Su böreği, Türk mutfağında bir tepsi böreği çeşididir. Su böreği, Türkiye’nin birçok ilinde bilinen, pek çok farklı bölgede evlerde özellikle de özel günler için hazırlanıp servis edilen ülkemizin geleneksel yiyeceklerinden biridir. Su böreği günün herhangi bir vaktinde tüketilebilecek bir özelliğe sahiptir. Kahvaltıda, öğlen veya akşam yemeğinde tüketilebilir. Ayrıca bazı yörelerde ziyafetler, nişan, düğün, sünnet, kına ve cenazelerde tüketilen geleneksel bir lezzettir. 

Su böreği ismine ilk defa 1844 yılında Mehmed Kâmil tarafından yazılan ilk Türkçe yemek kitabı olan Melceü’t- Tabbâhîn (Aşçıların Sığınağı)’de rastlanmıştır. Su böreği XIX. yüzyılda Osmanlı mutfağında sıklıkla tercih edilmiştir ve bu böreğin en belirgin özelliği bol yumurtalı ve yufkalarının tepsiye dizilmeden önce suda haşlanmasıdır. Su böreği birçok yörede peynirle hazırlanırken bazı yörelerde kıymalı olarak da hazırlanmaktadır.

Su böreği Erzurum, Çankırı, Kırşehir, Bartın, Adana, Trabzon, Konya ve Türkiye’nin birçok ilinde hazırlanmaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumunu verilerine göre ülkemizde iki ilin Mahreç İşareti türüyle Coğrafi İşaret aldıkları görülmektedir. Bunlardan ilki 2020 yılında tescillenen Erzurum Su Böreği iken; Çankırı iline ait su böreği ise Çerkeş Su Böreği adıyla 2023 yılında tescillenmiştir.

Su böreği hazırlamak için şu malzemeler gerekmektedir: 900 gram un, on iki adet yumurta, civil peyniri, tereyağı, tuz, limon suyu.

Hazırlanışı

Bir tepsi börek için, genişçe bir kaba on iki adet yumurta kırılır. Üzerine tuz ve yarım limon suyu eklenir. Böreklik buğday unu (Gluten içeriği yüksek, yumuşak taneli buğdaydan üretilen ve pişme sırasında istenilen özellikte hamur elde edilmesi için katkı maddesi ilaveli unlar), yumurta, tuz ve limon suyu karışımının üzerine yavaş yavaş ilave edilerek hamur hazırlanır. Hamur kulak memesi kıvamına gelene kadar en az kırk dakika yoğrulur. Yoğrulan hamur on iki parçaya ayrılarak kesilir. Kesilen hamurların iki parçası tepsinin altına ve üstüne serilecek yufkayı oluşturacağı için diğer parçalardan daha büyük kesilir. Kesilen hamurlar otuz dakika kadar dinlendirildikten sonra merdane yardımıyla büyütülür. Daha sonra bu hamurlar un kullanılarak ve oklava yardımıyla iki-üç milimetre kalınlığına gelene kadar inceltilerek açılır. Yuvarlak börek tepsisinin içi tereyağıyla yağlandıktan sonra açılan yufkalardan ilki haşlanmadan ve tepsinin kenarlarından taşacak şekilde tepsiye serilir. Üzerine tereyağı gezdirilir. Sonrasında diğer on adet yufka sırası ile tuzlu kaynar suda haşlanır. Haşlanan yufkalar kaynar sudan çıkarılınca içinde soğuk su bulunan tencereye atılarak şoklandıktan sonra hızlıca soğuk sudan çıkarılır ve elle sıkılarak veya temiz bir bezin üzerine serilerek suyu iyice alınır. Suyu alınan beş adet haşlanmış yufka aralarına tereyağı sürülerek ve büzülerek pileli şekilde tepsiye serilir. Biri haşlanmamış diğer beşi haşlanmış toplam altı adet yufkadan sonra Erzurum Civil Peyniri ve maydanozdan oluşan iç malzemesi konur. İç malzeme konulduktan sonra üzerine erimiş tereyağı gezdirilir. Sonra, kalan beş haşlanmış yufka aralarına tereyağı serpilerek aynı şekilde tepsiye serilir. Büyük açılan ve haşlanmadan bekleyen son yufka ise tepsinin üzerine kapatılır. Yanları bastırılarak kapatılır ve üzeri tereyağıyla yağlanan börek kızartılmaya hazır hale gelir. Erzurum Su Böreği ocak üzerinde kısık ateşte yaklaşık yirmi beş dakika boyunca çevirerek eşit şekilde kızartılır. İlk yüzü yaklaşık on beş dakika kızartıldıktan sonra börek tepsi içerisinde ters çevrilerek üst yüz de yaklaşık on dakika boyunca yine çevire çevire pişirilir.