizm işletmeleri arasında ulaştırma işletmeleri, konaklama işletmeleri, yiyecek-içecek işletmeleri, rekreasyon işletmeleri, hediyelik eşya üreten ve pazarlayan işletmeler ile fuar ve kongre hizmeti sunan işletmeler yer almaktadır. Ayrıca tur operatörleri ile seyahat acentaları de bu kapsamda sıralanmaktadır. Dünya genelinde gerçekleştirilen festival, fuar, kongre, bayram, karnaval, spor organizasyonları gibi etkinlikler turizm talebini arttırmaktadır. Turizm işletmeleri ile destinasyon bölgelerinin sahip olduğu imaj da tüketicilerin tercih kararını etkilemektedir. Tüm bu unsurlar güçlü bir turistik ürünün ortaya konulması demektedir. Dünya turizminden pay almak için turistik ürünün ve turistik ürün unsurlarının dikkatle incelenerek koordine edilmesi şarttır.
Yararlanılan Kaynaklar
Demir, M. ve Demir Şen Ş. (2004). Turistik Ürün Çeşitlendirmesi Kapsamında Futbol Turizmi: Antalya Bölgesi’nde Bir Araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1): 94-116; Hacıoğlu, N. ve Avcıkurt, C. (2008). Turistik Ürün Çeşitlendirmesi. Ankara: Nobel; Hacıoğlu, N. (2008). Turizm Pazarlaması. Ankara: Nobel; Kozak, N., Kozak Akoğlan, M. ve Kozak, M. (2010). Genel Turizm. Ankara: Detay; Kurgun, H. ve Özşeker Bağıran, D. (2016). Turistik Ürün Olarak Gastronomi. İçinde; Gastronomi ve Turizm (Kavramlar- Uygulamalar- Uluslararası Mutfaklar- Reçeteler) (s. 28). Ankara: Detay.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Hacıoğlu, N. ve Avcıkurt, C. (2008). Turistik Ürün Çeşitlendirmesi. Ankara: Nobel.